رودباد[ ۱] [ ۲] [ ۳] یا جریان جتی یا جت استریم ( به انگلیسی: Jet stream ) ، بادهای نسبتاً قوی متمرکز در یک جریان باریک در جوّ را می گویند.
رودباد یک جریان هوای با سرعت بالا می باشد که به صورت یک تونل باد فرضی در ارتفاعات بالای اتمسفر زمین در لایهٔ تروپوپاز ( وَردایست ) قرار گرفته، در نقطه انتقال بین تروپوسفر ( وَردسپهر، جایی که دمای جو با افزایش ارتفاع کاهش می یابد ) و استراتوسفر ( پوشَن سپهر، جایی که درجه حرارت با افزایش ارتفاع افزایش می یابد ) . آن ها حاصل ترکیبی از گرمای جوی ( تابش خورشید و گرمای داخل زمین ) و چرخش زمین به دور محور خود است. بر روی زمین قویترین رودباد ها، رودبادهای قطبی ( ۱۲ – ۷ کیلومتر یا ۲۳٬۰۰۰ – ۳۹٬۰۰۰ فوت از سطح دریا ) هستند و مرتفعتر و مقداری ضعیفتر، رودبادهای نواحی استوایی یا به اصطلاح گرمسیری ( ۱۰–۱۶ کیلومتر یا ۳۳٬۰۰۰ – ۵۲٬۰۰۰ فوت از سطح دریا ) می باشند. نیمکره شمالی و جنوبی هر یک رودبادهای قطبی و استوایی مخصوص به خودشان را دارند. عبارت رودباد اغلب برای رودباد قطبی نیمکره شمالی مورد استفاده قرار می گیرد، از آنجایی که مهمترین پدیده هواشناسی و صنعت هوانوردی می باشد. چرا که بیشتر نواحی آمریکای شمالی، اروپا و آسیا را در بر می گیرد، به ویژه در فصل زمستان. در حالی که رودباد قطبی نیمکره جنوبی در بیشتر سال دایره جنوبگان را احاطه می کند.
رودبادهای عمدتاً در نزدیکی مرز بین توده های هوا با اختلاف فاحش دما شکل می گیرند، همانند مرز بین نواحی قطبی و نواحی گرمتر جنوبی. رودباد ها به طور پیوسته یا دایره وار دور محیط زمین قرار نگرفته اند. آن ها ممکن است ایجاد، متوقف، تقسیم به دو یا چند قسمت، ویا ترکیب به یک رودباد شوند، ویا اینکه در جهات مخالف جتهای دیگر جریان یابند. مسیر رودباد ها عموماً دارای یک شکل مارپیچ است و این پیچ و خمها یک نشانهٔ امواج اتمسفریک رزبای هستند. رودبادهای اصلی و بزرگ بادهای غربی هستند ( جریان غرب به شرق ) . در طی تابستان نیمکره شمالی، رودبادهای شرقی می توانند در نواحی استوایی و گرمسیر تشکیل شوند، عموماً در نواحی که هوای خشک با هوای با رطوبت بالا در ارتفاع بالای جو مواجه می شود.
متخصصین هواشناسی با استفاده از محل رودباد ها به عنوان یک ابزار کمکی در جهت پیش بینی هوا اقدام می کنند. مهمترین استفاده تجاری از رودبادهای در مسافرتهای هوایی می باشد. چنانچه با پرواز در جهت مخالف یا موافق جریان یک رودباد، به طور چشمگیری شاهد تأثیر آن بر زمان پرواز خواهیم بود. یک نوع از اغتشاشات هوا در مجاورت رودباد ها یافت می شود که می تواند خطری برای هواپیماها باشد. یک استفاده مفید جهت آیندگان که به عنوان یک طرح می باشد این است که می توان از رودباد با قرار دادن یک توربین بادی معلق در آن، انرژی بسیاری دریافت نماییم.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفرودباد یک جریان هوای با سرعت بالا می باشد که به صورت یک تونل باد فرضی در ارتفاعات بالای اتمسفر زمین در لایهٔ تروپوپاز ( وَردایست ) قرار گرفته، در نقطه انتقال بین تروپوسفر ( وَردسپهر، جایی که دمای جو با افزایش ارتفاع کاهش می یابد ) و استراتوسفر ( پوشَن سپهر، جایی که درجه حرارت با افزایش ارتفاع افزایش می یابد ) . آن ها حاصل ترکیبی از گرمای جوی ( تابش خورشید و گرمای داخل زمین ) و چرخش زمین به دور محور خود است. بر روی زمین قویترین رودباد ها، رودبادهای قطبی ( ۱۲ – ۷ کیلومتر یا ۲۳٬۰۰۰ – ۳۹٬۰۰۰ فوت از سطح دریا ) هستند و مرتفعتر و مقداری ضعیفتر، رودبادهای نواحی استوایی یا به اصطلاح گرمسیری ( ۱۰–۱۶ کیلومتر یا ۳۳٬۰۰۰ – ۵۲٬۰۰۰ فوت از سطح دریا ) می باشند. نیمکره شمالی و جنوبی هر یک رودبادهای قطبی و استوایی مخصوص به خودشان را دارند. عبارت رودباد اغلب برای رودباد قطبی نیمکره شمالی مورد استفاده قرار می گیرد، از آنجایی که مهمترین پدیده هواشناسی و صنعت هوانوردی می باشد. چرا که بیشتر نواحی آمریکای شمالی، اروپا و آسیا را در بر می گیرد، به ویژه در فصل زمستان. در حالی که رودباد قطبی نیمکره جنوبی در بیشتر سال دایره جنوبگان را احاطه می کند.
رودبادهای عمدتاً در نزدیکی مرز بین توده های هوا با اختلاف فاحش دما شکل می گیرند، همانند مرز بین نواحی قطبی و نواحی گرمتر جنوبی. رودباد ها به طور پیوسته یا دایره وار دور محیط زمین قرار نگرفته اند. آن ها ممکن است ایجاد، متوقف، تقسیم به دو یا چند قسمت، ویا ترکیب به یک رودباد شوند، ویا اینکه در جهات مخالف جتهای دیگر جریان یابند. مسیر رودباد ها عموماً دارای یک شکل مارپیچ است و این پیچ و خمها یک نشانهٔ امواج اتمسفریک رزبای هستند. رودبادهای اصلی و بزرگ بادهای غربی هستند ( جریان غرب به شرق ) . در طی تابستان نیمکره شمالی، رودبادهای شرقی می توانند در نواحی استوایی و گرمسیر تشکیل شوند، عموماً در نواحی که هوای خشک با هوای با رطوبت بالا در ارتفاع بالای جو مواجه می شود.
متخصصین هواشناسی با استفاده از محل رودباد ها به عنوان یک ابزار کمکی در جهت پیش بینی هوا اقدام می کنند. مهمترین استفاده تجاری از رودبادهای در مسافرتهای هوایی می باشد. چنانچه با پرواز در جهت مخالف یا موافق جریان یک رودباد، به طور چشمگیری شاهد تأثیر آن بر زمان پرواز خواهیم بود. یک نوع از اغتشاشات هوا در مجاورت رودباد ها یافت می شود که می تواند خطری برای هواپیماها باشد. یک استفاده مفید جهت آیندگان که به عنوان یک طرح می باشد این است که می توان از رودباد با قرار دادن یک توربین بادی معلق در آن، انرژی بسیاری دریافت نماییم.
wiki: رودباد