راسِل، هِنری (۱۸۷۷ـ۱۹۵۷)(Russell, Henry)
راسِل، هِنری
اخترشناس امریکایی. در ۱۹۱۳، برای نخستین بار نموداری ترسیمی عرضه کرد که بعدها به نمودار هرتزشپرونگ ـ راسلمعروف شد. در اویستر نیویورک زاده شد. پس از فراغت از تحصیل در پرینستن به کیمبریج انگلستان رفت و در زمینۀ مسئلۀ تعیین اختلاف منظرِ اختری به روش عکاسی کار کرد. بعداً به پرینستون بازگشت و در ۱۹۰۵، استاد و سرپرست رصدخانۀ این دانشگاه شد. در ۱۹۲۱، به رصدخانۀ ماونت ویلسونِ کالیفرنیا منتقل شد. در بسیاری از زمینه های اخترشناسی، ازجمله نورسنجی دوتایی های گرفتی، تحول اختری و تفسیر طیف های آسمانیو آزمایشگاهی، فعالیت می کرد. در ابتدا، در حدود ۱۹۱۳، رابطۀ بین قدرمطلق یک ستاره را با گونۀ طیفی آن رسم کرد. این ترسیم وجود ستاره های غول و کوتوله را به وضوح نشان داد. راسل، همانند آینار هرتزشپرونگ، نتیجه گرفت که می توان ستاره ها را در دو ردۀ اصلی گروه بندی کرد که یکی بسیار درخشان تر از دیگری است. او سامانۀ رده بندی طیفی آنی کَنون را به کار برد که دربرگیرندۀ دمای سطحی نیز بود. بیشتر ستاره ها در گروهی موسوم به رشتۀ اصلی جای داشتند، امّا گروهی از ستاره های بسیار درخشان هم در خارج از رشتۀ اصلی قرار می گرفتند. راسل این نظریه را مطرح کرد که همۀ ستاره ها، بسته به این که در حال انقباض، و درنتیجه داغ ترشدن، یا انبساط، و از این رو سردشدن، باشند به طرف بالا یا پایین رشتۀ اصلی در حال پیش روی اند، امّا پیش روی مطرح شده از سوی او طی یک دهه اعتبارش را از دست داد. مطالعۀ مادام العمر راسل در زمینۀ ستاره های دوتایی منجر به پیدایش روشی برای محاسبۀ جرم هر ستاره با بررسی رفتار مداری آن شد. او مبتکر سامانه ای بود که در آن هم از مدار و هم از جرم اجسام برای محاسبۀ فاصلۀ آن ها از زمین استفاده می شد.
راسِل، هِنری
اخترشناس امریکایی. در ۱۹۱۳، برای نخستین بار نموداری ترسیمی عرضه کرد که بعدها به نمودار هرتزشپرونگ ـ راسلمعروف شد. در اویستر نیویورک زاده شد. پس از فراغت از تحصیل در پرینستن به کیمبریج انگلستان رفت و در زمینۀ مسئلۀ تعیین اختلاف منظرِ اختری به روش عکاسی کار کرد. بعداً به پرینستون بازگشت و در ۱۹۰۵، استاد و سرپرست رصدخانۀ این دانشگاه شد. در ۱۹۲۱، به رصدخانۀ ماونت ویلسونِ کالیفرنیا منتقل شد. در بسیاری از زمینه های اخترشناسی، ازجمله نورسنجی دوتایی های گرفتی، تحول اختری و تفسیر طیف های آسمانیو آزمایشگاهی، فعالیت می کرد. در ابتدا، در حدود ۱۹۱۳، رابطۀ بین قدرمطلق یک ستاره را با گونۀ طیفی آن رسم کرد. این ترسیم وجود ستاره های غول و کوتوله را به وضوح نشان داد. راسل، همانند آینار هرتزشپرونگ، نتیجه گرفت که می توان ستاره ها را در دو ردۀ اصلی گروه بندی کرد که یکی بسیار درخشان تر از دیگری است. او سامانۀ رده بندی طیفی آنی کَنون را به کار برد که دربرگیرندۀ دمای سطحی نیز بود. بیشتر ستاره ها در گروهی موسوم به رشتۀ اصلی جای داشتند، امّا گروهی از ستاره های بسیار درخشان هم در خارج از رشتۀ اصلی قرار می گرفتند. راسل این نظریه را مطرح کرد که همۀ ستاره ها، بسته به این که در حال انقباض، و درنتیجه داغ ترشدن، یا انبساط، و از این رو سردشدن، باشند به طرف بالا یا پایین رشتۀ اصلی در حال پیش روی اند، امّا پیش روی مطرح شده از سوی او طی یک دهه اعتبارش را از دست داد. مطالعۀ مادام العمر راسل در زمینۀ ستاره های دوتایی منجر به پیدایش روشی برای محاسبۀ جرم هر ستاره با بررسی رفتار مداری آن شد. او مبتکر سامانه ای بود که در آن هم از مدار و هم از جرم اجسام برای محاسبۀ فاصلۀ آن ها از زمین استفاده می شد.
wikijoo: راسل،_هنری_(۱۸۷۷ـ۱۹۵۷)