رساله در طبیعت انسانی

دانشنامه آزاد فارسی

رساله در طبیعت انسانی (Treatise of Human Nature)
کتابی در فلسفه، تألیف دیوید هیوم، به زبان انگلیسی، منتشرشده در ۱۷۳۹ـ۱۷۴۰. این کتاب بعدها با تصحیحات فراوان و در قالب رسائلی مجزا به چاپ رسید. کتاب در سه بخش تنظیم شده که بخش سوم، فاهمه، از دو بخش دیگر، انفعالات و اخلاق، بیشتر است. هیوم در بخش نخست، با تقسیم ادراک های ذهنی به دو بخش ادرا ک های حاصله از تأثرات نامعلوم و ادراک های برآمده از تصورات، تأثرات و تصورات را به هم پیوند می زند و بر آن است که هر تصوری از تأثری برمی آید. این نظریه درباب زمان و مکان نیز صادق است. به عقیدۀ هیوم تصور ما از مکان تصوری کلی نیست؛ نقاطی رنگین و به نوعی خاص ترتیب یافته تصور ما را از مکان می سازند. موضع هیوم درباب زمان نیز همین گونه است. دفتر دوم به مسائلی از قبیل هم دردی و خیرخواهی اختصاص دارد. در نظریۀ روان شناسانۀ ذره گرای هیوم این احساسات برانگیزانندۀ احساسات افراد دیگر و شراکت آن ها در اعمال انسانی است. همین بحث در بخش سوم، از منظر اخلاق پی گرفته می شود. این رساله اغراض هیوم را در نظم بخشی به علوم برنیاورد و او بدین سان دست به کار نوشتن مهم ترین رسالۀ خود، تحقیق در فاهمۀ انسانی، شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس