راه آهن شمال یا راه آهن مازندران، نام یکی از شعبه های اصلی از راه آهن سراسری ایران است که در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در دوران رضاشاه پهلوی، نخستین فاز آن بین شهرهای ساری - بندر ترکمن افتتاح گردید. این راه آهن دارای ۲۷ ایستگاه می باشد که ۷ ایستگاه آن مشترک با راه آهن خراسان است. راه آهن مازندران به نام راه آهن شمال نیز مشهور است و امروزه نیز برخی آن را مسیر گرگان نیز می نامند. حوزه استحفاظی راه آهن شمال از سوزن خروجی ایستگاه گرمسار در استان سمنان آغاز و با عبور از کوه های البرز و بخش هایی از استان تهران وارد استان مازندران و مناطق جنگلی شده و با عبور از شهرهای متعدد و مناطق جلگه ای وارد استان گلستان و در انتها به ایستگاه گرگان ختم می شود.
... [مشاهده متن کامل]
اولین خط راه آهن نوین ایران در دوران رضا شاه پهلوی از شاهی ( قائم شهر کنونی ) تا بندر شاه ( بندر ترکمن امروزی ) کشیده گشت، پس از اتمام ساخت پل گردن در ساری اولین قطار در مهرماه ۱۳۰۸ به دستور رضا شاه پهلوی از ساری عازم بندر ترکمن گردید.
پس از آن هم زمان با احداث راه آهن خوزستان، کارها در رشته کوه های البرز آغاز گردید، کارگران و مهندسین ایرانی و پیمانکاران به ویژه آلمانی ها، کار ساخت تونل ها و پل ها را انجام دادند.
طول راه آهن شمال ۳۸۲ کیلومتر بوده و علاوه بر این شامل ۲۸ کیلومتر خط انشعابی بندر امیرآباد و همچنین در کل ۹۱ کیلومتر خطوط فرعی ( شامل ۵/۴۳ کیلومتر خط تجاری و ۵/۴۷ کیلومتر خط مانوری ) می باشد. راه آهن شمال دارای ۲۷ ایستگاه است که در حال حاضر دو ایستگاه تیرتاش و گلوگاه بسته هستند. این راه آهن از نظر شرایط اقلیمی به دو بخش جلگه ای و کوهستانی تقسیم می شود. مرتفع ترین نقطه این خط گردنه گدوک با ارتفاع ۲۱۱۲ متر از سطح دریاست. این خط از گرگان تا شیرگاه بطول ۱۸۷ کیلومتر از کنار جلگه های سرسبز عبور می نماید و سپس بطول ۱۱۳ کیلومتر با عبور از مناطق جنگلی و کوهستانی سوادکوه وارد گردنه گدوک و فیروزکوه می شود. مسیر راه آهن سوادکوه دارای مناظر زیبای عبور از جنگل در مجاور رود تالار، پل معروف ورسک، پل کلانتری دوآب و سه خط طلایی بسیار دیدنی می باشد. این خط در ادامه با طول ۸۱ کیلومتر با عبور از جلگه جنوبی فیروزکوه وارد شهرستان گرمسار می شود.
راه آهن شمال دارای ۹۵ تونل است که طول آن ها در کل به ۲۷ کیلومتر می رسد که بزرگ ترین آن ها تونل گدوک است. ساخت این تونل ها با توجه به محدودیت امکانات در زمان ساخت با مشکلاتی همراه بوده است، به عنوان نمونه در هنگام ساخت تونل شماره ۳۶ متصاعد شدن گاز متان سبب وقوع چندین انفجار شده که پس از خاموش کردن شعله های ناشی از آن کارگران در دمای بیش از ۵۵ درجه به کار خود ادامه می دادند.
... [مشاهده متن کامل]
اولین خط راه آهن نوین ایران در دوران رضا شاه پهلوی از شاهی ( قائم شهر کنونی ) تا بندر شاه ( بندر ترکمن امروزی ) کشیده گشت، پس از اتمام ساخت پل گردن در ساری اولین قطار در مهرماه ۱۳۰۸ به دستور رضا شاه پهلوی از ساری عازم بندر ترکمن گردید.
پس از آن هم زمان با احداث راه آهن خوزستان، کارها در رشته کوه های البرز آغاز گردید، کارگران و مهندسین ایرانی و پیمانکاران به ویژه آلمانی ها، کار ساخت تونل ها و پل ها را انجام دادند.
طول راه آهن شمال ۳۸۲ کیلومتر بوده و علاوه بر این شامل ۲۸ کیلومتر خط انشعابی بندر امیرآباد و همچنین در کل ۹۱ کیلومتر خطوط فرعی ( شامل ۵/۴۳ کیلومتر خط تجاری و ۵/۴۷ کیلومتر خط مانوری ) می باشد. راه آهن شمال دارای ۲۷ ایستگاه است که در حال حاضر دو ایستگاه تیرتاش و گلوگاه بسته هستند. این راه آهن از نظر شرایط اقلیمی به دو بخش جلگه ای و کوهستانی تقسیم می شود. مرتفع ترین نقطه این خط گردنه گدوک با ارتفاع ۲۱۱۲ متر از سطح دریاست. این خط از گرگان تا شیرگاه بطول ۱۸۷ کیلومتر از کنار جلگه های سرسبز عبور می نماید و سپس بطول ۱۱۳ کیلومتر با عبور از مناطق جنگلی و کوهستانی سوادکوه وارد گردنه گدوک و فیروزکوه می شود. مسیر راه آهن سوادکوه دارای مناظر زیبای عبور از جنگل در مجاور رود تالار، پل معروف ورسک، پل کلانتری دوآب و سه خط طلایی بسیار دیدنی می باشد. این خط در ادامه با طول ۸۱ کیلومتر با عبور از جلگه جنوبی فیروزکوه وارد شهرستان گرمسار می شود.
راه آهن شمال دارای ۹۵ تونل است که طول آن ها در کل به ۲۷ کیلومتر می رسد که بزرگ ترین آن ها تونل گدوک است. ساخت این تونل ها با توجه به محدودیت امکانات در زمان ساخت با مشکلاتی همراه بوده است، به عنوان نمونه در هنگام ساخت تونل شماره ۳۶ متصاعد شدن گاز متان سبب وقوع چندین انفجار شده که پس از خاموش کردن شعله های ناشی از آن کارگران در دمای بیش از ۵۵ درجه به کار خود ادامه می دادند.
