دیوان اشعار حسن زاده املی

[ویکی نور] دیوان اشعار حسن زاده آملی. شعر صنعتی است که همه امتها و جوامع بشری علی رغم تمام اختلافاتشان آن را جهت تأثیر بر نفوس و برانگیختن عواطف و احساسات به کار می گیرند.زیرا اگر شیوایی گفتار با هنر سجع و قافیه آمیخته گردد،سخن را حلاوت و گرمی خاصی می بخشد که آن را در نثر کمتر می توان یافت.چه بسا دلهایی سخت و سرکش که با سخن نرم شاعری آب و چشمهای جامدی که با کلام موزونی،روان گردیده است.چه بسا افرادی که از طریق مستقیم حق منحرف بوده و با شنیدن یا خواندن غزلی منقلب شده و به راه راست هدایت بازگشته اند.
از این رو عارفان دلسوخته و حکیمان وارسته و دانشمندان پیراسته،علاوه بر اینکه یافته ها و احساسات درونی خویش را با زبان شعر که زبان احساس است،ابراز نموده اند،همیشه از صنعت شعر بهترین استفاده ها را کرده و از این طریق اف کار و انظار دقیق و باریک را در اذهان رسوخ داده و صفات حمیده و اخلاق فاضله را در میان مردم شایع ساخته و قلوب انسانها را زنده و به ارواح آنان طراوتی خاص بخشیده اند.
از جمله کسانی که مصداق بارز سخن فوق است حضرت استاد حسن زاده آملی است که با سرودن اشعار عرفانی،اخلاقی و حکمی اهداف یاد شده را محقق ساخته است مجموع سروده های معظم له در دیوانی مدون و به دیوان اشعار نام گرفته است.دیوان مزبور شامل بخشهای مختلفی چون غزلیات،قصاید،رباعیات،ترجیع بند،پندنامه و دفتر دل است.در این میان دفتر دل را شأنی بسزاست که بعدد حروف بسم الله الرحمن الرحیم،نوزده بند است و هر بند در یک موضوع تکوینی.
استاد خود در وصف دفتر دل سروده است:
شایان ذکر است که نوع غزلیات دیوان و خصوصا دفتر دل در حال ریاضت و داشتن اربعین سروده شده است.آری به فرموده بابا طاهر:
مرحوم حاج میرزا مهدی الهی قمشه ای،آن عارف بزرگ و شاعر سترگ که صدر دیوان اشعار به دستخط مبارک آن جناب مزین است،در وصف سروده های استاد چنین نگاشته است: