دیوان کامل حضرت شاه نعمت الله ولی

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] دیوان کامل حضرت شاه نعمت‎الله ولی، اثر سید نورالدین نعمت‎الله بن عبدالله بن محمد، معروف به شاه نعمت‎الله ولی، مهم‎ترین اثر منظوم وی، شامل قصاید، غزلیات، قطعات، مثنوی‎ها و رباعیات است که بالغ بر ده هزار بیت می‎باشد.
کتاب با مقدمه محمد حماصیان آغاز و اشعار در قالب غزلیات، ترجیع‎بندها، قصاید و ملحقات، سؤال و جواب، مثنوی‎ها، رساله منظومه ایمانیه، رساله فقریه، گنج‎العارفین، غزل‎های ناتمام، رباعی‎ها، دوبیتی‎ها و مفردات، تنظیم شده است.
بعضی از اشعار و ابیات این دیوان، منسوب به شاه نعمت‎الله بوده و همه آنها از نوع اشعار عرفانی و حاوی اشارات و توضیحات درباره عقاید و افکار متصوفه می‎باشد.
در مقدمه، به بیان چگونگی رشد تصوف و توسعه و گسترش و علمی شدن آن در قرن هشتم و نهم هجری و ویژگی اشعار شعرای این قرن، پرداخته شده است.
شاه نعمت‎الله ولی در شعر پایه‎ای متوسط دارد و اشعار یکدست و خلاق و شورانگیز و خالی از مسامحات لفظی و معنوی و بدون تکلف و تکرار در دیوان پربرگ او، چندان فراوان نیست. مهم‎ترین بخش شعرهای او را غزل‎هایش تشکیل می‎دهد. غزل‎های او اغلب کوتاه و با الفاظ مکرر و صرفا در باب وحدت وجود و مشحون از اصطلاحات دینی و عرفانی و فلسفی است. در این اشعار، شاه نعمت‎الله به‎نحو بارزی متأثر از آرا و عقاید عرفانی محی‎الدین بن عربی (متوفی 638-560ق) است.
وی در اشعارش همچنین بیشترین تأثیرها را از مولوی پذیرفته و شیوه غزل‎سرایی‎اش شباهتی آشکار با غزل‎های محمدشیرین مغربی (متوفی 809ق) دارد و در آنها، رد پای سنایی و عطار و عراقی که از ارکان شعر صوفیانه فارسی بشمار می‎آیند، مشهود است.

پیشنهاد کاربران

بپرس