رم شهر

دانشنامه آزاد فارسی

رُم، شهر (Rome)
رُم، شهر
(به ایتالیایی: رما؛ معروف به شهر جاودانی) پایتخت ایتالیا، مرکز ناحیۀ لاتسیو، و مرکز استان رم، نزدیک رود تیبر، با ۳,۵۵۰,۹۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). مقر سازمان کشاورزی و خواروبار ملل متحد (فائو) است. صنایع آن عبارت اند از چاپ و انتشارات، تولید مواد شیمیایی، و گردشگری. برطبق روایات، رومولوس، اولین پادشاه افسانه ای رم، در ۷۵۳پ م شهر رم را بر یکی از تپه های ناحیۀ معروف به هفت تپه بنا کرد. البته تحقیقات باستان شناسان نشان می دهد که رم از ۱۰۰۰پ م مسکونی بوده است. تاریخ دولت رم به سه دورۀ پادشاهی (۷۵۳ـ۵۰۰پ م)، جمهوری (۵۰۰ـ۲۷پ م)، و امپراتوری (۲۷پ م ـ ۳۹۵م) تقسیم می شود. رم در دورۀ پادشاهی به دو طبقۀ پاتریسین ها (اعیان) و پلبین ها (عوام) تقسیم شده بود. اتروسک ها از قرن ۷ تا ۶پ م بر رم حکومت کردند؛ با انقراض دولت پادشاهی در حدود ۵۰۰پ م، حکومت جمهوری آغاز شد. رم در دورۀ جمهوری قدرت خود را افزایش داد و سرزمین های مجاور را ضمیمۀ خاک خود کرد. در همین دوره بود که شهر مزبور با جادۀ آپیا به جنوب ایتالیا متصل شد. رم در این دوره دستخوش ناآرامی بود که با جنگ داخلی قرن ۱پ م به اوج خود رسید. یولیوس سزار در دورۀ جمهوری اصلاحاتی در شهر ایجاد کرد. شهر رم در دورۀ امپراتوری، پایتخت امپراتوری روم بود تا این که کنستانتین کبیر در ۳۳۰م پایتخت را به قسطنطنیه منتقل کرد. در این دوره بر شکوه و جلال شهر افزوده و ساختمان های جدید در آن احداث شد. نِرو، امپراتور روم، پس از آتش سوزی مهیب ۶۴م شهر را با شکوه تمام و خیابان های وسیع از نو ساخت. در ۴۱۰ و ۴۵۵م اقوام ژرمنی به شهر حمله کردند. در قرن ۶م اوستروگوت ها و سپس بیزانسی ها و در قرن ۹م اعراب شهر را اشغال کردند و رم به تدریج اهمیت و رونق خود را ازدست داد. در اواسط قرن ۱۵، با حمایت و تشویق دستگاه پاپی از هنر و موسیقی و تحقیق در آثار قدیمی رومی و یونانی رم دوباره به شهری پررونق تبدیل و مرکز رنسانس ایتالیا شد. در قرن ۱۶، میکلانژ، برامانته، و رافائل و هنرمندان و معماران بسیاری در این شهر کار می کردند. کلیسای سنت پیتر از آثار برجستۀ این دوره است. ناپلئون بناپارت در ۱۷۹۷ به شهر رم حمله و بسیاری از گنجینه های هنری آن را به فرانسه منتقل کرد. فرانسه در ۱۷۹۸ رم را اشغال و آن را جمهوری اعلام کرد. سرانجام پس از کنگرۀ وین (۱۸۱۵) حکومت پاپی از نو برقرار شد. اشغال رم به دست فرانسوی ها، احساسات ملی را برانگیخت و مملکت متحد ایتالیا در ۱۸۶۱ تشکیل شد. پس از سقوط ناپلئون سوم، سربازان ایتالیایی رم را فتح کردند. این شهر در ۱۸۷۱ رسماً پایتخت ایتالیا شد. رم آثار باستانی فراوانی دارد. آثار باقی مانده از دورۀ پادشاهی و دورۀ جمهوری اندک است؛ اما از دورۀ امپراتوری بناهای تاریخی بسیاری برجا مانده که برخی از آن ها به خوبی حفظ شده اند. دیوارهای باستانی، طاق نصرت ها، حمام ها، کلیساها، و کاتاکومب های بسیاری در شهر دیده می شود. کاتاکومب ها تونل های باستانی زیرزمینی اند که مسیحیان اولیه مراسم مذهبی خود را در آن ها برگزار و اجساد مردگان را در آن دفن می کردند. در آن سوی رود تیبر اولین مسجد اسلامی قرار دارد که تاکنون در رم ساخته شده است. این مسجد در ۱۹۹۵، پس از بیست سال عملیات ساخت وساز و با ترکیبی از معماری اسلامی و رومی افتتاح شد. دانشگاه رم(۱۳۰۳م) و موزۀ کاپیتول (۱۴۷۱م) از دیگر ساختمان های مهم شهر است. بازی های المپیک ۱۹۶۰ در این شهر برگزار شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس