روزهای اخر امام در مدینه

[ویکی فقه] روزهای آخر امام در مدینه. درباره اینکه امام حسین (علیه السّلام) پس از خروج از مجلس ولید چه مدت در مدینه مانده است، میان مورخان اختلاف است. این نوشتار به این مسئله پرداخته است.
بنا به نقل یعقوبی، امام بعد از خروج از مجلس ولید، تنها همان شب را در مدینه ماند و صبح آن شب به سوی مکه روانه شد. ولی با توجه به ملاقاتهایی که امام با بعضی از خویشان و بزرگان مدینه داشته است و نیز مدت زمانی که برای تهیه مقدمات سفر لازم بوده، این مدت، معقول به نظر نمی رسد. بنا به نقل شیخ مفید و سبط ابن جوزی، (وخرج الحسین فی اللیلة الاتیة باهله وفتیانه وقد اشتغلوا عنه بابن الزبیر فلحق بمکة) امام حسین (علیه السّلام) در شب دوم از مدینه حرکت کرده است؛ شیخ مفید می گوید: امام شب ملاقات با والی را در منزل خود اقامت نمود که شب شنبه، سه روز مانده از ماه رجب سال شصت هجری بود و حاکم مدینه به دلیل تعقیب ابن زبیر از امام دست برداشت... و امام در شب یکشنبه، دو روز مانده از ماه رجب، به سوی مکه روانه شد. (فاقام الحسین (علیه السّلام) فی منزله فی تلک اللیلة وهی لیلة السبت لثلاث یقین من رجب سنة ستین. . ، فخرج (علیه السّلام) من تحت لیلته وهی لیلة الاحد لیومین بقیا من رجب متوجه نحو مکة...) این گزارش، پذیرفتنی به نظر می رسد. ولی بنا به نقل ابن اعثم و خوارزمی، امام حسین (علیه السّلام) بعد از ملاقات با ولید و چندین شب اقامت در مدینه، به سوی مکه روانه شده است.
خبر شهادت امام
از میان منابع قدیمی، در فتوح ابن اعثم آمده است که امام حسین (علیه السّلام) پیش از خروج از مدینه، شبی به زیارت قبر جدش، مادرش و برادرش رفت و در کنار قبر جدش، از جفاکاریهای امت در حق خود، به آن حضرت شکوه کرد. شب دوم باز هم به زیارت قبر جدش رفت و آنجا در رؤیا، آن حضرت را دید و پیامبر از شهادت او خبر داد. (این حادثه را مرحوم صدوق نیز به اختصار و به طور مسند نقل کرده است. این گزارش در طول زمان از طریق این دو منبع به منابع بعدی نیز راه یافته است. اما چون اصل این قضیه شامل برخی مطالب تاریخی خلاف مشهور است و مورد مناقشه و رد و قبول واقع شده است و از جهات مختلف جای بحث و بررسی دارد. اما با توجه به فشاری که برای گرفتن بیعت بر امام بود، اقامت چندین شب، بعید به نظر می رسد.