رویداد باغ مدیریه، واقعه ای است که در آستانهٔ جنبش مشروطه توسط اعضای کمیتهٔ ستار صورت گرفت و منجر به کشته شدن سردار افخم حاکم ایالت گیلان شد.
آقا بالا خان از دولت مردان محمد علی شاه و از مخالفان سرسخت مشروطه که در سرکوب آزادی خواهان مشروطه طلب در تهران ارادت خود را به شاه به اثبات رسانده بود، به منظور سرکوب هرگونه اعتراضی در گیلان، به عنوان حاکم این ایالت برگزیده شد. وی به تدریج از عنوان «معین نظام» به «وکیل الدوله» و سپس به «سرداری» ارتقا یافت و لقب «سردار افخم» را یدک کشید.
... [مشاهده متن کامل]
او کسی بود که در جریان تحریم تنباکو و تحصن حاج میرزا حسن آشتیانی و معترضین در میدان ارک تهران به سوی مردم دستور شلیک داد و حدود سی تن را کشته و تعداد زیادی را زخمی کرد.
موج بیداری مردم ایران که در اثر ظلم بیش از حد حاکمان به گیلان هم سرایت کرده بود، موجب پیدایی گروه های آزاد اندیشی ضد حکومت در رشت شده بود.
حاجی ملا محمد خمامی معتقد بود مشروطیت از ابداعات مردم اروپا است و در فتوایی نیز در این مورد صادر کرده بود. هنگامی که خبر دستگیری شیخ ابوالقاسم افصح المتکلمین را به حاجی خمامی دادند، او به رغم کسالت به دارالحکومه رفت و دستگیر شدن افصح را به سردارافخم تبریک گفت و اعلام کرد: «مخصوصاً آمده ام تا به حکم قرآن به شما بگویم افصح باید سر به نیست شود و همفکرانش تبعید شوند».
با این حال انجمنهای مبارز مختلفی در شهرهای گیلان و به ویژه رشت در حمایت از مشروطه خواهان تشکیل شد.
سردار افخم برای مقابله با شورش های احتمالی، دارالحکومه را به مرکز اوباش و فراشان سرکوب گر تبدیل کرده بود. به همین جهت مجاهدین گیلان از جمله اعضای کمیتهٔ ستار تصمیم گرفتند به هر وسیلهٔ ممکن سردار افخم را از بین ببرند.
مجاهدان بزمی در باغ مدیریه رشت ترتیب دادند تا سردار افخم را به دام بیفکنند. در روزی که سردار افخم در مجلس مهمانی در باغ مدیریه حضور داشت، مجاهدین گیلان از سه نقطه، نخست خانه یوسف خان ( معاون دیوان ) ، دوم از باغ حاجی وکیل و سوم از خانه میرزا کریم خان به سمت باغ به حرکت درآمدند. سپس پانزده نفر آنان همراه معز السلطان مأمور باغ مدیریه شدند و عده ای هم به همراه میرزا حسین خان کسمایی و علی محمد خان تربیت به سمت دارالحکومه حرکت کردند؛ ستون سوم نیز زیرفرمان یپرم خان، مأمور پشت دارالحکومه شدند.
ستون پانزده نفری معز السلطان که در سه درشکه جای گرفته بودند، با پوشاندن اسلحه زیر عبا به محض رسیدن به ورودی باغ مدیریه با محافظان باغ درگیر شدند و دو نفرشان را به قتل رساندند و با پرتاب بمب به سوی پله های عمارت به داخل باغ پیش روی کردند.
آقا بالا خان از دولت مردان محمد علی شاه و از مخالفان سرسخت مشروطه که در سرکوب آزادی خواهان مشروطه طلب در تهران ارادت خود را به شاه به اثبات رسانده بود، به منظور سرکوب هرگونه اعتراضی در گیلان، به عنوان حاکم این ایالت برگزیده شد. وی به تدریج از عنوان «معین نظام» به «وکیل الدوله» و سپس به «سرداری» ارتقا یافت و لقب «سردار افخم» را یدک کشید.
... [مشاهده متن کامل]
او کسی بود که در جریان تحریم تنباکو و تحصن حاج میرزا حسن آشتیانی و معترضین در میدان ارک تهران به سوی مردم دستور شلیک داد و حدود سی تن را کشته و تعداد زیادی را زخمی کرد.
موج بیداری مردم ایران که در اثر ظلم بیش از حد حاکمان به گیلان هم سرایت کرده بود، موجب پیدایی گروه های آزاد اندیشی ضد حکومت در رشت شده بود.
حاجی ملا محمد خمامی معتقد بود مشروطیت از ابداعات مردم اروپا است و در فتوایی نیز در این مورد صادر کرده بود. هنگامی که خبر دستگیری شیخ ابوالقاسم افصح المتکلمین را به حاجی خمامی دادند، او به رغم کسالت به دارالحکومه رفت و دستگیر شدن افصح را به سردارافخم تبریک گفت و اعلام کرد: «مخصوصاً آمده ام تا به حکم قرآن به شما بگویم افصح باید سر به نیست شود و همفکرانش تبعید شوند».
با این حال انجمنهای مبارز مختلفی در شهرهای گیلان و به ویژه رشت در حمایت از مشروطه خواهان تشکیل شد.
سردار افخم برای مقابله با شورش های احتمالی، دارالحکومه را به مرکز اوباش و فراشان سرکوب گر تبدیل کرده بود. به همین جهت مجاهدین گیلان از جمله اعضای کمیتهٔ ستار تصمیم گرفتند به هر وسیلهٔ ممکن سردار افخم را از بین ببرند.
مجاهدان بزمی در باغ مدیریه رشت ترتیب دادند تا سردار افخم را به دام بیفکنند. در روزی که سردار افخم در مجلس مهمانی در باغ مدیریه حضور داشت، مجاهدین گیلان از سه نقطه، نخست خانه یوسف خان ( معاون دیوان ) ، دوم از باغ حاجی وکیل و سوم از خانه میرزا کریم خان به سمت باغ به حرکت درآمدند. سپس پانزده نفر آنان همراه معز السلطان مأمور باغ مدیریه شدند و عده ای هم به همراه میرزا حسین خان کسمایی و علی محمد خان تربیت به سمت دارالحکومه حرکت کردند؛ ستون سوم نیز زیرفرمان یپرم خان، مأمور پشت دارالحکومه شدند.
ستون پانزده نفری معز السلطان که در سه درشکه جای گرفته بودند، با پوشاندن اسلحه زیر عبا به محض رسیدن به ورودی باغ مدیریه با محافظان باغ درگیر شدند و دو نفرشان را به قتل رساندند و با پرتاب بمب به سوی پله های عمارت به داخل باغ پیش روی کردند.
