روزی ده

/ruzideh/

معنی انگلیسی:
provider of daily food

لغت نامه دهخدا

روزی ده. [ دِ ] ( اِخ ) خدای عزوجل و روزی رسان. ( آنندراج ). خدا. ( از فهرست ولف ). روزی بخش. رازق :
خداوند نام و خداوند جای
خداوند روزی ده رهنمای.
فردوسی.
که اویست جاوید برتر خدای
هم اویست روزی ده و رهنمای.
فردوسی.
خداوند بخشنده و کارساز
خداوند روزی ده بی نیاز.
فردوسی.
جهاندار دادار و دادآور اوست
که روزی ده بندگان یکسر اوست.
فردوسی.
روزی ده خویش را منت داری. ( منتخب قابوس نامه ص 15 ).
دین پرور اعداشکن
روزی ده دشمن فکن.
ناصرخسرو.
مگو کآسمان میدهد روزیم
که روزی ده آسمان میدهد.
خاقانی.
مور را روزی از سلیمان نیست
که ز روزی ده سلیمان است.
خاقانی.
خداوند روزی ده دستگیر
پناهنده را از درش ناگزیر.
نظامی.
قسام سپیدی و سیاهی
روزی ده جمله مرغ و ماهی.
نظامی.
بر در او رو که از اینان به اوست
روزی از او خواه که روزی ده اوست.
نظامی.
چندانکه تعلق آدمیزاده بروزیست اگر بروزی ده بودی بمقام از ملائکه درگذشتی. ( گلستان ).
خواجه پندارد که روزی ، ده دهد
او نمیداند که روزی ده دهد.
؟
|| ( نف مرکب ) کسی که معاش کس یا کسان دیگر را عهده دار است :
ره آموز و روزی ده و چاره گر
بود این سه مر بی پدر را پدر.
( گرشاسب نامه ).
خاقانی را تویی همه روز
روزی ده و رازدار و محرم.
خاقانی.
|| مأمور جیره. ( از فرهنگ ولف ). متصدی وظیفه و جیره در درگاه پادشاه :
بروزی دهان داد یکسر کلید
چو آمد گه کینه جستن پدید.
فردوسی.
بفرمود خسرو بروزی دهان
که گویند نام کهان و مهان.
فردوسی.
ازایران و توران مهان را بخواند
درم داد و روزی دهان را بخواند.
فردوسی.
ز هر جای روزی دهان را بخواند
بدیوان دینار دادن نشاند.
فردوسی.
چنانکه از ابیات زیر شاهنامه برمی آید روزی دهان در زمان ساسانیان از جمله صاحبان مقامات بوده اند و در مواقع رسمی جای مخصوصی در حضور پادشاه داشته اند :
بنوروز چون برنشستی [ خسرو پرویز ] بتخت
بنزدیک او موبد نیکبخت بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

خدای عز و جل و روزی رسان

فرهنگ عمید

۱. آن که به همۀ جانداران رزق وروزی می دهد، رازق، رزاق، روزی دهنده.
۲. از نام ها و صفات خدای تعالی.

پیشنهاد کاربران

بپرس