دیود گان ( Gunn diode ) , همچنین با نام المان الکترون انتقال یافته ( به انگلیسی: transferred electron device ( TED ) ) نوعی دیود نیمه هادی است که دارای دو سر می باشد و مقاومت منفی از خود نشان می دهد. از این دیود در فرکانس های بالا استفاده می شود. این قطعه بر اساس «اثر گان» که توسط جی بی گان فیزیکدان اهل بریتانیا در سال ۱۹۶۲ کشف شد، کار می کند. عمده استفاده از این دیود در نوسانسازهای الکترونیکی برای تولید امواج مایکروویو است.
ساختمان داخلی آن بر خلاف سایر دیودها، تنها از نیمه هادی نوع n تشکیل یافته است و به همین علت، جریان را در هر دو جهت هدایت می کند و قابلیت یکسوسازی جریان متناوب را ندارد و از این رو بعضی از منابع اصطلاح «دیود گان» را بکار نمی برند و بجای آن از اصطلاح «المان الکترون انتقال یافته» استفاده می کنند.
در دیود گان سه ناحیه نیمه هادی وجود دارد: دو لایه دارای ناخالصی بالا از نوع n که در سمت هر یک از پایه های دیود قرار دارند و مابین این دو لایه، یک لایه نازک از نیمه هادی نوع n با ناخالصی کم وجود دارد. هنگامی که ولتاژی در دو سر این دیود قرار می گیرد، بخش عمدهٔ این ولتاژ بر روی ناحیه نازک میانی با ناخالصی کم، افت می کند ( چراکه مقاومت الکتریکی این لایه بیشتر از دو لایه دیگر است ) . اگر ولتاژ افزایش یابد، جریان دیود افزایش می یابد ولی نهایتاً با افزایش بیشتر ولتاژ، هدایت الکتریکی لایه نازک میانی کمتر شده و مقاومت آن افزایش می یابد و باعث کاهش یافتن جریان کل دیود می شود. این رفتار به معنای این است که دیود گان دارای یک ناحیه مقاومت منفی در مشخصه جریان - ولتاژ خود است که در این ناحیه، افزایش ولتاژ، باعث کاهش جریان دیود می شود. از این مشخصه دیود گان می توان به عنوان تقویت کننده در تقویت کننده های رادیویی فرکانس بالا یا به عنوان نوسانساز استفاده کرد.
در اصل، وقتی که مقاومت منفی دیود گان در مدار یک نوسانساز قرار می گیرد، با مقاومت های مثبت موجود در مدار اسیلاتور جمع شده و اثر آن ها را خنثی کرده و یک مدار الکتریکی با مقاومت صفر به وجود می آید و باعث می شود مدار به طور خود به خود شروع به نوسان کند ( علت اصلی میرا شدن نوسان در اسیلاتورها، تلف شدن انرژی در مقاومت مدار است که با فیدبک مثبت، این تلفات را جبران می کنند ) . در مدار نوسانسازها از یک مدار تشدید برای تعیین فرکانس استفاده می شود که این دیود با خنثی کردن مقاومت مدار تشدید باعث شروع نوسان در فرکانس تشدید می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفساختمان داخلی آن بر خلاف سایر دیودها، تنها از نیمه هادی نوع n تشکیل یافته است و به همین علت، جریان را در هر دو جهت هدایت می کند و قابلیت یکسوسازی جریان متناوب را ندارد و از این رو بعضی از منابع اصطلاح «دیود گان» را بکار نمی برند و بجای آن از اصطلاح «المان الکترون انتقال یافته» استفاده می کنند.
در دیود گان سه ناحیه نیمه هادی وجود دارد: دو لایه دارای ناخالصی بالا از نوع n که در سمت هر یک از پایه های دیود قرار دارند و مابین این دو لایه، یک لایه نازک از نیمه هادی نوع n با ناخالصی کم وجود دارد. هنگامی که ولتاژی در دو سر این دیود قرار می گیرد، بخش عمدهٔ این ولتاژ بر روی ناحیه نازک میانی با ناخالصی کم، افت می کند ( چراکه مقاومت الکتریکی این لایه بیشتر از دو لایه دیگر است ) . اگر ولتاژ افزایش یابد، جریان دیود افزایش می یابد ولی نهایتاً با افزایش بیشتر ولتاژ، هدایت الکتریکی لایه نازک میانی کمتر شده و مقاومت آن افزایش می یابد و باعث کاهش یافتن جریان کل دیود می شود. این رفتار به معنای این است که دیود گان دارای یک ناحیه مقاومت منفی در مشخصه جریان - ولتاژ خود است که در این ناحیه، افزایش ولتاژ، باعث کاهش جریان دیود می شود. از این مشخصه دیود گان می توان به عنوان تقویت کننده در تقویت کننده های رادیویی فرکانس بالا یا به عنوان نوسانساز استفاده کرد.
در اصل، وقتی که مقاومت منفی دیود گان در مدار یک نوسانساز قرار می گیرد، با مقاومت های مثبت موجود در مدار اسیلاتور جمع شده و اثر آن ها را خنثی کرده و یک مدار الکتریکی با مقاومت صفر به وجود می آید و باعث می شود مدار به طور خود به خود شروع به نوسان کند ( علت اصلی میرا شدن نوسان در اسیلاتورها، تلف شدن انرژی در مقاومت مدار است که با فیدبک مثبت، این تلفات را جبران می کنند ) . در مدار نوسانسازها از یک مدار تشدید برای تعیین فرکانس استفاده می شود که این دیود با خنثی کردن مقاومت مدار تشدید باعث شروع نوسان در فرکانس تشدید می شود.
wiki: دیود گان