ذکور. [ ذُ ] ( ع اِ ) ج ِ ذَکر. مردان. نران. نرینگان. ذکورة. ذِکار. ذِکارَة. ذُکران. ذِکَرَة. مقابل اناث : اولاد ذکور، پسران :
برّ تو بر تن وضیع و شریف
مهر تو در دل اناث و ذکور.
مسعودسعد.
از تو نوشند از ذکور و از اناث بی دریغی در عطاها مستغاث.
مولوی.
اگر ببودی مرآت درلباس ذکورز عفتت ننمودی جمال چهره عیان.
سلمان ساوجی.
|| ذکورالبقل ؛ تره که دراز و سطبر باشد. بقول درشت و تلخ. || تره که ناپخته نتوان خوردن ، مقابل احرارالبقول. || ذکور عشب ؛ درشت و غلیظ و خشنها از گیاه. تره های سخت و زفت : قیل هو [ ای عضرس ] من اجناس الخطمی و قیل هو من ذکورالبقل. ( تذکره ضریر انطاکی ). || ذکورالأسمیة؛ باران که سرما و سیل آرد. || ذکور نخل ؛ خرمابنان بی ثمر. || ذکور حق. ج ِ ذکرالحق ؛ چکها، صکها. صکوک. ذکور حقوق. || ذکورالطیب ؛ ذِکارةالطیب و ذکورةالطیب ، یعنی عطرها و خوشبویها که جامه رنگین نکنند و از این روی مردان نیز توانند آن را بکار بردن. || شعوری گوید: آهن دمشقی را گویند.