ذوالجناح

ذوالجناح بسیار چابک بود و در میدان نبرد سرعت عمل از خود نشان می داد و به واسطهٔ شباهتش در تیزی با پرندگان به این نام خوانده می شد. به گفتهٔ برخی ذوالجناح از اسب های محمد بن عبداللّه، ( پیامبر اکرم ) بود که حسین بن علی به ارث برده بود. از آن در زیارت ناحیهٔ مقدسه به نام الجواد یاد شده است.
تاریخ بایگانی ، ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۵۸
نویسندگان مقاتل و راویان در وفاداری، هوشمندی و صمیمت ذوالجناح روایات بسیار ذکر کرده اند و در آثار خود با عظمت از آن نام برده اند به ویژه هنگامی که حسین بن علی بر اثر عطش و جراحات و خون ریزی بی حال شده بودند، او با مهارت و چابکی و زیرکی خاص صاحبش ( حسین بن علی ) را از میدان نبرد خارج نمود که به خیمه گاه برساند ولی حسین بن علی پیش از رسیدن به خیمه گاه از اسب به زمین افتاد. ابن سعد فریاد زد آن اسب را بگیرید به خدا سوگند از گرانبهاترین اسب های محمد بن عبدالله است. هنگامی که سپاه عمر بن سعد خواستند اسب را بگیرند ذوالجناح به آنان حمله کرد و با لگد آنان را به هلاکت رساند. ابن شهر آشوب آمار کشتگان توسط ذوالجناح را ۴۰ جنگجو ضبط کرده و دیگران بیش از این تعداد یاد کرده اند. ابن سعد فریاد زد او را رها کنید وگرنه همه را به قتل می رساند.
مطابق باور شیعه، هنگامی که دشمن از او دور شد و ذوالجناح اطمینان حاصل کرد که او را رها کرده اند، بر سر بالین حسین بن علی و به دور جسد بی حال او می چرخید و او را بو می کرد و می بوسید. سپس پیشانی خود را به خون بدن حسین بن علی آغشته کرد در حالیکه دست های خود را بر زمین می کوبید و شیهه سر می داد به سوی خیمه گاه رفت، هنگامی که به خیمه گاه رسید آواز بلند می کشید و سر خود را به زمین می کوبید، وقتی که اهل بیت حسین بن علی ذوالجناح را به آن حال دیدند از خیمه ها بیرون آمده و گریه کنان دور ذوالجناح گرد آمده و دست بر سر و صورت و پای او می کشیدند، ام کلثوم دو دست خود را بر بالای سر خویش گذاشت و فریاد می زد: وامحمداه واجداه وانبیاه.

برخوردار است لذا هر وسیله ی نقلیه دارای سرعت و چابکی را می توان به صفت بال دار بودن تشبیه کرد اصطلاحاتی مانند اسب بالدار یا ماشین پرنده همین مفهوم را می رساند البته ذو الجناح اسم خاص هم می باشد زیرا اولین چیزی که به ذهن می رسد نام اسب باوفا سیدالشهداست