رساله در حقیقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات

[ویکی نور] رساله در حقیقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات نام رساله ای است که مرحوم شیخ الرئیس ابوعلی حسین بن عبدالله بن سینا، در موضوع خلقت موجودات، به زبان فارسی و برای ارائه نظریه اسلام در این زمینه که متفاوت با نظریات دانشمندان یونانی و دیگر اندیشمندان غیر مسلمان است، در قرن چهارم هجری، به رشته تحریر درآورده است.
این کتاب، از آن جهت که در بر گیرنده نظریه قدم واجب الوجود و حدوث عالم است و از اولین کتبی است که در مقابل نظریه ارسطو و تابعینش تألیف شده و سخن آنان را در مورد قدم عالم، ابطال نموده است، دارای ویژگی و جایگاه خاصی می باشد.
در انتساب این کتاب، به بو علی سینا، جای سخن وجود دارد و آن بدین جهت است که ادبیات کتاب با دست نوشته های مسلم بو علی به زبان فارسی، قدری متفاوت است. اضافه بر آن، در هیچ کدام از مواردی که آثار بو علی به ثبت رسیده، نام این کتاب نیامده است که این نیز شک را در انتساب این کتاب به وی، زیادتر می کند. از طرفی چون مطالب ذکر شده در این کتاب، کاملاً هم آهنگ با نظریات و تألیفات بو علی می باشد و حتی یک نفر هم منکر نسبت این کتاب به شیخ الرئیس نشده است، می توان این رساله را از تألیفات ایشان به حساب آورد.
ابن سینا، علت تألیف این رساله را پاسخ به درخواست یکی از دوستان راستین خود می داند.
رساله، فاقد هر گونه باب بندی و فصل بندی است و در قالب نه سؤال و جواب تنظیم شده است.