راه انداز نرم ( به انگلیسی: soft starter ) دستگاهی است که همراه موتورهای جریان متناوب استفاده می شود تا به صورت موقت بار و گشتاور واردشده بر سیستم انتقال قدرت را در زمان راه اندازی موتور کاهش دهد. استفاده از راه اندازهای نرم باعث کاهش تنش مکانیکی وارد شده بر موتور و محور می شود و تنش های الکترودینامیک واردشده بر کابل های قدرت و شبکهٔ توزیع نیروی الکتریکی را کاهش می دهد و موجب بالارفتن طول عمر سامانه می گردد. [ ۱]
راه انداز نرم با کاهش دادن ولتاژ در زمان راه اندازی باعث کاهش گشتاور موتور القایی جریان متناوب می شود. راه اندازهای نرم به صورت سری بین موتور و منبع تغذیه قرار می گیرند و با استفاده از فناوری های حالت جامد جریان موتور و در نتیجه ولتاژ اعمال شده بر آن را کنترل می کنند. در تئوری، می توان راه انداز نرم را درون اتصال مثلث موتوری که به صورت مثلث بسته شده است نیز به کار گرفت. راه اندازهای نرم دارای عملکرد توقف نرم نیز هستند که کاهش تدریجی گشتاور موتور را کنترل می کند. [ ۲]
از دیگر روش های راه اندازی نرم می توان به راه اندازی ستاره مثلث، استفاده از اتوترانسفورماتور و تغییر تعداد قطب های موتور اشاره کرد. با این وجود با ظهور نیمه هادی های قدرت قابل اطمینان و اقتصادی، استفاده از راه اندازه های نرم الکترونیکی رو به افزایش است. [ ۳]
راه انداز نرم جایگزینی برای درایوهای سرعت متغیر نیستند. راه انداز نرم شتاب را واپایی نمی کند. [ ۴]
در بسیاری از راه اندازهای الکترونیکی با استفاده از شش تریستور در هنگام راه اندازی مانع رسیدن از بخش بزرگی از ولتاژ تغذیه به موتور می شوند و رفته رفته ولتاژ را افزایش می دهند تا نهایتاً موتور به ولتاژ نامی خود برسد. این راه اندازها روش هایی برای تنظیم مدت زمان رسیدن به ولتاژ کامل و شیب افزایش ولتاژ را دارا هستند. به طور معمول جریان راه اندازی به گونه ای کنترل می شود که از سه برابر جریان بار کامل تجاوز نکند و مدت زمانی راه اندازی نزدیک به ۳۰ ثانیه است. در برخی از طراحی ها پس از اینکه موتور سرعت گرفت تریستورها را با استفاده از کنتاکتور از مدار خارج می کنند. [ ۵]
بارهایی که لختی بیشتری دارند نیاز به مدت زمان راه اندازی بیشتری خواهند داشت. راه اندازهای نرم عموماً دارای مشخصات نامی ۱۰ راه اندازی در ساعت با مدت زمان ۳۰ ثانیه هستند. باید توجه داشت که هر توقف نرم معادل یک راه اندازی نرم خواهد بود، بنابراین هر راه اندازی و توقف معادل دو بار راه اندازی است. همچنین ممکن است برخی راه اندازها حلقه بسته باشند که می توانند برای حفاظت موتور در برابر اضافه جریان یا قطع تغذیه استفاده شوند. برخی از انواع راه انداز نرم ممکن است دارای کنارگذار درونی باشند. [ ۶]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفراه انداز نرم با کاهش دادن ولتاژ در زمان راه اندازی باعث کاهش گشتاور موتور القایی جریان متناوب می شود. راه اندازهای نرم به صورت سری بین موتور و منبع تغذیه قرار می گیرند و با استفاده از فناوری های حالت جامد جریان موتور و در نتیجه ولتاژ اعمال شده بر آن را کنترل می کنند. در تئوری، می توان راه انداز نرم را درون اتصال مثلث موتوری که به صورت مثلث بسته شده است نیز به کار گرفت. راه اندازهای نرم دارای عملکرد توقف نرم نیز هستند که کاهش تدریجی گشتاور موتور را کنترل می کند. [ ۲]
از دیگر روش های راه اندازی نرم می توان به راه اندازی ستاره مثلث، استفاده از اتوترانسفورماتور و تغییر تعداد قطب های موتور اشاره کرد. با این وجود با ظهور نیمه هادی های قدرت قابل اطمینان و اقتصادی، استفاده از راه اندازه های نرم الکترونیکی رو به افزایش است. [ ۳]
راه انداز نرم جایگزینی برای درایوهای سرعت متغیر نیستند. راه انداز نرم شتاب را واپایی نمی کند. [ ۴]
در بسیاری از راه اندازهای الکترونیکی با استفاده از شش تریستور در هنگام راه اندازی مانع رسیدن از بخش بزرگی از ولتاژ تغذیه به موتور می شوند و رفته رفته ولتاژ را افزایش می دهند تا نهایتاً موتور به ولتاژ نامی خود برسد. این راه اندازها روش هایی برای تنظیم مدت زمان رسیدن به ولتاژ کامل و شیب افزایش ولتاژ را دارا هستند. به طور معمول جریان راه اندازی به گونه ای کنترل می شود که از سه برابر جریان بار کامل تجاوز نکند و مدت زمانی راه اندازی نزدیک به ۳۰ ثانیه است. در برخی از طراحی ها پس از اینکه موتور سرعت گرفت تریستورها را با استفاده از کنتاکتور از مدار خارج می کنند. [ ۵]
بارهایی که لختی بیشتری دارند نیاز به مدت زمان راه اندازی بیشتری خواهند داشت. راه اندازهای نرم عموماً دارای مشخصات نامی ۱۰ راه اندازی در ساعت با مدت زمان ۳۰ ثانیه هستند. باید توجه داشت که هر توقف نرم معادل یک راه اندازی نرم خواهد بود، بنابراین هر راه اندازی و توقف معادل دو بار راه اندازی است. همچنین ممکن است برخی راه اندازها حلقه بسته باشند که می توانند برای حفاظت موتور در برابر اضافه جریان یا قطع تغذیه استفاده شوند. برخی از انواع راه انداز نرم ممکن است دارای کنارگذار درونی باشند. [ ۶]
wiki: راه انداز نرم