رده بندی کتابخانه ای، سیستمی از سازماندهی دانش است که در آن منابع کتابخانه ای بر اساس رده بندی ( طبقه بندی موضوعی ) تعریف شده و منظمی مرتب می شوند. رده بندی کتابخانه ای یک سیستم نشانه گذاری برای طبقه بندی، ترتیب موضوعی و در نتیجه ذخیره مواد کتابخانه ای بر اساس آن است. هدف رتبه بندی کتابخانه، چیدمان کتاب ها در قفسه ها، براساس گروه بندی مطالب مشابه است. رتبه بندی کتابخانه برای دستیابی به چهار هدف اصلی است: نظم بخشیدن به حوزه های دانش به شیوه ای سیستماتیک، گردآوری مواد مطالعاتی ( یا کتاب های ) مرتبط با هم در مفیدترین توالی، فراهم کردن دسترسی منظم در قفسه و ارائه مکانی برای موضوعات مشترک یا مشابه در قفسه ها. [ ۱]
رده بندی دانش یا کتاب ها قدمت بسیاری دارد. ارسطو در قرن ۴ ق. م دانش را به سه گروه نظری، عملی و خلاقه تقسیم کرد. ابونصر فارابی، فیلسوف ایرانی ( قرن سوم هجری، صاحب کتاب «احصاء العلوم» ) در یک تقسیم بندی علوم را به این ترتیب رده بندی کرد: اول: علم زبان. دوم: علم منطق. سوم: علم تعالیم ( ریاضیات ) . چهارم: علوم طبیعی و الهی ( فیزیک و متافیزیک ) . پنجم: علم مدنی ( سیاست و اخلاق ) و علم فقه و علم کلام.
فرانسیس بیکن ( در سال ۱۶۰۵م ) براساس سه نیروی ذهنی: حافظه، تخیل و عقل به ترتیب به سه رده اصلی تاریخ، هنرهای زیبا و فلسفه قائل شد. در دوره های اخیر، ملویل دیوئی در سال ۱۸۷۶م. رده بندی دهدهی دیوئی را بنا نهاد و در آغاز قرن بیستم رده بندی کتابخانه کنگره آمریکا نیز شکل گرفت؛ که هر دو کاربرد و شهرت جهانی یافتند.
از گذشته های بسیار دور، در کتابخانه های بزرگ جهان روش های متعددی برای تنظیم کتاب ها در قفسه ها به کار می رفت که عمدتاً بر اساس اندازه و قطع کتاب، شماره ثبت و ترتیب ورود به کتابخانه، مؤلف، تاریخ انتشار یا موضوع کتاب بوده است.
رایج ترین و منطقی ترین روش رده بندی در دنیای امروز رده بندی موضوعی است که به یافتن آسان کتاب و کتاب های هم موضوع در مجموعه کمک می کند.
انواع رده بندی در کتابخانه ها:
اقسام سیستم های مشهور رده بندی کتابخانه ای جهانی که همه موضوعات دانش را پوشش می دهند:
• رده بندی دهدهی دیوئی ( DDC )
• رده بندی کتابخانه کنگره ( LCC )
• رده بندی کولون ( CC )
• رده بندی بلیس ( BC )
• رده بندی جهانی دسیمال ( UDC ) [ ۱]
امروزه دو نوع رده بندی کتابخانه ای کنگره و دهدهی دیویی در کتابخانه های ایران بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. رده بندی کنگره بیشتر در کتابخانه های دانشگاهی و تخصصی و رده بندی دیویی بیشتر در کتابخانه های عمومی مورد استفاده قرار می گیرند. [ ۲]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفرده بندی دانش یا کتاب ها قدمت بسیاری دارد. ارسطو در قرن ۴ ق. م دانش را به سه گروه نظری، عملی و خلاقه تقسیم کرد. ابونصر فارابی، فیلسوف ایرانی ( قرن سوم هجری، صاحب کتاب «احصاء العلوم» ) در یک تقسیم بندی علوم را به این ترتیب رده بندی کرد: اول: علم زبان. دوم: علم منطق. سوم: علم تعالیم ( ریاضیات ) . چهارم: علوم طبیعی و الهی ( فیزیک و متافیزیک ) . پنجم: علم مدنی ( سیاست و اخلاق ) و علم فقه و علم کلام.
فرانسیس بیکن ( در سال ۱۶۰۵م ) براساس سه نیروی ذهنی: حافظه، تخیل و عقل به ترتیب به سه رده اصلی تاریخ، هنرهای زیبا و فلسفه قائل شد. در دوره های اخیر، ملویل دیوئی در سال ۱۸۷۶م. رده بندی دهدهی دیوئی را بنا نهاد و در آغاز قرن بیستم رده بندی کتابخانه کنگره آمریکا نیز شکل گرفت؛ که هر دو کاربرد و شهرت جهانی یافتند.
از گذشته های بسیار دور، در کتابخانه های بزرگ جهان روش های متعددی برای تنظیم کتاب ها در قفسه ها به کار می رفت که عمدتاً بر اساس اندازه و قطع کتاب، شماره ثبت و ترتیب ورود به کتابخانه، مؤلف، تاریخ انتشار یا موضوع کتاب بوده است.
رایج ترین و منطقی ترین روش رده بندی در دنیای امروز رده بندی موضوعی است که به یافتن آسان کتاب و کتاب های هم موضوع در مجموعه کمک می کند.
انواع رده بندی در کتابخانه ها:
اقسام سیستم های مشهور رده بندی کتابخانه ای جهانی که همه موضوعات دانش را پوشش می دهند:
• رده بندی دهدهی دیوئی ( DDC )
• رده بندی کتابخانه کنگره ( LCC )
• رده بندی کولون ( CC )
• رده بندی بلیس ( BC )
• رده بندی جهانی دسیمال ( UDC ) [ ۱]
امروزه دو نوع رده بندی کتابخانه ای کنگره و دهدهی دیویی در کتابخانه های ایران بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. رده بندی کنگره بیشتر در کتابخانه های دانشگاهی و تخصصی و رده بندی دیویی بیشتر در کتابخانه های عمومی مورد استفاده قرار می گیرند. [ ۲]
wiki: رده بندی کتابخانه ای