رادون

رادون ( به انگلیسی: Radon ) یکی از عناصر شیمیایی جدول تناوبی است که نماد آن Rn و عدد اتمی آن ۸۶ است. این عنصر از گازهای نجیب و پرتوزا است که از فروپاشی رادیم به وجود می آید. رادون یکی از سنگین ترین گازها بوده و برای سلامتی مضر است. پایدارترین ایزوتوپ آن رادون - ۲۲۲ است که نیمه عمرش برابر با ۳٫۸ روز می باشد.
رادون یک گاز پرتوزای بی رنگ، بی بو، بدون مزه و از نظر شیمیایی بی اثر می باشد؛ و تنها با استفاده از دستگاه های مخصوص می توان وجود رادون را تشخیص داد. گاز رادون از واپاشی اورانیم موجود در طبیعت به وجود می آید. رادون تولید شده نیز، ذرات پرتوزای دیگری تولید می کند.
رادون موجود در هوا از طریق تنفس وارد ریه انسان ها می شود. سپس رادون در ریه متلاشی می شود و ذره آلفا انتشار می دهد. ذره آلفا دارای جرم سنگین و بار الکتریکی دو برابر الکترون با علامت مثبت است. ذره آلفا انتشار یافته در ریه، دارای انرژی است؛ که این انرژی باعث حرکت ذره در بافت های ریه می شود، و به تدریج در مسیر حرکت و برخورد با سلول بافت های ریه یون سازی نموده، تا زمانی که انرژی خود را کاملاً از دست داده و متوقف شود. انرژی ذره آلفا که توسط بافت ها جذب می شود باعث آسیب به بافت ها یا مرگ آن ها می شود؛ بنابراین در صورتی که هوای تنفسی حاوی رادون به مقدار زیاد باشد، بافت های ریه به تدریج آسیب می بینند که در دراز مدت می تواند باعث سرطانی شدن این گونه بافت ها شود.
بر اساس تحقیقات بین المللی بعد از سیگار، رادون به عنوان مهم ترین عامل سرطان ریه شناخته شده است. [ ۲] به خصوص افراد سیگاری که هوای داخل منازل آنها، حاوی مقدار زیاد رادون باشد احتمال ابتلا آن ها به سرطان ریه به مراتب بالاتر از سایر افراد است. همچنین طبق گزارش کمیته علمی اثرات پرتوهای اتمی سازمان ملل ( UNSCEAR 1977 ) به طور متوسط نیمی از پرتوگیری ( معادل دز مؤثر ) سالانه مردم در مناطقی که از نظر پرتوزائی عادی هستند ناشی از رادون و عناصر حاصل از فروپاشی آن است ( دو میلی سیورت در سال 2   m S v / y e a r ) . [ ۲]
رادون موجود در خاک به تدریج در زیر ساختمان انباشته می شوند و فشار آن بالا می رود و چون فشار هوا در داخل ساختمان معمولاً کمتر از فشار در داخل خاک است باعث می شود که رادون موجود در خاک از طریق کف و دیوارها به داخل ساختمان منتقل شده و مقدار آن زیاد شود.

رادون (مکلنبورگ فورپومرن). رادون ( به آلمانی: Raduhn ) یک منطقهٔ مسکونی در آلمان است که در لویتسراند واقع شده است. [ ۱] رادون ۵۲۶ نفر جمعیت دارد.

رادون (radon)
عنصری غیرفلزی، پرتوزا، گازی، بی رنگ و بی بو، با نماد Rn، عدد اتمی ۸۶، و جرم اتمی نسبی ۲۲۲. آن را با گازهای کمیاب در یک گروه قرار می دهند. سابقاً تصور می شد غیرفعال است، ولی اکنون بعضی از ترکیبات آن را با فلوئور شناخته اند. از بیست ایزوتوپ شناخته شدۀ آن فقط سیزده ایزوتوپ در طبیعت یافت می شوند. رادون چگال ترین گاز شناخته شده است و به مقدار کم در آب چشمه ها، جریان های بخار، و هوا یافت می شود و حاصل از واپاشی پرتوزای طبیعی رادیوم است. در ۱۸۹۹، ارنست رادرفورد و در ۱۹۰۰، فریدریش دورن (۱۸۴۸ـ۱۹۱۶) ایزوتوپ ۲۲۰Rn را کشف کردند. پس از آن که شیمی دان های دیگر بقیۀ ایزوتوپ های رادون را کشف کردند، ویلیام رامسی و آر دبلیو وایت لاو ـ گری این عنصر را در ۱۹۰۸ جداسازی کردند و نیتون نامیدند. نام رادون در دهه ۱۹۲۰ برگزیده شد. سطح تابش متوسط رادون، بنا به بررسی هایی که در ۴۰ غار آهکی صورت گرفت، حدود ۲۹۰۰ بِکِرِل در متر مکعب است. بنابه مقایسه با سطح تابش قابل قبول از سوی شورای ملی حفاظت در برابر اشعه، ۲۰۰ بکرل در متر مکعب، حذف رادون از محیط های مسکونی توصیه می شود. بالاترین سطح تابش این عنصر در جاینتز هول داربی شر، به میزان حدود ۱۵۵هزار بکرل در متر مکعب در تابستان گزارش شده است که در مقایسه با ماکسیمم سطح تابش در غارهای آهکی، ۵۴ هزار بکرل در متر مکعب، بالاترین سطح تابش ثبت شده در غارهای طبیعی است. سطوح تابشی تا ۲.۸میلیون بکرل در متر مکعب نیز در معادن متروکۀ جنوب غربی انگلستان گزارش شده است که ۱۴هزار برابر سطح تابش مناسب برای منازل است. تصور می شود در حدود ۱۰۰هزار خانه در بریتانیا در معرض سطوح خطرناکی از پرتوزایی رادون قرار دارند.