رساله السماع الطبیعی

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] رسالة السماع الطبیعی، به کوشش ابن رشد، بیان اقوال مستقیم ارسطو (بدون توجه به نظریات شارحان و اختلافات آنان) در طبیعیات، به هدف روشن‎سازی نظریات اوست. این اثر به زبان عربی نوشته شده است. رفیق عجم و جیرار جهامی کار تحقیق آن را انجام داده‎اند.
کتاب، دارای تقدیمیه، مقدمه و محتوای مطالب در هشت مقاله است.
تقدیمیه اثر، شامل توضیحاتی درباره ابن رشد (نویسنده کتاب) است. در این بخش درباره سیره ابن رشد، برخی آثار او، طبیعت کتاب‎هایش و... توضیح داده شده است.
نویسنده در مقدمه درباره هدف از نگارش کتاب چنین می‎نگارد: هدف ما در این اثر، این است که صرفا اقوال و نظریات علمی ارسطو را که نمایان‎گر مذهب وی است، بیان کنیم و نظریات دیگران را نادیده انگاریم؛ چراکه نه چندان قانع‎کننده‎اند و نه فایده‎ای در جهت شناخت مذهب ارسطو دارند. ما از میان آرای قدما، تنها این رأی (نظر ارسطو) را مورد اعتماد قرار داده‎ایم؛ چون برای همگان روشن شده بود که نظر وی قانع‎کننده‎تر و پابرجاتر است. آنچه باعث شده ما این راه را در پیش گیریم آن است که بسیاری از کسان به رد مذهب ارسطو پرداخته‎اند، بی‎آنکه حقیقت مذهب او را بشناسند و همین باعث پنهان ماندن حق یا باطلی است که در مذهب اوست.
ابن رشد، می‎نویسد: ابوحامد غزالی، قصد انجام چنین کاری را در کتاب خود معروف به المقاصد (مقاصد الفلاسفة) داشته، ولی چون نتوانسته درست به مقصودش وفا کند ما به انجام این کار همت گماشتیم.
طبیعیات ارسطو در هشت مقاله نوشته شده است: در مقاله اول، وی می‎نویسد: روشن است که غرض این کتاب که به نام «السماع الطبیعی» به عربی برگردانده شده، بررسی اسباب عامه اولیه برای آنچه در طبیعت یافت می‎شود (از آن جهت که در طبیعت موجود است) و همچنین لواحق کلی این اسباب می‎باشد. برای این کار پیش از هر چیزی، باید اسباب چهارگانه‎ای را در نظر گرفت که موجودات طبیعی متقوّم به آن باشند؛ دقیقا همان گونه که صنعتگر در ابتدای ساخت مصنوعش چنین عللی را در ذهن تصور می‎کند. ارسطو بحثش را از ماده اولی شروع می‎کند؛ زیرا ماده اولی مشهورترین اسباب است و همان چیزی است که در میان قدما جریان داشته است.

پیشنهاد کاربران

بپرس