روان رنجوری

روان رنجوری (neurosis)
(یا: روان نژندی؛ نِوْروز) در روان کاوی گونه ای بیماری که نشانۀ آن اضطراب و اختلال در شخصیت است. در گذشته به هر نوع اختلال عضوی عصبی یا هرگونه اختلال در اعمال عصبی گفته می شد، امّا امروزه نِوْروز به گروهی از اختلالات روانی بدون علل عضوی گفته می شود و فقط روان شناس های معتقد به الگوی روان کاوانه یا روان پویشیِ رفتار ناهنجار این اصطلاح را به کار می برند. ویلیام کالن، پزشک اسکاتلندی، در اواخر قرن ۱۸ آن را مصطلح کرد، و طیف گسترده ای از رفتارهای عصبیِ بدون علت جسمانی روشن را روان رنجوری نامید. زیگموند فروید، روان کاو اتریشی، و رهروانش در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ این اصطلاح را رواج دادند. فروید گروهی از بیماری های روانی را روان رنجوری می خواند. او معتقد بود وقتی انسان به آن دچار می شود که خودآگاه او خیالاتِ ناپسندِ ناخودآگاه را سرکوب کند. روان رنجوری اختلالی در شخصیت است که عملکرد سالم انسان در محیط کار و جامعه را مختل نمی کند. شخص روان رنجور سوءتعبیر یا تحریف فاحشی در واقعیت انجام نمی دهد. امروزه اغلب متخصصان برای نشانه هایی از قبیل هذیان و توهم و رفتارهای عجیب از اصطلاح روان پریشی استفاده می کنند. نیز ← روان پریشی