رنیم

رنیوم ( Rhenium ) از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی است. نشانه کوتاه آن Re و عدد اتمی آن ۷۵ است. رنیم فلزی سفید - نقره ای و سنگین از گروه فلزات واسطه است. رنیم از نظر ظاهری به منگنز Mnو تکنسیم Tcشباهت دارد و از طریق استخراج و پالایش سنگ های معدنی مس و مولیبدن تولید می شود. نام این عنصر که در سال ۱۹۲۵ کشف شد از رود راین در اروپای غربی برگرفته شده است.
این عنصر از کمیاب ترین عناصر روی زمین است و فراوانی آن در پوسته زمین یک در میلیارد برآورده شده است؛ تا حدی که حتی در هر تن از غنی ترین سنگ معدنهای رنیوم در قزاقستان، کمتر از ۱۰ گرم رنیوم وجود دارد. این عنصر بالاترین نقطه جوش در بین تمامی عناصر و پس از تنگستن و کربن، سومین نقطه ذوب بالا را دارد.
تحمل حرارتی بالای این فلز باعث شده تا از ابرآلیاژهای نیکل و رنیوم در ساخت موتورهای جت استفاده شود. نسل دوم ابرآلیاژهای رنیوم که در موتورهای توربوفن جنگنده هایی چون اف - ۱۴، اف - ۱۵ و اف - ۱۶ استفاده شده اند دارای ۳ درصد رنیوم و نسل سوم این آلیاژها که در موتورهای اف - ۲۲ و اف - ۳۵ استفاده شده اند حاوی ۶ درصد رنیوم هستند.
حدود ۷۰ درصد رنیوم تولیدی دنیا برای ساخت موتورهای جت استفاده می شود. دومین کاربرد مهم این فلز در ساخت کاتالیزورهای پلاتین - رنیوم است که برای ساخت بنزین بدون سرب و اکتان بالا استفاده می شوند. تولید سالانه این فلز ۴۰ تا ۵۰ تن است و پرو، شیلی، آمریکا و لهستان مهم ترین تولیدکنندگان آن هستند.
رنیوم با توجه به کمیابی از گران ترین فلزات است که تنها طلا و فلزات گروه پلاتین از آن گرانتر هستند. قیمت این فلز بین سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶ بین هزار تا دو هزار برای هر کیلوگرم بود که در فوریه ۲۰۰۸ تا بیش از ۱۰ هزار دلار افزایش پیدا کرد. در ماه اوت سال ۲۰۱۱ میانگین قیمت این فلز ۴۵۷۵ دلار برای هر کیلوگرم ( ۱۴۲ دلار برای هر اونس تروا ) بوده است. کاربرد این فلز در ساخت جت های نظامی و موتورهای موشک ها باعث شده تا اهمیت استراتژیکی نیز داشته باشد.
در سال ۱۸۷۱، دمیتری ایوانویچ مندلیف، وجود دو عنصر شبیه به منگنز در جدول تناوبی را که امروزه تکنسیم و رنیوم می نامیم پیش بینی کرد. در سال ۱۹۲۲، آیدا و والتر نوداک، یک سری آزمایش ها بر روی سنگ معدن پلاتین را آغاز کردند که البته به علت هزینه زیادش مجبور به تغییر سنگ معدن خود شدند. سرانجام، نوداک ها، با آزمایش سنگ معدن های مختلف با کمک دستگاه اسپکتروسکوپ ( که با اشعه X و فرکانسهای حاصله اش عناصر شناسایی می شوند ) ادعا کردند که این دو عنصر شبیه به منگنز را یافته اند و نامشان را ماسوریوم و رنیوم کذاشتند که البته مدتی بعد در مناظراتی با یک دانشمند آلمانی نتوانستند دلایل قانع کننده ای در مورد ماسوریوم ارائه دهند ( عنصری که امروزه، تکنسیوم می نامیم ) ؛ ولی دلایل آن ها در مورد رنیوم قانع کننده بود و بدین ترتیب عنصر شماره ۷۵ جدول تناوبی معلوم شد. قابل ذکر است که رنیوم آخرین عنصر موجود در طبیعت بود که کشف شد.