رئیس جمهور ایتالیا

رئیس جمهور ایتالیا یا رسماً رئیس جمهور جمهوری ایتالیا ( به ایتالیایی: Presidente della Repubblica Italiana ) رئیس کشور ایتالیا است. وی نماینده وحدت ملی است و تضمین می کند که سیاست ایتالیا مطابق با قانون اساسی است. دوره ریاست جمهوری هفت سال به طول می انجامد. [ ۲] متصدی کنونی آن، قاضی پیشین دادگاه قانون اساسی، سرجو ماتارلا است که در انتخابات ۳۱ ژانویه ۲۰۱۵ به این سمت رسید و در سال ۲۰۲۲ تمدید شد. [ ۳]
کاخ کیرینال در رم اقامتگاه رسمی رئیس جمهور ایتالیا است. ۱۲ رئیس جمهور این کشور تنها از ۶ ناحیه از ۲۰ ناحیه کشور هستند؛ ۳ نفر اهل کامپانیا ( هر سه زاده ناپل ) و ۳ تَن دیگر اهل پیمونت، ۲ نفر اهل ساردینیا ( هر دو زاده ساساری ) و ۲ تن دیگر اهل توسکانی، یکی اهل لیگوریا و دیگری اهل سیسیل هستند.
رئیس جمهور هر هفت سال با آرای ۱۰۰۹ نفر انتخاب می شود که این گروه انتخاب کنندگان متشکل از ۹۵۱ نمایندهٔ مجلس ایتالیا و ۵۸ نمایندهٔ منطقه ای هستند. در ایتالیا رأی گیری مخفی است و در چند دور انجام می شود. در سه دور نخست، رئیس جمهور باید دوسوم آرا را به دست آورد و در مرحلهٔ بعد، کسب رای ۵۰۵ کافی است. [ ۴]
طولانی ترین مراسم رأی گیری ریاست جمهوری در تاریخ ایتالیا انتخاب جووانی لئونه در سال ۱۹۷۱ بود که رای گیری آن در ۲۳ دور انجام شد. [ ۴]
جایگاه و بیشتر وظایف رئیس جمهور ایتالیا تشریفاتی است. اما اختیارات او در شرایطی که بحرانی گریبان گیر دولت می شود سرنوشت ساز است. برای همین در ایتالیا قدرت رئیس جمهور به آکوردئون تشبیه می شود. [ ۴]
رئیس جمهور ایتالیا اختیار انحلال مجلس، تشکیل دولت، و گزینش اعضای تکنوکرات و غیرسیاسی دولت را دارد. او قوانین را برای اجرا امضا می کند و نفوذ زیادی در انتخاب نخست وزیر و سایر اعضای هیئت دولت دارد. [ ۴]
بیشتر قدرت و نفوذ رئیس جمهور در ایتالیا در قانون اساسی آن کشور شرح داده نشده است. بلکه در شأن و نفوذ اخلاقی - اجتماعی او نهفته است. برای سیاستمداران ایتالیا جایگاه رئیس جمهور، جایگاهی مورد احترام است و نهادهای قانون گذاری به پیشنهادها و دیدگاه های او مورد توجه ویژه ای می کنند. [ ۴]
کفیل رئیس جمهور ( ایتالیایی: Presidente supplente della Repubblica ) مقامی است که صریحاً در قانون اساسی ایتالیا پیش بینی نشده است. اما از مفاد مندرج در ماده ۸۶ ناشی می شود. [ ۵] در موارد متعددی مقامات مجبور بودند در غیاب رئیس دولت وساطت کنند ( خصوصاً در صورت استعفای رئیس جمهور یا مشکلات سلامتی ) و تا مشخص شدن رئیس جمهور بعدی، یک کفیل را برای مقام رئیس جمهور انتخاب کنند. بر پایه ماده مذکور، در کلیه مواردی که رئیس جمهور قادر به انجام وظایفش نباشد این وظایف توسط رئیس مجلس سنا انجام می شود که موقتاً به عنوان کفیل رئیس جمهور ایتالیا فعالیت می کند.