رفرماسیون. [ رِ فُرْ ی ُ ] ( فرانسوی ، اِ ) رفرم. رجوع به رفرم شود.
فرهنگ فارسی
در نیمه اول قر.۱۶م.یکی از مهمترین نهضتهای دینی که در تاریخ دنیا مشهور است روی داد.باعث این جنب و جوش در آلمان لوتر (ه.م. ) و در فرانسه کالون بود. بواسطه ظهور این هیجان وحدت و مسیحیت در اروپای غربی از میان رفت و از آن نتیجه های بسیار حاصل گشت و مذهبهای چند مانند طریق لوتر و طریقه آنگلیکن در مقابل آیین کاتولیک ایجاد گردید. در مذهب کاتولیک نیز اصلاحاتی بوجود آمد و در انجمنی بزرگ موسوم به شورای ترانت اصول عقاید و نظامات آیین کاتولیک معین و مشخص شد .گذشته از نتایج مذهبی نتیجه های سیاسی نیز از آن حاصل آمده در آلمان و بعد در نیمه دوم قر.۱۶ م. در فرانسه آتش جنگ داخلی روشن شد و دول جدیدی مانند دوک نشین پروس و کشور سوئد و جمهوری ایالات متحده آمریکا تاسیس گردید.در میان علل و موجبات بسیار اصلاح دینی دو سبب از همه مهمتر است : یکی وضع خود دین در آغاز قر. ۱۶ و دیگر انتشار کتاب مقدس بوسیله فن چاپ کار اوضاع دینی در ابتدای قر. ۱۶ بجایی کشید که اصلاح اساس و بنیان آن لازم آمد.فروش املاک و متعلقات کلیساحرص و آز و فساد اخلاق خلاصه همه عیبهایی که پانصد سال پیشتر یعنی در قر.۱۱ م. اصلاحات پاپ گرگوار هفتم را ضروری ساخت باز در روحانیون راه یافت و در این قرن روحاینت را ننگین تر از وضع روحانی قر. ۱۱ م. کرد زیرا که در عهد گرگوار هفتم فقط کشیشان ممالک عیسوی رفتار ناپسند داشتند و مقام پاپ از آلودگیها منزه بود اما در قر. ۱۶ م. شهر رم خود سرچشمه عیبها و پلیدها شد . زندگانی الکساندر ششم ملقب به بورژیا سراسر با فسق و فجور گذشت . ژول دوم کلاهخود بر سر نهاده بفرماندهی سپاه میرفت . لئون بکارهای ادبی و هنرهای زیبا بیشتر از اعمال روحانی توجه داشت .همه پاپها میکوشیدند تا برعایات خود بیفزایند و باین وسیله یا خانواده خود را توانگر سازند و یا جاه و جلالی بپا کنند و بحمایت هنرمندان و نویسندگان بپردازند.یکی از مهمترین منابع عایدات پاپ انتخاب روحانیون مملکت آلمان بود.کارهای روحانی آن سرزمین یا بکسی که منظور نظر پاپ بود سپرده میشد یا بشخصی که برای تحصیل مقام بیش از دیگران پول میداد.باصل و تبار خریدار شغل توجهی نمیشد لذا خارجیان که یک کلمه آلمانی نمی دانستند یا طباخانی که معنی اعتبار نامه ها و اوراق راجع به خود هم نمی فهمیدند بکارهای مهم روحانی گماشته میشدند. در فرانسه هم مفاسد روحانی کم نبود و بواسطه عهد نامه ای که فرانسوی اول در سال ۱۵۱۶ م. با پاپ لئون دهم بست فساد بیشتر شد زیرا شاه که بپاپ پول فراوان داده بود بر ضای او حق اعطای شغلهای مذهبی داشت .از این رو همه مشاغل و مناصب کلیسا بکسانی که روحانی نبودند همچنین با اهل شمشیر و بمردان و زنان محبوب شاه سپرده شد و حتی در مساکن اسقفها و در دیرها و صومعه ها نیز زن و شوهر میان دیرنشینان زندگانی کردند و نفرت و انزجار مردم را سبب شدند. جمع کثیری از مشیشان پیوسته در جوار پادشاه عهد بسر میبردند و در سلک درباریان و سیاستمداران و بعضی در صف لشکریان قرار داشتند.بنابرین مردم دیندار و با تقوا و بسیاری از روحانیون مخصوصا گروهی از کشیشان فرانسه آرزومند شدند که این مفاسد از میان برود .علت دیگر ظهور جنبش دینی اختراع فن چاپ بود زیرا بدین وسیله سرچشمه و اساس آیین مسیح در دسترس خلق گذاشته شد و از سال ۱۴۵۷ تا ۱۵۱۷ م.انجیل چهار بار بطبع رسید.مسیحیان تا این عهد جز بعضی قطعات آنرا نمی دانستند و بمتن کتاب دینی خود آشنایی نداشتند اما بوسیله انتشار کتاب مقدس کلام عیسی بدست عیسویان افتاد و چون گفته های مسیح چشم پوشی از علایق دنیوی فقر و مسکنت نرمخویی و فروتنی و خاکساری را می آموخت کبر و نخوت و تجمل و ثروت روحانیون در نظرها بیشتراز پیشتر ناپسند آمد.پس بواسطه تاثیر کلمات عیسی میل اصلاح دین قوت یافت و همه خواستار آن شدند که وضع کلیسا و دین بسادگی نخستین باز گردد.باید دانست که اساس مذهب کاتولیک بر کتاب انجیل نهاده است .روایات و سنن و تعبیرات و تفسیرات پاپها و انجمنهای مذهبی که جانشین پطرس و حواریان بشمار میروند در درجه دوم قرار دارد.در قر. ۱۶ جماعتی که کتاب مقدس را بسیار محترم میشمردند با خود اندیشیدند که چون انجیل کلام خداوندیست باید بان اکتفا کرد و باین نظر شرح و تفسیرهایی که ثمره فکر بشری بود در نظر ایشان بی قدر و قیمت گشت . آنان تفسیر پاپها و انجمنهای مذهبی را با تعبیرات دیگران فرقی نهادند . پس هر کسی میتوانست کتاب مقدس را مطابق وجدان خویش تفسیر کند.اصول عقاید لوتر وکالون چنین بود و این طریقه یکی از موجبات نابودی وحدت مسیحیت گشت .
