رساله الاضحویه

[ویکی نور] رساله الاضحویه (ترجمه). ترجمۀ رسالۀ أضحویة ابوعلی سینا، اثری است که توسط مترجمی ناشناخته به احتمال زیاد در قرن ششم هجری از «رسالۀ اضحویة» ابن سینا تهیه گردیده است.
رسالۀ اضحویة پیش رو پژوهشی است، عالمانه و عارفانه در امر معاد که توسط ابن سینا نگاشته شده، به ضمیمۀ تکمله ای سودمند از کیمیای سعادت امام محمد غزالی به نام «معرفت آخرت» که به قلم خود امام غزالی نگاشته شده و توسّط مصحّح «ترجمۀ رسالۀ اضحویة» بدان ضمیمه گشته است.
ابن سینا در این رساله به هنگام بحث دربارۀ رستاخیز - چون فیلسوفان آشنا با تصوف و عرفان - با منطق عقل به انتقاد و توضیح گفته های گروه موافق و مخالف با بیانی روشن و پیراسته پرداخته و ضمن بحث تا حد ممکن اندکی از عقاید خویش را با تصریح یا اشاره بیان داشته است.
در سبب نامگذاری این رساله برخی از محققان بر اثر واژۀ «أضحویه» و دقت در سبک سخن مؤلف، در مقدمۀ این رساله، نتیجه گرفته اند که چون ابن سینا این رساله را به مناسبت عید أضحی (عید قربان) نگاشته، أضحویه نام گرفته است. چنانکه رساله نیروزیه را به مناسبت عید نوروز تصنیف کرده بود. اما مصحح با این دیدگاه موافق نیست و معتقد است، بهترین شاهد بر عدم صحت این دیدگاه عدم تناسب موضوع رساله اضحویه(معاد) با عید أضحی است. ابن سینا در این رساله دربارۀ حقیقت معاد و رستاخیز، اختلاف دیدگاه ها دربارۀ آن سخن گفته و به ردّ و ابطال دیدگاه طرفداران تناسخ براساس براهین عقلی و فلسفی پرداخته و از وجوب معاد سخن به میان آورده است.
لازم به ذکر است، متن عربی پیشگفتار ابن سینا بر رساله اضحویه در آغاز همۀ نسخه های خطی برجای مانده از این رساله موجود است؛ ولی مترجم بی نام و نشان نسخۀ فارسی - به علل ناپیدا - از برگرداندن آن به فارسی چشم پوشیده است. از این رو مصحح رساله به ترجمۀ آن پرداخته است.