رانت

رانت در اقتصاد عبارت از هرگونه پرداخت به مالک یا تولیدکننده است، که مازاد بر هزینه مورد نیاز به اضافهٔ سود مربوط برای آوردن آن به چرخه تولید باشد.

در علم اقتصاد رانت درآمدی است که بی تلاش به دست می آید. رانت خوارها با استفاده از نفوذ سیاسی و اقتصادی شان یا از طریق آشنایانی که صاحب این نفوذ هستند به صورت غیرقانونی به منابع مالی دست پیدا می کنند و به کسب ثروت می پردازند. رانت خواری پدیده ای است که آسیب های فراوان اجتماعی و اقتصادی فراوانی برای کشورها به وجود می آورد. بنا به نظر اقتصاددانان، درآمدهایی که خارج از فعالیت های مولد اقتصادی و با بهره گیری از قدرت و نفوذ سیاسی یا اقتصادی صورت می پذیرد همیشه به عنوان آفتی برای نظام اقتصادی هر کشوری حساب شده است. مصداق بارز این کلام همان �رانت و رانت خواری� است.
واژه شناسی
واژه ی رانت در زبان فارسی با اقتباس از واژه ( به فرانسوی: Rente ) که هم معنی واژه ( به انگلیسی: Rent ) به معنی اجاره است تلفظ می شود.
در ادبیات علم اقتصاد، رانت معادل ( به انگلیسی: Economic Rent ) بوده و با واژه ( به انگلیسی: Rent ) به معنی اجاره مترادف نیست.
انواع رانت
رانت خواران یا با توسل به عوامل اقتصادی مثل سیاست های حمایتی، کنترل قیمت ها، محدودیت های بازرگانی ( رانت اقتصادی ) یا با دست یابی انحصاری و پیش از موعد به اطلاعات اقتصادی در زمینه هایی مثل بازار بورس ( رانت اطلاعاتی و قضایی ) ، یا با بهره مندی از توزیع منابع ثروت و قدرت توسط دولت و احزاب ( رانت سیاسی ) ، یا با بهره برداری از روابط خویشاوندی، قرار گرفتن در یک گروه یا تشکل خاص ( رانت اجتماعی ) ، ثروت های کلانی را حاصل می کنند که نتیجه ی آن را می توان توزیع ناعادلانه ی ثروت و گسترش تبعیض دانست.
رانت خواری در ایران
به گزارش شفافیت بین الملل، ایران در سال ۲۰۱۳ به لحاظ شفافیت و فساد سیاسی و اقتصادی و اداری و اطلاع رسانی در مورد آن، از بین ۱۷۷ کشور مقام ۱۴۴ را به خود اختصاص داد. اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی در ایران و اختلاس ۶ میلیارد دلاری از نمونه های شناخته شده رانت خواری در ایران است. مرکز مطالعات لیبرالیسم نیز در گزارش های هفتگی خود، در راستای شفافیت برای اقتصاد ایران به بررسی رانت در این کشور می پردازد.
Difference between marginal product and opportunity cost
In economics, economic rent is any payment ( in the context of a market transaction ) to an owner or factor of production in excess of the costs needed to bring that factor into production. In classical economics, economic rent is any payment made ( including imputed value ) or benefit received for non - produced inputs such as location ( land ) and for assets formed by creating official privilege over natural opportunities ( e. g. , patents ) . In the moral economy of neoclassical economics, economic rent includes income gained by labor or state beneficiaries of other "contrived" ( assuming the market is natural, and does not come about by state and social contrivance ) exclusivity, such as labor guilds and unofficial corruption.
Overview
In the moral economy of the economics tradition broadly, economic rent is opposed to producer surplus, or normal profit, both of which are theorized to involve productive human action. Economic rent is also independent of opportunity cost, unlike economic profit, where opportunity cost is an essential component. Economic rent is viewed as unearned revenue while economic profit is a narrower term describing surplus income earned by choosing between risk - adjusted alternatives. Unlike economic profit, economic rent cannot be theoretically eliminated by competition because any actions the recipient of the income may take such as improving the object to be rented will then change the total income to contract rent. Still, the total income is made up of economic profit ( earned ) plus economic rent ( unearned ) .
For a produced commodity, economic rent may be due to the legal ownership of a patent ( a politically enforced right to the use of a process or ingredient ) . For education and occupational licensing, it is the knowledge, performance, and ethical standards, as well as the cost of permits and licenses that are collectively controlled as to their number, regardless of the competence and willingness of those who wish to compete on price alone in the area being licensed. In regard to labor, economic rent can be created by the existence of mass education, labor laws, state social reproduction supports, democracy, guilds, and labor unions ( e. g. , higher pay for some workers, where collective action creates a scarcity of such workers, as opposed to an ideal condition where labor competes with other factors of production on price alone ) . For most other production, including agriculture and extraction, economic rent is due to a scarcity ( uneven distribution ) of natural resources ( e. g. , land, oil, or minerals ) .
When economic rent is privatized, the recipient of economic rent is referred to as a rentier.
By contrast, in production theory, if there is no exclusivity and there is perfect competition, there are no economic rents, as competition drives prices down to their floor.