روزِ جهانی کارگر یا روزِ بین المللی کارگر ( به انگلیسی: International Workers' Day ) یک یادبود و مراسم کارگری و از سوی طبقات کارگر است که هر ساله در روز یکم ماه مه برگزار می شود.
حزب های کمونیست، سوسیالیست، و آنارشیست و اتحادیه های کارگری در بسیاری از کشورهای جهان این روز را با برگزاری تظاهرات خیابانی برگزار می کنند. این روز، یادمانِ اعتراضات منسجم کارگران آمریکایی است که برای نخستین بار در روز ۱ مه ۱۸۸۶ فراخوان اعتصاب سراسری دادند. خواست آن ها روزی ۸ ساعت کار به جای ۱۴ ساعت بود.
... [مشاهده متن کامل]
ده ها سال است که به این مناسبت در این روز، در کشورهای گوناگون ( به استثنای ایالات متحده آمریکا، کانادا و چند کشور کوچک ) مراسم ویژه برگزار می شود. ایالات متحده و کانادا نخستین دوشنبه هر سپتامبر ( شهریور ) را به عنوان «روز کارگر» برگزار می کنند.
تا پیش از انقلاب صنعتی، بیشتر نیروی کار کشاورزی، دهقانانی بودند که به صورت رعیت یا مستاجر زمینداران بزرگ کار می کردند. یعنی در ازای اجازه استفاده از زمین، بخشی از محصول خود را به شکل اجاره یا بهره به زمیندار می پرداختند. کار تولیدی بیرون از بخش کشاورزی به کارگاه های کوچک محدود می شد که برای تامین نیروی کار مورد نیاز، شاگرد یا کارآموز می پذیرفتند. این کارگران برای مدتی معین، به طور کامل در حمایت استادکار، از جمله خوراک و مسکن بودند. بنابراین در هر دوبخش کشاورزی و صنعت، اربابان، همه جنبه های زندگی و روابط اجتماعی و سیاسی کارگران را کنترل می کردند.
اما انقلاب صنعتی در اروپا در اواخر سده ۱۸ ( میلادی ) نظام تولید را از شکل سنتی آن خارج کرد و به نظام سرمایه داری شکلی تازه، به ویژه، شکل تولید کارخانه ای داد. پس از چند دهه، انقلاب صنعتی به دیگر بخش های جهان، از جمله آمریکا گسترش یافت. در نظام سرمایه داری، استادکار ( سرمایه دار ) به غیر از پرداخت دستمزد تعهد دیگری در زندگی خصوصی و اجتماعی کارگر نداشت. اما سرمایه دار باز هم با مقدار دستمزد پرداختی، زندگی کارگر و توان اجتماعی او را کنترل می کرد. به همین دلیل، کارگران جوامع سرمایه داری برای چندین دهه به کار دشوار و طولانی در شرایط نامساعد، و دریافت دستمزدی مجبور شدند که تنها برای تامین کمینه نیازهای او کفایت می کرد.
رشد اقتصادی سریع کشورهای سرمایه داری در میانه سده ۱۹ ( میلادی ) به رشد تولید و افزایش نیاز سرمایه داران به نیروی کار بیشتر و در نتیجه، کمبود نسبی عرضه نیروی کار به ویژه در دوره های رونق اقتصادی انجامید. این آگاهی از وابستگی متقابل بین سرمایه و کار در دهه های پایانی سده ۱۹ باعث شد تا کارگران، خواسته هایی را برای بهبود شرایط کار، از جمله افزایش دستمزد، قانونمند شدن ساعات کار، محیط بهتر کار، و امنیت شغلی نسبی مطرح کنند و برای رسیدن به خواست ها دست به ایجاد اتحادیه یا سندیکاهای کارگری بزنند.
حزب های کمونیست، سوسیالیست، و آنارشیست و اتحادیه های کارگری در بسیاری از کشورهای جهان این روز را با برگزاری تظاهرات خیابانی برگزار می کنند. این روز، یادمانِ اعتراضات منسجم کارگران آمریکایی است که برای نخستین بار در روز ۱ مه ۱۸۸۶ فراخوان اعتصاب سراسری دادند. خواست آن ها روزی ۸ ساعت کار به جای ۱۴ ساعت بود.
... [مشاهده متن کامل]
ده ها سال است که به این مناسبت در این روز، در کشورهای گوناگون ( به استثنای ایالات متحده آمریکا، کانادا و چند کشور کوچک ) مراسم ویژه برگزار می شود. ایالات متحده و کانادا نخستین دوشنبه هر سپتامبر ( شهریور ) را به عنوان «روز کارگر» برگزار می کنند.
تا پیش از انقلاب صنعتی، بیشتر نیروی کار کشاورزی، دهقانانی بودند که به صورت رعیت یا مستاجر زمینداران بزرگ کار می کردند. یعنی در ازای اجازه استفاده از زمین، بخشی از محصول خود را به شکل اجاره یا بهره به زمیندار می پرداختند. کار تولیدی بیرون از بخش کشاورزی به کارگاه های کوچک محدود می شد که برای تامین نیروی کار مورد نیاز، شاگرد یا کارآموز می پذیرفتند. این کارگران برای مدتی معین، به طور کامل در حمایت استادکار، از جمله خوراک و مسکن بودند. بنابراین در هر دوبخش کشاورزی و صنعت، اربابان، همه جنبه های زندگی و روابط اجتماعی و سیاسی کارگران را کنترل می کردند.
اما انقلاب صنعتی در اروپا در اواخر سده ۱۸ ( میلادی ) نظام تولید را از شکل سنتی آن خارج کرد و به نظام سرمایه داری شکلی تازه، به ویژه، شکل تولید کارخانه ای داد. پس از چند دهه، انقلاب صنعتی به دیگر بخش های جهان، از جمله آمریکا گسترش یافت. در نظام سرمایه داری، استادکار ( سرمایه دار ) به غیر از پرداخت دستمزد تعهد دیگری در زندگی خصوصی و اجتماعی کارگر نداشت. اما سرمایه دار باز هم با مقدار دستمزد پرداختی، زندگی کارگر و توان اجتماعی او را کنترل می کرد. به همین دلیل، کارگران جوامع سرمایه داری برای چندین دهه به کار دشوار و طولانی در شرایط نامساعد، و دریافت دستمزدی مجبور شدند که تنها برای تامین کمینه نیازهای او کفایت می کرد.
رشد اقتصادی سریع کشورهای سرمایه داری در میانه سده ۱۹ ( میلادی ) به رشد تولید و افزایش نیاز سرمایه داران به نیروی کار بیشتر و در نتیجه، کمبود نسبی عرضه نیروی کار به ویژه در دوره های رونق اقتصادی انجامید. این آگاهی از وابستگی متقابل بین سرمایه و کار در دهه های پایانی سده ۱۹ باعث شد تا کارگران، خواسته هایی را برای بهبود شرایط کار، از جمله افزایش دستمزد، قانونمند شدن ساعات کار، محیط بهتر کار، و امنیت شغلی نسبی مطرح کنند و برای رسیدن به خواست ها دست به ایجاد اتحادیه یا سندیکاهای کارگری بزنند.