روشنیک ( به انگلیسی: Rushnyk یا Rushnik ) ( به روسی: Рушник، Ручник، اوکراینی: Рушник، بلاروسی: Ručnik، Ручнік روسینی: Ручник ) پارچه ای آیینی است که با نمادها و رمزنگاری های ( Cryptogram ) جهان باستان گل دوزی شده است. آنها در مراسم مقدس اسلاوهای شرقی، خدمات مذهبی و مراسم تشریفاتی مانند عروسی ها و مراسم خاکسپاری استفاده می شوند. هر منطقه دارای طرح ها و الگوهای خاص خود با معنای پنهان است که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و توسط قوم شناسان مورد مطالعه قرار گرفته است.
... [مشاهده متن کامل]
مجموعه های روشنیک زیادی در موزه های قوم نگاری وجود دارد. در اوکراین، موزهٔ روشنیک در پریاسلاف واقع شده است، اوکراین به عنوان بخشی از موزهٔ معماری عامیانه و شیوهٔ زندگی مرکزی نادنیپریانشچینا ( Naddnipryanshchyna ) محسوب می شود. مجموعهٔ روشنیک روسی در موزهٔ ارمیتاژ نگهداری می شود.
شکل مستطیلی پارچه نشان دهندۀ سفر زندگی است و تزیینات گل دوزی آن یادآور خاطرۀ اجدادی فرهنگ منطقه است. مواد استفاده شده الیاف کتان یا کنف است. عمل نخ ریسی و فرآیند بافت کتان، قدرت معنوی را تجسم می بخشد که قدمت آن به خدای باستانی موکوش می رسد که اغلب در نقوش گل دوزی نشان داده می شود. سوزن انرژی خاص خود را دارد، ایده ای شبیه به طب سوزنی، و رنگ نخ معنایی مقدس دارد. قرمز نشان دهنده زندگی است و رنگ اصلی مورد استفاده است. روشنیک در بدو تولد به نوزاد داده می شود، در طول زندگی فرد را دنبال می کند و پس از مرگ در مراسم تشییع جنازه استفاده می شود.
روشنیک کاربردهای زیادی دارد. روشنیک بسیار ابتدایی در زبان عامیانه یوتیرالنیک ( Utyralnyk ) یا پارچۀ شستشو یا پاک کننده نامیده می شود و به عنوان حوله عمل می کند . یوتیرالنیک یا فاقد طرحی روی آن است یا نوار بسیار باریکی در لبه ها دارد. در مقابل، نابوژنیک ( Nabozhnyk ) یک روشنیک بسیار تزئین شده است که از گل دوزی و توری تشکیل شده است. نابوژنیک که به آن نابرازنیکس ( Nabraznyks ) یا ناکوتنیکس ( Nakutnyks ) نیز می گویند برای تزئین تمثال ها و گوشه های تمثال در خانه ها استفاده می شود.
رنگ نقش نمادین بسیار مهمی در گل دوزی سنتی اسلاو ایفا می کند. قرمز رنگ زندگی، خورشید، باروری و تندرستی است. اکثر روشنیک ها با نخ های قرمز گل دوزی شده اند. خود کلمۀ "قرمز" به معنای "زیبا" و "با شکوه" در زبان های روسی باستان و روتنی است: یک دختر قرمز، یک خورشید قرمز یا یک چشمه قرمز. به عنوان مثال، عبارت: کراسنایا دویتسا ( Krasnaya Devitsa ) در زبان روسی باستان یک اصطلاحی قدیمی است که به معنای دوشیزۀ زیبا است، کلمۀ کراسنایا ( Krasnaya ) در زبان روسی نیز به قرمز ترجمه می شود. طرح الماس شکل روشنیک یک نماد کشاورزی باستانی است که به معنای زمین کاشته شده یا خورشید است و بیانگر اندیشه باروری و محافظت از شر است. مرغابی ها در مرکز روشنیک نماد عنصر آب حیات بخش هستند. در فولکلور عروسی، مرغابی ماده و مرغابی نر، نماد عروس و داماد هستند؛ به عبارت دیگر یک جفت مرغابی نماد زندگی خانوادگی است. یکی دیگر از نمادهای رایج در روشنیک ها پرندگان هستند.
... [مشاهده متن کامل]
مجموعه های روشنیک زیادی در موزه های قوم نگاری وجود دارد. در اوکراین، موزهٔ روشنیک در پریاسلاف واقع شده است، اوکراین به عنوان بخشی از موزهٔ معماری عامیانه و شیوهٔ زندگی مرکزی نادنیپریانشچینا ( Naddnipryanshchyna ) محسوب می شود. مجموعهٔ روشنیک روسی در موزهٔ ارمیتاژ نگهداری می شود.
شکل مستطیلی پارچه نشان دهندۀ سفر زندگی است و تزیینات گل دوزی آن یادآور خاطرۀ اجدادی فرهنگ منطقه است. مواد استفاده شده الیاف کتان یا کنف است. عمل نخ ریسی و فرآیند بافت کتان، قدرت معنوی را تجسم می بخشد که قدمت آن به خدای باستانی موکوش می رسد که اغلب در نقوش گل دوزی نشان داده می شود. سوزن انرژی خاص خود را دارد، ایده ای شبیه به طب سوزنی، و رنگ نخ معنایی مقدس دارد. قرمز نشان دهنده زندگی است و رنگ اصلی مورد استفاده است. روشنیک در بدو تولد به نوزاد داده می شود، در طول زندگی فرد را دنبال می کند و پس از مرگ در مراسم تشییع جنازه استفاده می شود.
روشنیک کاربردهای زیادی دارد. روشنیک بسیار ابتدایی در زبان عامیانه یوتیرالنیک ( Utyralnyk ) یا پارچۀ شستشو یا پاک کننده نامیده می شود و به عنوان حوله عمل می کند . یوتیرالنیک یا فاقد طرحی روی آن است یا نوار بسیار باریکی در لبه ها دارد. در مقابل، نابوژنیک ( Nabozhnyk ) یک روشنیک بسیار تزئین شده است که از گل دوزی و توری تشکیل شده است. نابوژنیک که به آن نابرازنیکس ( Nabraznyks ) یا ناکوتنیکس ( Nakutnyks ) نیز می گویند برای تزئین تمثال ها و گوشه های تمثال در خانه ها استفاده می شود.
رنگ نقش نمادین بسیار مهمی در گل دوزی سنتی اسلاو ایفا می کند. قرمز رنگ زندگی، خورشید، باروری و تندرستی است. اکثر روشنیک ها با نخ های قرمز گل دوزی شده اند. خود کلمۀ "قرمز" به معنای "زیبا" و "با شکوه" در زبان های روسی باستان و روتنی است: یک دختر قرمز، یک خورشید قرمز یا یک چشمه قرمز. به عنوان مثال، عبارت: کراسنایا دویتسا ( Krasnaya Devitsa ) در زبان روسی باستان یک اصطلاحی قدیمی است که به معنای دوشیزۀ زیبا است، کلمۀ کراسنایا ( Krasnaya ) در زبان روسی نیز به قرمز ترجمه می شود. طرح الماس شکل روشنیک یک نماد کشاورزی باستانی است که به معنای زمین کاشته شده یا خورشید است و بیانگر اندیشه باروری و محافظت از شر است. مرغابی ها در مرکز روشنیک نماد عنصر آب حیات بخش هستند. در فولکلور عروسی، مرغابی ماده و مرغابی نر، نماد عروس و داماد هستند؛ به عبارت دیگر یک جفت مرغابی نماد زندگی خانوادگی است. یکی دیگر از نمادهای رایج در روشنیک ها پرندگان هستند.
