رقص کردی ( به کردی: هه ڵپه ڕکی، هه ڵپه ڕین، هه ڵپه رگه، ئەڵپەرگە، چۆپی، چووپی، دیلان ، شایی، سه ما، گۆڤه ند ) به مجموعه ای از رقص ها گفته می شود که بخشی از آیین های نمایشی کردها به شمار می آید.
کردها در چندین مناسبت مانند جشن های کردی، تولدها ، سال نو ، نوروز ، ازدواج و مراسم های دیگر می رقصند تقریباً تمام رقص های کردی رقص های اجتماعی هستند که اغلب مردان و زنان با هم می رقصند. سه نوع الگوی رقص وجود دارد: دایره، نیم دایره و خط مستقیم. به طور معمول، رقصنده ها با گرفتن دست، با ایستادن شانه به شانه، با در هم تنیدن تما انگشتان و یا انگشت کوچک یا با قرار دادن دست ها در پشت کمر به هم متصل می شوند.
... [مشاهده متن کامل]
اولین نفر سمت راست گروه که با دستمالی در دست وظیفهٔ هدایت و هماهنگ کردن حرکت بقیه رقصندگان را به عهده دارد و سرعت و ریتم و شور رقصندگان بستگی به هدایت او دارد را در زبان بومی سَرچُوپی کِش ( به کردی: سه رچۆپی کێش ) و آخرین نفر گروه را که در منتهی الیه سمت چپ حلقه قرار دارد و او نیز مسئولیت مشابهی دارد «بن چوپی» یا «گاوانی» می نامند.
تاریخ دقیقی برای پیدایش و شکل گیری این رقص نمی توان تعیین کرد اما در کاوش های باستانی که در منطقه های کردنشین انجام شده است می توان نمونه هایی از این رقص را بر روی سفالینه های پیش از تاریخ مشاهده کرد.
رقص های کردی اشکال متنوعی دارند ولی به طورکلی از دو دسته رقص های غنایی و رقص های رزمی تشکیل شده است. گونه ای دیگر از رقص های عرفانی نیز در برخی مناطق کردستان رایج بوده که مشخصاً نمی توان ریشهٔ آن را کردی دانست که اجرای آن به دو صورت فردی ( سَما/سه ما = سماع ) و گروهی همراه با ذِکر انجام می شود.
معمولاً بهترین رقصنده ( زن یا مرد ) نقش رهبری گروه را به عهده می گیرد که به او سرچوپی کِش ( سه چۆپی کێش ) می گویند و اولین نفر در حلقه رقصندگان است. او با انجام ماهرانهٔ حرکات نمایشی توسط دستمالی که در دست راست خود دارد و نیز به کمک اصواتی هیجان انگیز و گاهی با کلام ضمن افزودن بر هیجان رقصندگان مسئولیت تنظیم سرعت و ریتم حرکت گروه را بر عهده می گیرد. قرار گرفتن در این نقش جذابیت فراوانی دارد و رقصنده را در موقعیت بهتری نسبت به مابقی گروه قرار می دهد. سرچوپی کش گاهی برای ایجاد نشاط بیشتر می تواند از حلقهٔ رقص جدا شده و با توجه به تبحر خویش حرکات نمایشی فردی نیز انجام دهد. بقیهٔ گروه در حالی که دست هایشان رو به زمین و در امتداد دو پهلویشان قرار دارد پنجه در پنجهٔ رقصندگان مجاور ایجاد حلقه ای پیوسته می کنند.
کردها در چندین مناسبت مانند جشن های کردی، تولدها ، سال نو ، نوروز ، ازدواج و مراسم های دیگر می رقصند تقریباً تمام رقص های کردی رقص های اجتماعی هستند که اغلب مردان و زنان با هم می رقصند. سه نوع الگوی رقص وجود دارد: دایره، نیم دایره و خط مستقیم. به طور معمول، رقصنده ها با گرفتن دست، با ایستادن شانه به شانه، با در هم تنیدن تما انگشتان و یا انگشت کوچک یا با قرار دادن دست ها در پشت کمر به هم متصل می شوند.
... [مشاهده متن کامل]
اولین نفر سمت راست گروه که با دستمالی در دست وظیفهٔ هدایت و هماهنگ کردن حرکت بقیه رقصندگان را به عهده دارد و سرعت و ریتم و شور رقصندگان بستگی به هدایت او دارد را در زبان بومی سَرچُوپی کِش ( به کردی: سه رچۆپی کێش ) و آخرین نفر گروه را که در منتهی الیه سمت چپ حلقه قرار دارد و او نیز مسئولیت مشابهی دارد «بن چوپی» یا «گاوانی» می نامند.
تاریخ دقیقی برای پیدایش و شکل گیری این رقص نمی توان تعیین کرد اما در کاوش های باستانی که در منطقه های کردنشین انجام شده است می توان نمونه هایی از این رقص را بر روی سفالینه های پیش از تاریخ مشاهده کرد.
رقص های کردی اشکال متنوعی دارند ولی به طورکلی از دو دسته رقص های غنایی و رقص های رزمی تشکیل شده است. گونه ای دیگر از رقص های عرفانی نیز در برخی مناطق کردستان رایج بوده که مشخصاً نمی توان ریشهٔ آن را کردی دانست که اجرای آن به دو صورت فردی ( سَما/سه ما = سماع ) و گروهی همراه با ذِکر انجام می شود.
معمولاً بهترین رقصنده ( زن یا مرد ) نقش رهبری گروه را به عهده می گیرد که به او سرچوپی کِش ( سه چۆپی کێش ) می گویند و اولین نفر در حلقه رقصندگان است. او با انجام ماهرانهٔ حرکات نمایشی توسط دستمالی که در دست راست خود دارد و نیز به کمک اصواتی هیجان انگیز و گاهی با کلام ضمن افزودن بر هیجان رقصندگان مسئولیت تنظیم سرعت و ریتم حرکت گروه را بر عهده می گیرد. قرار گرفتن در این نقش جذابیت فراوانی دارد و رقصنده را در موقعیت بهتری نسبت به مابقی گروه قرار می دهد. سرچوپی کش گاهی برای ایجاد نشاط بیشتر می تواند از حلقهٔ رقص جدا شده و با توجه به تبحر خویش حرکات نمایشی فردی نیز انجام دهد. بقیهٔ گروه در حالی که دست هایشان رو به زمین و در امتداد دو پهلویشان قرار دارد پنجه در پنجهٔ رقصندگان مجاور ایجاد حلقه ای پیوسته می کنند.
