دیوکْسین (dioxin)
هر یک از اعضای خانواده ای با بیش از ۲۰۰ مادۀ شیمیایی آلی. همۀ آن ها هیدروکربن های ناجورحلقهاند (←ترکیب حلقوی). اما این اصطلاح فقط به یک عضو از این خانواده، یعنی تتراکلرو دی بنزو ـ پی ـ دیوکسین (-TCDD ۲,۳,۷,۸) اطلاق می شود که مادۀ شیمیایی بسیار سمّی ای است که، به عنوان ناخالصی در عامل نارنجی برگ ریز، که در جنگ ویتنام به کار رفت، و گاهی در علف کُش T ـ ۲,۴,۵ یافت می شود. این ماده از عوامل ایجاد کلرآکنه یا عارضۀ بدشکلی پوست، تولد نوزادان نارس، سقط جنین، و سرطان شناخته شده است. طی دو واقعۀ ناگوار در سِوِزوی ایتالیا و تایمز بیچ، در ایالت میسوری امریکا، مقادیر زیادی ترکیب های دیوکسین به صورت تصادفی در محیط زیست رها شد. مقادیر اندک ترکیب های دیوکسین براثر سوختن گسترۀ وسیعی از مواد کلردارشده (چوب پرورده، دود ناشی از سوخت های آغشته به افزودنی های کلردارشده و پلاستیک ها)، و به صورت محصول جنبی برخی از شیوه های کاغذسازی در محیط زیست رها می شوند. همچنین، دیوکسین را می توان به عنوان فرآوردۀ جانبی ساخت باکتری کُش هگزاکلروفِنتولید کرد. احتمال آلوده شدن مواد غذایی به ترکیب های دیوکسین در محیط زیست اتحادیۀ اروپا را بر آن داشت که سطوح مجاز گسیل دیوکسین از کوره های زباله سوز را به مقدار قابل توجهی کاهش دهد.
هر یک از اعضای خانواده ای با بیش از ۲۰۰ مادۀ شیمیایی آلی. همۀ آن ها هیدروکربن های ناجورحلقهاند (←ترکیب حلقوی). اما این اصطلاح فقط به یک عضو از این خانواده، یعنی تتراکلرو دی بنزو ـ پی ـ دیوکسین (-TCDD ۲,۳,۷,۸) اطلاق می شود که مادۀ شیمیایی بسیار سمّی ای است که، به عنوان ناخالصی در عامل نارنجی برگ ریز، که در جنگ ویتنام به کار رفت، و گاهی در علف کُش T ـ ۲,۴,۵ یافت می شود. این ماده از عوامل ایجاد کلرآکنه یا عارضۀ بدشکلی پوست، تولد نوزادان نارس، سقط جنین، و سرطان شناخته شده است. طی دو واقعۀ ناگوار در سِوِزوی ایتالیا و تایمز بیچ، در ایالت میسوری امریکا، مقادیر زیادی ترکیب های دیوکسین به صورت تصادفی در محیط زیست رها شد. مقادیر اندک ترکیب های دیوکسین براثر سوختن گسترۀ وسیعی از مواد کلردارشده (چوب پرورده، دود ناشی از سوخت های آغشته به افزودنی های کلردارشده و پلاستیک ها)، و به صورت محصول جنبی برخی از شیوه های کاغذسازی در محیط زیست رها می شوند. همچنین، دیوکسین را می توان به عنوان فرآوردۀ جانبی ساخت باکتری کُش هگزاکلروفِنتولید کرد. احتمال آلوده شدن مواد غذایی به ترکیب های دیوکسین در محیط زیست اتحادیۀ اروپا را بر آن داشت که سطوح مجاز گسیل دیوکسین از کوره های زباله سوز را به مقدار قابل توجهی کاهش دهد.
wikijoo: دیوکسین