رساله لقاء الله

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] رساله لقاء الله، از آثار ارزنده عارف بزرگ معاصر، آیت الله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی (درگذشته 1304ش) است که در آن یکی از مهم ترین و شورانگیزترین مباحث عرفانی؛ یعنی لقاء الله و دیدار با حضرت حقّ را مورد بحث و بررسی قرار داده است. انتخاب اسم «لقاء اللّه» برای این کتاب از آیت الله میرزا خلیل کمره ای است که از شاگردان برجسته مؤلف بوده است وگرنه خود مؤلف نامی بر آن ننهاده بود و در بعضی منابع و شرح حال ها از این کتاب با عنوان «سیر و سلوک» نام برده اند .
هرچند این کتاب به زبان فارسی نوشته شده، ولی عبارات و جملات عربی در آن بسیار است؛ به طوری که باید زبان آن را فارسی - عربی شمرد.
آقای صادق حسن زاده به امر تحقیق این کتاب همت گمارده است.
کتاب لقاء الله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی که در برنامه حاضر مورد استفاده قرار گرفته، نسخه ای جدید است که در آن رساله مذکور همراه با چهار ضمیمه (رساله لقاء الله امام خمینی، رساله لقاء الله علامه فیض کاشانی، نامه عرفانی میرزا جوادآقا ملکی تبریزی به علامه کمپانی و قصیده لقائیه استاد حسن زاده) در یک مجلد منتشر شده است. بخش اصلی؛ یعنی رساله ارزنده لقاء الله آیت الله ملکی تبریزی، ساختار و تقسیم بندی روشن و منسجمی ندارد و بلکه حتی نویسنده محترم مطالب را عنوان گذاری نیز نکرده و مصحح برای هر مطلب عنوانی از جانب خود برگزیده و در درون کروشه قرار داده است.
در این اثر دلکش، در مقدمه در باره معنای لقاء الله و نظرات علمای شیعه در باره آن بحث شده است. نویسنده با بیان این نکته که در قرآن مجید و همچنین در تعبیرات انبیاء و ائمّه(ع) بیشتر از بیست مورد عبارت لقاء اللّه و نظر بر خداوند وارد شده و از سوی دیگر هم در اخبار، در تنزیه حقّ - جلّ و علا - کلماتی وارد شده که ظاهرش تنزیه صرف است از همه مراتب معرفت، تصریح کرده که مذاق علمای شیعه - رضوان اللّه علیهم - در این باب مختلف است و عمده آن دو مذاق است:

[ویکی فقه] رساله لقاء الله (تبریزی). «رساله لقاء الله»، از آثار ارزنده عارف بزرگ معاصر، آیت الله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی (درگذشته ۱۳۰۴ ش) است که در آن یکی از مهم ترین و شورانگیزترین مباحث عرفانی؛ یعنی لقاء الله و دیدار با حضرت حق را مورد بحث و بررسی قرار داده است. انتخاب اسم «لقاء الله» برای این کتاب از آیت الله میرزا خلیل کمره ای است که از شاگردان برجسته مؤلف بوده است وگرنه خود مؤلف نامی بر آن ننهاده بود و در بعضی منابع و شرح حال ها از این کتاب با عنوان «سیر و سلوک» نام برده اند. هرچند این کتاب به زبان فارسی نوشته شده، ولی عبارات و جملات عربی در آن بسیار است؛ به طوری که باید زبان آن را فارسی- عربی شمرد. آقای صادق حسن زاده به امر تحقیق این کتاب همت گمارده است.
کتاب لقاء الله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی که در برنامه حاضر مورد استفاده قرار گرفته، نسخه ای جدید است که در آن رساله مذکور همراه با چهار ضمیمه (رساله لقاء الله امام خمینی ، رساله لقاء الله علامه فیض کاشانی ، نامه عرفانی میرزا جوادآقا ملکی تبریزی به علامه کمپانی و قصیده لقائیه استاد حسن زاده) در یک مجلد منتشر شده است. بخش اصلی؛ یعنی رساله ارزنده لقاء الله آیت الله ملکی تبریزی، ساختار و تقسیم بندی روشن و منسجمی ندارد و بلکه حتی نویسنده محترم مطالب را عنوان گذاری نیز نکرده و مصحح برای هر مطلب عنوانی از جانب خود برگزیده و در درون کروشه قرار داده است.
گزارش محتوا
در این اثر دلکش، در مقدمه درباره معنای لقاء الله و نظرات علمای شیعه درباره آن بحث شده است. نویسنده با بیان این نکته که در قرآن مجید و همچنین در تعبیرات انبیاء و ائمه علیه السّلام بیشتر از بیست مورد عبارت لقاء الله و نظر بر خداوند وارد شده و از سوی دیگر هم در اخبار، در تنزیه حق- جل و علا- کلماتی وارد شده که ظاهرش تنزیه صرف است از همه مراتب معرفت، تصریح کرده که مذاق علمای شیعه- رضوان الله علیهم- در این باب مختلف است و عمده آن دو مذاق است: ۱. تنزیه صرف حتی اینکه منتهای معرفت همان فهمیدن این است که باید خداوند را تنزیه صرف نمود و آیات و اخباری که در معرفت و لقاء الله وارد شده است، آنها را تاویل نمود؛ مثلا تمام آیات و اخبار لقاء الله را معنی می کنند بر مرگ و لقاء ثواب و عقاب . ۲. جمع بین تنزیه و تشبیه است به این صورت که اخباری که در تنزیه صرف وارد شده است باید جمع میان آنها و اخبار تشبیه و اخباری که ظاهر در امکان معرفت و وصول است، به این طور نمود که: اخبار تنزیه صرف را حمل کرد به معرفت به طریق رؤیت به این چشم ظاهر و به معرفت کنه ذات اقدس الهی و اخبار تشبیه و لقاء و وصول و معرفت را حمل کرد به معرفت اجمالی و معرفت اسماء و صفات الهی و تجلی مراتب ذات و اسماء و صفات حق تعالی، به آن میزان که برای ممکنات، امکان دارد.
← مذاق متکلمین
۱. ↑ رساله لقاء الله، میرزا جوادآقا ملکی تبریزی، ص۷.۲. ↑ رساله لقاء الله، میرزا جوادآقا ملکی تبریزی، ص۱۳_۱۴.۳. ↑ رساله لقاء الله، میرزا جوادآقا ملکی تبریزی، ص۱۵_۱۶.۴. ↑ رساله لقاء الله، میرزا جوادآقا ملکی تبریزی، ص۲۴۶_۲۶۵.۵. ↑ رساله لقاء الله، میرزا جوادآقا ملکی تبریزی، ص۲۳۴_۲۳۶.۶. ↑ رساله لقاء الله، میرزا جوادآقا ملکی تبریزی، ص۲۴۶_۲۴۷.۷. ↑ چهل حدیث، امام خمینی، ص۴۵۱- ۴۵۳.۸. ↑ چهل حدیث، امام خمینی، ص۴۵۳- ۴۵۴.۹. ↑ چهل حدیث، امام خمینی، ص۴۶۳- ۴۶۴.۱۰. ↑ چهل حدیث، امام خمینی، ص۲۷۶.۱۱. ↑ چهل حدیث، امام خمینی، ص۲۶۹- ۲۷۱.۱۲. ↑ چهل حدیث، امام خمینی، ص۲۹۵- ۲۹۹.۱۳. ↑ چهل حدیث، امام خمینی، ص۲۹۷.
منبع
...

[ویکی فقه] رساله لقاء الله(مصطفوی). مؤلّف:شیخ حسن مصطفوی (م ۱۳۸۴ ش)
این رساله در بیان خصوصیات منازلی که منتهی به مقام لقاء الله گردیده و آثار و علائم هر یک از آنها و آنچه بعد از وصول به سرمنزل حاصل می شود می باشد. آنچه در این کتاب ذکر شده است مطالبی مسلّم و یقینی و مطابق با آیات کریمه و احادیث معصومین ـ علیهم السلام ـ است.
مؤلف سعی کرده که هیچ گونه تبعیّتی از بیانات بزرگان، اساتید و دیگران نکرده و فقط آنچه را که خود درک کرده و به یقین رسیده بیان نماید. او آیات و کلمات اولیاء حق را متذکر شده و مفاهیم همه آنها را روشن می نماید. و به اصول و مبانی علم اخلاق و کلیاتی از معارف الهی که توجه به آنها برای هر مؤمنی لازم است، اشاره کرده است. قسمتی از مطالب این رساله در سطح اعلای علم و معرفت است که خصوصیات و ترتیب منازل سیر بیان شده تا سالک از انحراف و خطا و اشتباه و گمراهی در امان باشد. از این رو مؤلف آثار و علائم هر منزلی از منازل را بیان و به دقت بررسی کرده است.
کتاب حاضر در پنج مرحله، یک مقدمه و یک خاتمه تنظیم شده است. مقدمه در خصوصیات رساله بحث کرده و مرحله اول در کلمه لقاء، کفر به لقاء پروردگار، در جستجوی حق، رسول خدا، روز قیامت و اسلام و ایمان بحث کرده است. مرحله دوم رساله در توبه، تقویت نفس از راه عمل و عبادت و اعمال برخلاف مقصد را بحث و توضیح داده است. مرحله سوم در تزکیه نفس که در چهار برنامه بحث شده است. مرحله چهارم شامل محو انانیّت و حصول حالت فنا که در دو قسمت و قسمت دوم در چهار پایه است. مرحله آخر در مباحث استعداد برای تبلیغ و انجام وظایف، جبروت سفلی (مؤمنین خالص و کامل) و جبروت عُلیا (انبیاء و اولیاء) می باشد.
در این کتاب به مطالب مهم در اطراف مراحل پنجگانه اشاره و در خاتمه به بحث ارتباط آیات کریمه با موضوع لقاء و روایات و ادعیه در موضوع لقاء الله تعالی اشاره شده است.
این کتاب برای خودسازی و آشنایی با مباحث اخلاقی و عرفانی کتابی مفید و قابل استفاده می باشد.

وضعیت نشر
این کتاب در یک جلد به زبان عربی به همت مرکز انتشارات علمی و فرهنگی در سال ۱۳۶۲ به چاپ رسیده است.

منبع
سایت اندیشه قم
...

[ویکی فقه] رساله لقاء الله(میرزاجواد تبریزی). مؤلّف:حاج میرزا جواد ملکی تبریزی (م ۱۳۴۳ هـ .ق)
این کتاب در حجم، کوچک و در معنا و محتوی بسیار بزرگ است. یکی از بهترین کتاب های تهذیب نفس و ترسیم کننده روح عرفان و نشان دادن نزدیکترین راه، به سوی خداست. ویژگی مهم کتاب این است که حقایق آن التقاطی نیست، بلکه نویسنده اش خود سالک راه و اهل وجدان و در عین حال فقیهی عالیقدر و متشرعی معتدل می باشد. این کتاب برای مبتدیان در سلوک و تهذیب نفس آن قدر سودمند است که شاید مدت ها آنان را از استاد بی نیاز کند. مؤلف در تجزیه و تحلیل غامض ترین مسائل اسلامی و اخلاقی آنچنان ماهرانه و با بینش کامل و کافی بیان فرموده و سالک راه حقیقت و تهذیب نفس را از پیچ و خم این گردنه صعب العبور گذرانده و برای تهذیب نفس و سلوک الی الله با اطمینان خاطر همچون چراغ نورانی و تابان می باشد. این کتاب با اصطلاحات و عبارات مخصوص اهل علم و روحانیون بوده و بخش مهمی از آن به زبان عربی نوشته شده است، که بوسیله استاد ارجمند سید احمد فهری به فارسی ترجمه شده و برای عموم قابل استفاده است. بعد از جمهوری اسلامی ایران این کتاب در بین جوانان حزب اللهی و مؤمنین بیش از پیش جا باز کرده و جوانان عطش و گرایش غیر قابل وصفی به این کتاب پیدا کردند.
مؤلف مطالب و مباحث را با مذاق های گوناگون در لقاء الله و اشکال بر توجیه لقاء الله، معنای لقاء، لقاء الله از زبان ائمه، اولیاء الله شروع و به مطالبی از قبیل اسماء حسنای الهی، راه فهمیدن حقایق، راه معرفت الهی، عوالم ثلاثه انسان و انواع معرفت و سلوک و بحث کامل و جامعی را در توبه و راهها و روش های محاسبه نفس، توکل، فضیلت گریه و بحث کامل در گریه، احتضار و مرگ، معرفت نفس و مسائل مختلف اخلاقی ذکر شده است. در آخر کتاب رساله طریقه خداخواهی، لقاء الله، تهذیب نفس و مسائل دیگر ضمیمه شده است.
مؤلف نصف کتاب را به زبان عربی و نصف دیگر را به زبان فارسی نوشته است که مترجم قسمت عربی آن را ترجمه و تمام کتاب را پاورقی و حاشیه زده و منابع احادیث و آیات را ذکر کرده است.

وضعیت نشر
این کتاب در یک جلد با ترجمه فارسی به همت مؤسسه تحقیقاتی و انتشاراتی فیض کاشانی در سال ۱۳۷۵ هـ .ش (چاپ دهم) به چاپ رسیده است.

منبع
سایت اندیشه قم
...

دانشنامه آزاد فارسی

رسالۀ لقاءالله
کتابی اخلاقی عرفانی، از میرزا جواد ملکی تبریزی. مؤلف، که عارفی بنام و از مدرسان حوزۀ علمیۀ تبریز و قم بود، این کتاب را برای استفادۀ طلّاب جوان و سالکان طریقت نوشت. در این اثر به مفاهیمی مانند تهجّد، تازیانۀ سلوک، لذت بی منتهای قرب پرداخته شده است. در پایان کتاب، مقاله ای کوتاه از امام خمینی (ره) در معرفی اجمالی رسالۀ لقاء الله و مقامات عرفانی مؤلف به آن ضمیمه شده است. آیات و روایات این رساله را سید احمد فهری ترجمه کرده و با تعلیقات و توضیحات، نخستین بار در ۱۳۶۰ش در تهران، به چاپ رسانده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس