رله

رله ( به انگلیسی: Relay ) نوعی کلید الکتریکی سریع یا بی درنگ است که با هدایت یک مدار الکتریکی دیگر باز و بسته می شود. روش کنترل باز و بسته شدن این کلید الکتریکی به صورتهای مختلف مکانیکی، حرارتی، مغناطیسی، الکترو استاتیک و. . . می باشد. رله دو پایه نرمال بسته و نرمال باز و دو پایه سیم پیچ و یک پایه com دارد. به این صورت که نرمال بسته همیشه به کام وصل است اما اگر ولتاژ سیم پیچ تغییر کند نرمال باز به کام وصل و اگر دوباره ولتاژ به حالت اول برگردد نرمال بسته به کام وصل میشود. رله را جوزف هنری در سال ۱۸۳۵ میلادی اختراع کرد.
از آنجا که رله می تواند جریانی قوی تر از جریان ورودی را هدایت کند، به معنی وسیع تر می توان آن را نوعی تقویت کننده نیز دانست.
در گذشته رله ها معمولاً با سیم پیچ ساخته می شد و از جریان برق برای تولید میدان مغناطیسی و باز و بسته کردن مدار سود می برد. امروزه بسیاری از رله ها به صورت حالت جامد ساخته می شوند و اجزای متحرک ندارند.
• رله آورکارنت
• رله دیستانس
• رله بوخهولتز
• رله حرارتی
• رله فرکانسی
• رله مبتنی بر میکروکنترلر
• رله مخصوص
در رله های سنجشیِ دقت و حساسیت معینی تعریف می شود تا در موقع تغییر کردن یک کمیت الکتریکی و یا یک کمیت فیزیکی دیگری شروع به کار کند. چنین رله ای برای مقدار معینی از یک کمیت مشخص تنظیم می شود و اگر آن کمیت از مقدار تعیین و تنظیم شده کمتر و یا بیشتر باشد رله آن تغییرات را می سنجد. رله سنجشی دو نوع دارد: ساده و مرکب.
رله سنجشی ساده اغلب دارای یک سیم پیچی تحریک شونده می باشد که در اثر تغییر جریان و یا ولتاژ تحریک و موجب وصل شدن کنتاکتی می شود؛ مانند رله حرارتی و رله جریان زیاد و رله فشار کم.
همچنین رله سنجشی مرکب دارای دو سیم پیچی تحریک شونده است که همانند رله ای که نسبت ولتاژ و جریان را می سنجد ( رله سنجش مقاومت ظاهری ) ، آن قسمت از شبکه را که اتصالی شده است از مدار جدا می کند، مانند رله دیستانس.
رله زمانی به تنهایی برای حفاظت تأسیسات الکتریکی کاربرد ندارد، بلکه همراه با رله سنجشی برای حفاظت شبکه الکتریکی استفاده می گردد. زمان استعمال رلهٔ زمانی در مواقعی است که تأخیری عمدی در عمل کلیدزنی ( قطع و وصل با فرکانس بسیار پایین ) در شبکه مورد نظر باشد.
از رله جهت یاب، برای کنترل و سنجش جهت توان و نیرو در شبکه الکتریکی و یا قسمتی از شبکه جریان متناوب استفاده می شود. این رله از آن جهت نقش تعیین کننده ای در شبکه دارد که تعیین جهت نیرو برای حفاظت محلی و سلکتیو در اغلب شبکه ها کاملاً ضروری و لازم است. به کمک رله جهت یاب می توان فقط آن قسمت از شبکه که خسارت دیده و معیوب شده را از مدار خارج کرد. حتی می توان از این رله جهت حفاظت ژنراتور و توربین در موقع برگشت توان نیز استفاده نمود [ نیازمند منبع] .

رِلِه (relay)
در مهندسی برق، نوعی کلید الکترومغناطیسی. جریان اندکی که از سیم پیچی پیچیده شده به دور هستۀ آهنی می گذرد، آرمیچری را جذب می کند که حرکت آن سبب بسته شدن یک جفت کنتاکت فنری و تکمیل مدار ثانویه می شود. این مدار ثانویه جریان بیشتری را حمل یا وسایل دیگری را فعال می کند. معادل حالت ـ جامد آن نوعی وسیلۀ قطع و وصل تایریستوری است.