رشوه خواری

[ویکی اهل البیت] رشوه چیزی است که برای باطل ساختن حق یا ثابت کردن باطل داده می شود.
«رشوه» عبارت است از «آنچه برای از بین بردن حقی و یا حق نمودن باطلی می دهند یا «آنچه که به کسی بدهند تا کاری برخلاف وظیفه خود انجام دهد، یا حق کسی را ضایع و باطل کند یا حکمی برخلاف حق و عدالت بدهد».
با توجه به تعریف فوق، می توان گفت که اساس رشوه را «قصد و نیت باطل» تشکیل می دهد. لذا دامنه رشوه وسعت می یابد و به هر چیزی که با هدف ابطال حق به دیگری داده شود، اطلاق می گردد. حتی کلامی که به منظور تطمیع و تحریک باشد و نیز تملق در تکریم دیگران، رشوه محسوب می شود. گفتنی است دو واژه «رشا»: رشوه دادن و «ارتشاء»: رشوه گرفتن از همین ریشه اخذ شده است.
«می خواهی کارت راه بیفتد؟» تقریباً همه این جمله را می شناسند. هر چند به صراحت نامی از آن برده نمی شود اما در همه جا ظهور و بروز دارد. افراد از بازگو کردن آن واهمه ای ندارند نامش با عبارتهای محترمانه و شیک که در ورای آن دنیایی از معنا نهفته است تکرار می گردد: «پول شیرینی، پول چای، زیرمیزی و...». (باید توجه داشت که رشوه ایی که مصطلح است در فقه معنایی اخص از معنای مذکور دارد)
حقیقت این است که قوانین رایج اما نانوشته ای در بین مردم وجود دارد که قبل از انجام هر کاری به دنبال پارتی هستند و اگر پیدا نشد. پول، دوای هر درد بی درمانی است. بازرگانی که برای ترخیص محموله وارداتی اش مشکل پیدا کرده، پیمانکاری که برای اخذ مجوز ساخت و ساز در راهروهای شهرداری سرگردان مانده و بیماری که برای عمل جراحی، یک ماه بعد از بیمارستان نوبت گرفته است، مشکلات فراوانی دارند اما راه حل آن یک چیز است: تقبل حق الزحمه.
یکی از بلاهایی که از دیرباز دامنگیر جوامع بشری بوده و هم اکنون نیز با شدت بیشتری به حیات شوم خود ادامه می دهد، معضل رشوه و رشوه خواری است. پدیده «رشوه» از بارزترین آسیب های اجتماعی و شایعترین بیماری های اداری در نظام مدیریتی کشورهاست که پیامدهای منفی و مظاهر نکبتبار آن در بسیاری از جوامع از جمله کشورهای اسلامی قابل مشاهده و پیگیری است.
به شهادت تاریخ ارتکاب این خیانت با تمامی مراحل و صورتهای گوناگونی که در بستر زمان به خود گرفته، فرد و جامعه را در سراشیبی سقوط قرار داده و از نیل به سعادت هر دو جهان بازداشته است. هر چند افراد، زشتی رشوه را در لابلای عبارت و عناوین فریبنده و در ورای نامهایی چون: هدیه، تعارف، حق و حساب، انعام، پورسانت، چشم روشنی و... پنهان می کنند. اما ناگفته پیداست که تغییر نام به هیچ وجه تغییری در ماهیت آن نمی دهد و به هر حال مبلغی که از این طریق عاید افراد می شود، حرام و نامشروع است.
مهمترین دلیل گرایش به این گناه کبیره، ضعف ایمان و عدم آراستگی به زیور تقوا و پرهیزگاری است. شخص باایمان به دلیل توکل بالایی که به رحمت الهی دارد، مطمئن است که خداوند مشکلات اقتصادی او را به نحو احسن برآورده می کند و دیگر نیازی به دست یازیدن به گناه رشوه ندارد. همچنین شخص باتقوا از نیروی قناعت ورزی برخوردار است و همین نیرو وی را از حرص و طمع و در نتیجه افتادن در دام رشوه رهایی می بخشد.