روابط ایران و فرانسه یکی روابط بین المللی بین فرانسه و ایران است. ایران به طور کلی از قرون وسطی یک رابطه دوستانه با فرانسه داشته است. این رابطه تا دوران ریاست ژاک شیراک همچنان دوستانه بود ولی در سال های اخیر این رابطه به علت ارجاع دادن توقف غنی سازی اورانیوم شورای امنیت سازمان ملل متحد و حمایت فرانسه به خوبی گذشته نبوده است.
... [مشاهده متن کامل]
ایران و فرانسه در اوایل سده ۱۸ پیمانی تجاری امضا کرده بودند. اما حمله افغان ها به اصفهان و سقوط پادشاهی صفوی موجب شد تا این پیمان هرگز به مرحله اجرا نرسد. در پایان همان سده در انقلاب فرانسه شد. حکومت انقلابی فرانسه در سال ۱۷۹۶ ( همزمان با تاج گذاری آقامحمدخان قاجار ) تصمیم گرفت که روابط دیپلماتیک و پیمان تجاری قدیمی را با ایران احیا کند. اما آقا محمد خان تنها یکسال بعد از تاجگذاری، ترور شد و تلاش های اولیه فرستادگان فرانسوی به تهران ناکام ماند.
بر خلاف امپراتوری های روسیه و بریتانیا که در سده ۱۹ ( میلادی ) بخش هایی از خاک ایران را از کشور جدا کردند، فرانسه هرگز به شکل مستقیم در ضربه زدن به تمامیت ارضی ایران نقش نداشت. دوره حکومت ناپلئون بناپارت بر فرانسه همزمان با حکمرانی فتحعلی شاه قاجار بر ایران بود. در آن زمان ایران هنوز با فرانسه رابطه دیپلماتیک منسجمی نداشت.
در آن دوره ناپلئون به دنبال غلبه بر قدرت امپراتوری های روسیه و بریتانیا و بدست آوردن مستعمره های بیشتر مانند راج بریتانیا ( هند ) بود. ایران نیز به دنبال کاهش نفوذ بریتانیا و روسیه و بهبود توان نظامی خود بود. با اینکه فرانسه در مواردی متعهد به پشتیبانی سیاسی و نظامی از ایران شد اما به دلیل زدوبند با بریتانیا و روسیه پشت ایران را خالی کرد. عهدشکنی فرانسه در دفاع از ایران از دلایل شکست ایران در جنگ های ایران و روسیه و عهدنامه های گلستان و ترکمانچای بود.
فتحعلی شاه در سال ۱۸۰۴ نامه ای به شورای سه نفره حکومتی ( به ریاست ناپلئون ) فرانسه نوشت و در آن از این کشور خواست که در نبرد با روسیه، در کنار ایران قرار بگیرد. ناپلئون در فاصله کوتاهی بعد از تاجگذاری، دو نماینده به ایران فرستاد تا مساله اتحاد با فتحعلی شاه را بررسی کنند. این دو شخص، پیر آمدی ژوبر، مترجم فرانسه در مصر و مسلط به زبان فارسی نیز و الکساندر رومیو، کمیسر روابط تجاری و گزارش دهنده نیازهای نظامی ایران بودند. رومیو در گزارش خود نوشت که تنها انگیزه ایران برای اتحاد با فرانسه، مقابله با توسعه طلبی روسیه است و تاکید کرد که ایرانی ها خواهان ترغیب پادشاهان افغان برای حمله به بریتانیایی ها نیستند. اما ژوبر ( که بعد از رومیو وارد تهران شد ) با دربار قاجار روابط خوبی برقرار کرد. او توانست ایران را راضی کند که ایران پذیرفت برای نخستین بار به فرانسه سفیر اعزام کند. میرزا محمدرضا قزوینی که تا آن زمان حاکم قزوین بود به عنوان سفیر ایران در فرانسه برگزیده شد. ناپلئون که امپراتوری اتریش را شکست داده بود در ۲۷ آوریل ۱۸۰۷ در کاخ فینکنشتاین با میرزا محمدرضا قزوینی دیدار کرد. تلاش های ناپلئون برای وادار کردن الکساندر یکم، امپراتور روسیه به تن دادن به یک پیمان صلح به نتیجه نرسید. به همین دلیل ایران و فرانسه با امضای عهدنامه فینکنشتاین با یکدیگر هم پیمان شدند.
... [مشاهده متن کامل]
ایران و فرانسه در اوایل سده ۱۸ پیمانی تجاری امضا کرده بودند. اما حمله افغان ها به اصفهان و سقوط پادشاهی صفوی موجب شد تا این پیمان هرگز به مرحله اجرا نرسد. در پایان همان سده در انقلاب فرانسه شد. حکومت انقلابی فرانسه در سال ۱۷۹۶ ( همزمان با تاج گذاری آقامحمدخان قاجار ) تصمیم گرفت که روابط دیپلماتیک و پیمان تجاری قدیمی را با ایران احیا کند. اما آقا محمد خان تنها یکسال بعد از تاجگذاری، ترور شد و تلاش های اولیه فرستادگان فرانسوی به تهران ناکام ماند.
بر خلاف امپراتوری های روسیه و بریتانیا که در سده ۱۹ ( میلادی ) بخش هایی از خاک ایران را از کشور جدا کردند، فرانسه هرگز به شکل مستقیم در ضربه زدن به تمامیت ارضی ایران نقش نداشت. دوره حکومت ناپلئون بناپارت بر فرانسه همزمان با حکمرانی فتحعلی شاه قاجار بر ایران بود. در آن زمان ایران هنوز با فرانسه رابطه دیپلماتیک منسجمی نداشت.
در آن دوره ناپلئون به دنبال غلبه بر قدرت امپراتوری های روسیه و بریتانیا و بدست آوردن مستعمره های بیشتر مانند راج بریتانیا ( هند ) بود. ایران نیز به دنبال کاهش نفوذ بریتانیا و روسیه و بهبود توان نظامی خود بود. با اینکه فرانسه در مواردی متعهد به پشتیبانی سیاسی و نظامی از ایران شد اما به دلیل زدوبند با بریتانیا و روسیه پشت ایران را خالی کرد. عهدشکنی فرانسه در دفاع از ایران از دلایل شکست ایران در جنگ های ایران و روسیه و عهدنامه های گلستان و ترکمانچای بود.
فتحعلی شاه در سال ۱۸۰۴ نامه ای به شورای سه نفره حکومتی ( به ریاست ناپلئون ) فرانسه نوشت و در آن از این کشور خواست که در نبرد با روسیه، در کنار ایران قرار بگیرد. ناپلئون در فاصله کوتاهی بعد از تاجگذاری، دو نماینده به ایران فرستاد تا مساله اتحاد با فتحعلی شاه را بررسی کنند. این دو شخص، پیر آمدی ژوبر، مترجم فرانسه در مصر و مسلط به زبان فارسی نیز و الکساندر رومیو، کمیسر روابط تجاری و گزارش دهنده نیازهای نظامی ایران بودند. رومیو در گزارش خود نوشت که تنها انگیزه ایران برای اتحاد با فرانسه، مقابله با توسعه طلبی روسیه است و تاکید کرد که ایرانی ها خواهان ترغیب پادشاهان افغان برای حمله به بریتانیایی ها نیستند. اما ژوبر ( که بعد از رومیو وارد تهران شد ) با دربار قاجار روابط خوبی برقرار کرد. او توانست ایران را راضی کند که ایران پذیرفت برای نخستین بار به فرانسه سفیر اعزام کند. میرزا محمدرضا قزوینی که تا آن زمان حاکم قزوین بود به عنوان سفیر ایران در فرانسه برگزیده شد. ناپلئون که امپراتوری اتریش را شکست داده بود در ۲۷ آوریل ۱۸۰۷ در کاخ فینکنشتاین با میرزا محمدرضا قزوینی دیدار کرد. تلاش های ناپلئون برای وادار کردن الکساندر یکم، امپراتور روسیه به تن دادن به یک پیمان صلح به نتیجه نرسید. به همین دلیل ایران و فرانسه با امضای عهدنامه فینکنشتاین با یکدیگر هم پیمان شدند.
