راوق

لغت نامه دهخدا

راوق. [ وَ ] ( معرب ، اِ ) راوک. راووق. پالونه. پاتیله. خنور.( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). مأخوذ از پارسی «راوک ». ( ناظم الاطباء ) ( از آنندراج ) ( از غیاث اللغات ). پالونه شراب یعنی جامه و غیره که بآن شراب صاف کنند. ( از صراح اللغة ) ( از رشیدی ) ( غیاث اللغات ). پالونه. ( تفلیسی ) ( شرفنامه منیری ). این کلمه عربیست و تلفظ آن راووق با دو واوست و بمعنی صافی یعنی آنکه بوسیله آن مایعات را تمیز و صافی کنند. ( شرفنامه منیری ). آن است که زگال بید را در کیسه کرده و ظرفی در زیر آن گذارند و شراب در آن زگال ریزند که از زگال گذشته در آن ظرف ریزد و صافی شده در ظرف آید و رنگش در کمال سرخی و صفا شود. ( فرهنگ اوبهی ). ابن حاج نوشته که راووق بر وزن فاروق است بمعنی پالونه شراب نه راوَق ، ولی حق این است که راوَق مخفف راووق است که واو ثانی را حذف کرده ، واو اول را فتح داده اند زیرا که در کلام عرب ، فاعل بضم عین نیامده است. ( از غیاث اللغات ) ( آنندراج ) :
بید بسوز و باده کن راوق و لعل باده را
چون دم مشک و عود تر عطرفزای تازه بین.
خاقانی.
پالوده راوق ربیعی
خاک قدم تو از مطیعی.
نظامی.
خمر کلمات او بر راوق نقد و ارشاد پدر صفا یافته. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 255 ). و رجوع به راوک و راووق شود. || ( ص ) صافی از آب و جز آن.( یادداشت مؤلف ) :
عشق تو بس صادق است آه که دل نیست
باده عجب راوق است و جام شکسته.
خاقانی.
|| ( اِ ) کاسه ای که بدان شراب را صاف و روشن کنند. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( رشیدی ). || کاسه شراب. ( منتهی الارب )( ناظم الاطباء ) :
دولتش باقی و نعمت بفزون
راوقی بر کف و معشوق ببر.
فرخی.
|| شراب. ( آنندراج ) ( غیاث اللغات ) ( مؤید الفضلاء ).می. ( دهار ). راوق بمعنی شراب مجاز باشد به اطلاق مسبب بر سبب. پالوده شراب. ( یادداشت مؤلف ) :
اگر خواهی گرفت از ریز روزی روزه عزلت
کلوخ انداز را، از دیده راوق ریز ریحانی.
خاقانی.
برق تویی و بید من ؛ سوخته توام کنون
سوخته بید خواه اگر راوق عیدپروری.
خاقانی.
گر همه مستند از آن راوق ، منم هم مست ازآنک
خون چشم راوق افشان درکشم هر صبحدم.
خاقانی.
الوداع ای کعبه کاینک مست راوق گشته خاک بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

( اسم ) ۱ - ظرفی که در آن شراب و شیر را صاف کنند پالونه . ۲ - کاسه شرابخوری .

فرهنگ معین

(وُ ) [ معر. ] (اِ. ) نک راوَک .

فرهنگ عمید

۱. ظرفی که در آن شراب را صاف می کردند، پالونه، راوک.
۲. جام شراب، قدح.
۳. [مجاز] شراب زلال و بی دُرد.
۴. (صفت ) [مجاز] زلال.

جدول کلمات

صافی و پالونه

پیشنهاد کاربران

بپرس