[ویکی نور] «رسالة فی القدر»، نام رساله ای است که حسن بصری در جواب نامۀ عبدالملک بن مروان از خلفای بنی امیّه نوشته است.
عبدالملک بن مروان در نامۀ خود، به حسن بصری که در ابتداء رساله آمده است، این گونه می نویسد: حرف هایی در مورد تو به گوشم رسیده، راجع به قدر که معلوم می شود تو عقائد قدری داری در حالی که چنین چیزی را از احدی نشنیده ام و از صحابه نیز چنین کلامی نقل نشده است، من که تو را شخصی صالح، عالم و فقیه می دانم این حرف ها را انکار کرده ام، بهتر است خودت عقائدت را برایم نوشته و مرا از مذهب خود با خبرسازی و بگویی که آیا این اعتقادات را از صحابه گرفته ای یا از آیات قرآنی یا هر منبع دیگری که تو را به این عقیده رهنمون گردیده است.
حسن بصری در جواب نامۀ عبدالملک مروان برای این که خود را از این نسبت تبرئه کند. با استناد به آیات قرآنی قدر را ابطال کرده و مختار بودن انسان را در انجام اعمال و کسب ثواب و عقاب اثبات می کند.
اولین آیه ای که حسن بصری بدان استناد می کند، آیۀ شریفۀو ما خلقت الجن و الانس الاّ لیعبدون است. می گوید وقتی خداوند بندگان را برای عبادت خلق نموده است، چگونه می شود خود خدا بندۀ خود را از این عبادت منع کند و به واسطۀ اموری که قبلا برای بندۀ خود مقدّر کرده است، مانع عبادت او گردد که اگر این بود ظلم روشنی از ناحیۀ خداوند می شد، در حالی کهلیس بظلام للعبید.
بعد آیات دیگری را آورده و به آنها استناد می کند تا عقیدۀ خود را اثبات کند، مثل آیۀفمن شاء منکم ان یتقدم أو یتأخر کل نفس بما کسبت رهینه. می گوید قدرتی که خداوند به بندگان خود داده، برای این است که آنان را با همان قدرت امتحان کند تا معلوم شود، کدام از بندگان دنبال اعمال صالح و کدام دنبال اعمال منکرند.
عبدالملک بن مروان در نامۀ خود، به حسن بصری که در ابتداء رساله آمده است، این گونه می نویسد: حرف هایی در مورد تو به گوشم رسیده، راجع به قدر که معلوم می شود تو عقائد قدری داری در حالی که چنین چیزی را از احدی نشنیده ام و از صحابه نیز چنین کلامی نقل نشده است، من که تو را شخصی صالح، عالم و فقیه می دانم این حرف ها را انکار کرده ام، بهتر است خودت عقائدت را برایم نوشته و مرا از مذهب خود با خبرسازی و بگویی که آیا این اعتقادات را از صحابه گرفته ای یا از آیات قرآنی یا هر منبع دیگری که تو را به این عقیده رهنمون گردیده است.
حسن بصری در جواب نامۀ عبدالملک مروان برای این که خود را از این نسبت تبرئه کند. با استناد به آیات قرآنی قدر را ابطال کرده و مختار بودن انسان را در انجام اعمال و کسب ثواب و عقاب اثبات می کند.
اولین آیه ای که حسن بصری بدان استناد می کند، آیۀ شریفۀو ما خلقت الجن و الانس الاّ لیعبدون است. می گوید وقتی خداوند بندگان را برای عبادت خلق نموده است، چگونه می شود خود خدا بندۀ خود را از این عبادت منع کند و به واسطۀ اموری که قبلا برای بندۀ خود مقدّر کرده است، مانع عبادت او گردد که اگر این بود ظلم روشنی از ناحیۀ خداوند می شد، در حالی کهلیس بظلام للعبید.
بعد آیات دیگری را آورده و به آنها استناد می کند تا عقیدۀ خود را اثبات کند، مثل آیۀفمن شاء منکم ان یتقدم أو یتأخر کل نفس بما کسبت رهینه. می گوید قدرتی که خداوند به بندگان خود داده، برای این است که آنان را با همان قدرت امتحان کند تا معلوم شود، کدام از بندگان دنبال اعمال صالح و کدام دنبال اعمال منکرند.
wikinoor: رسالة_فی_القدر