راوی دانای کل ( Omniscient Narrator ) اصطلاحی در روایت شناسی و نظریه ی ادبی است که به نوعی "راوی" با آگاهی کامل از تمامی جنبه های داستان اشاره دارد؛ راوی دانای کل، می تواند به اندیشه ها، عواطف و انگیزه های شخصیت ها دسترسی داشته باشد و رخدادها را از هر زاویه ای روایت کند.
... [مشاهده متن کامل]
دانای کل معمولاً به دو نوع اصلی تقسیم می شود:
1. دانای کل نامحدود: این نوع راوی به تمامی رخدادها، شخصیت ها، افکار، و مکان ها بدون هیچ محدودیتی دسترسی دارد و می تواند به طور کامل هر بخش از داستان را روایت کند. چنین راوی ای اغلب فراتر از زمان و مکان عمل کرده و دیدگاهی فراگیر ارائه می دهد.
2. دانای کل محدود: این راوی گرچه از ویژگی دانای کل برخوردار است، روایت خود را به یک یا چند شخصیت، یا بخشی خاص از داستان محدود می کند؛ دانای کل محدود، معمولاً افکار و دیدگاه برخی شخصیت های مهم را اولویت قرار داده و سایر جوانب را از خواننده پنهان نگاه می دارد.
- راوی دانای کل غالباً به صورت بی طرف عمل نموده و به صِرف تشریحی از روند ذهنی شخصیت ها و رویدادهای عینی می پردازد، اما ممکن است با ارائه ی نظرات، تحلیل ها یا قضاوت ها، در روایت مداخله نماید که در این حالت، یک "راوی مداخله گر" خواهد بود.
این شیوه ی روایت در ادبیات کلاسیک و داستان های سنتی بسیار رایج بوده و از ابزارهای متداول به منظور ارائه ی دیدگاهی جامع و کلی نگر در روایت به شمار می رود.
