دیژست

دیژست ( لاتین: Digesta seu Pandectae ) که به نام پاندکت هم شناخته می شود نامی است که به خلاصه هایی از نوشته های حقوقی در مورد حقوق روم گردآوری شده است گفته می شود. مجموعه های ژوستینین، که به دستور امپراتور ژوستینین فراهم شد، شامل سه مجموعه به نامهای کد، دیژست و انستیتوت بود که از سال ۵۲۹ میلادی تا۵۳۴ میلادی منتشر و بعدها تکمیل شد . دیژست به ۵۰ کتاب تقسیم می شود و خلاصه بخشی از قوانین مدون شده رومی بود که بعداً به عنوان Corpus Juris Civilis ( به معنای "بدن قانون مدنی"[ ۱] ) ) شناخته شد. قرار بود مجموعه کامل شود، اما ژوستینیان قوانین بیشتری را تصویب کرد، که بعداً به طور جداگانه جمع آوری شد. . این مجموعه ها تأثیر بسیاری در شکل گیری قوانین در کشورهای اروپایی داشت و به عنوان دایرةالمعارفی کهن در حقوق خصوصی، پایه های اصلیِ نظام حقوقی نوشته را تشکیل داد.
نخستین مجموعه قوانین در آوریل ۵۲۹ میلادی منتشر شد. این امر آن را به تنها منبع حقوقی امپراتوری روم تبدیل کرد و همه کدگذاری های قبلی را لغو کرد. [ ۲] با این حال، ارجاع به نوشته های حقوقدانان قدیمی را که نوشته هایشان معتبر شمرده شده بود، جایز می دانست. [ ۳] بر اساس قانون استنادات تئودوس دوم، نوشته های پاپینیان، پاولوس، اولپیان، مودستینوس و گایوس ماریوس به عنوان مقامات حقوقی اولیه قابل استناد در دادگاه معرفی شدند. می توان به موارد دیگری نیز اشاره کرد، اما دیدگاه های آنان باید «از مقایسه نسخه های خطی فهمیده می شد». [ ۴]
نسخه خطی اصلی باقی مانده از دیژست، مربوط به اواخر قرن ششم یا اوایل قرن هفتم است. در قرون وسطی، دیژست به سه بخش تقسیم می شد و بیشتر نسخه های خطی تنها شامل یکی از این بخش ها است. [ ۵] کل خلاصه برای اولین بار در سال ۱۹۸۵ میلادی توسط محقق حقوقی اسکاتلندی آلن واتسون به انگلیسی ترجمه شد. [ ۶]
دیژست در سال ۱۱۳۵ میلادی در آمالفی کشف شد و باعث احیای یادگیری قوانین روم در سراسر اروپا شد. منابع دیگر ادعا می کنند که در سال ۱۰۷۰ میلادی کشف شد و انگیزه بزرگی برای تأسیس اولین دانشگاه در اروپا، دانشگاه بولونیا ( ۱۰۸۸ ) بود.
قوانین مدون اغلب با هم تضاد داشتند. از این رو، ژوستینیان دستور داد که این تعارضات حل شود و پنجاه مورد از آنها به عنوان «تصمیمات کوینکوآگینتا» ( پنجاه تصمیم ) منتشر شد. اندکی پس از آن، وی دستور داد که آثار این نویسندگان باستانی که در مجموع بیش از ۱۵۰۰ کتاب بود، در پنجاه کتاب خلاصه شود. اینها باید به لاتین دیژست Digesta ( چکیده های مرتب شده ) یا در یونانی پاندکت Πανδέκται Pandectae ( "دانشنامه" ) عنوان شوند. [ ۷] در پاسخ به این دستور ۱۵ دسامبر ۵۳۹ میلادی ، تریبونیان کمیسیونی متشکل از شانزده عضو برای انجام کار ایجاد کرد - یک مقام دولتی، چهار استاد و یازده وکیل مدافع. [ ۸]