[ویکی نور] دیوان ابن عربی، از آثار عارف نامی قرن ششم و هفتم، ابوبکر مـحمد بـن عربی حاتمی طایی، مشهور به ابن عربی (560 -638ق) به زبان عربی است. این کتاب توسط احـمد حسن بسج مورد تحقیق و شرح قرار گرفته و منتشر شده است.
ابن عربی تنها یک نویسنده نیست. او درعین حال یک شاعر است و شعر او در ادبیات عربی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. اشعار ابن عربی به جز در دیوان او و کتاب تـرجمان الأشواق، در آثار دیگری مانند فتوحات، فصوص و کتاب های دیگر نیز آمده است .
در این اثر یک جلدی نخست مقدمه شارح که شامل زندگی نامه ابن عربی است ذکر شده و پس از آن متن اشعار ابن عربی آمده است.
در آغاز هر قطعه شعر، عنوانی متناسب با محتوای آن ذکر شده است؛ مثل این عنوان: «قال فی باب البحر المسجور».
شارح در مقدمه بسیار کوتاه و یک صفحه ای خود، چنین بیان می دارد: «تـمام تـلاش خود را به کار بـردم تـا هدف شاعر از سرودن قصیده هایش را روشن سازم و با کمک گرفتن از خدای بلندمرتبه و تکیه بر فرهنگ های اصطلاحات صوفیانه و منابع دیگر در زمینه اصطلاحات صوفیانه قصیده ها را شرح و توضیح دهم و همچنین آیات و احادیث و اعلامی را که در اشـعار بـه آن ها اشاره شده است، استخراج کردم». سپس در سه صفحه به بررسی کوتاهی از زندگی و آثار ابن عربی می پردازد. شارح تلاش کرده تا دیوان را بر اساس موضوع شعرها تنظیم کند، ولی پراکندگی مـوضوعات، شـارح را بر آن داشـته تا در ابتدای هر سروده در عبارتی کوتاه که با «قال» شروع می شود، به موضوع اشاره کند. شرح واژگـان دشوار، معرفی اعلام و اشاره به تضمین آیه و حدیث از دیگر ویژگی های این کتاب اسـت. بـا وجـود تلاش فراوانی که شارح در تدوین دیوان کرده است، هنوز اشتباه های چاپی و وزنی در آن یافت می شود.
اصطلاحات عـرفانی از پربـسامدترین عنوان های شعر ابن عربی است که به گونه ای پراکنده در دیوان یافت می شود؛ مانند: فی تـأخر الأنـوار عـن النور، فی باب النور البدوی، النور الکوکبی ، البصر المکلف، السمع المکلف، اللسان المکلف، الید المـکلفة، البطن المکلف ، الفرج المکلف، الرجل المکلف، الإنسان الکامل، النفس الناطقة، الجسم الکامل و حـالت هایی چون توبه، غنی، اسـتغنا، مـرید، مراد، متقی و نیز اصطلاحات تیمم و غسل، نماز و انواع آن، نماز مسافر و نماز وتر، نماز جماعت ، نماز عید، نماز جمعه، نماز کسوف، استسقا، استخاره، زکات، حج و... از جمله عنوان های شعری شاعر است.
ابن عربی تنها یک نویسنده نیست. او درعین حال یک شاعر است و شعر او در ادبیات عربی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. اشعار ابن عربی به جز در دیوان او و کتاب تـرجمان الأشواق، در آثار دیگری مانند فتوحات، فصوص و کتاب های دیگر نیز آمده است .
در این اثر یک جلدی نخست مقدمه شارح که شامل زندگی نامه ابن عربی است ذکر شده و پس از آن متن اشعار ابن عربی آمده است.
در آغاز هر قطعه شعر، عنوانی متناسب با محتوای آن ذکر شده است؛ مثل این عنوان: «قال فی باب البحر المسجور».
شارح در مقدمه بسیار کوتاه و یک صفحه ای خود، چنین بیان می دارد: «تـمام تـلاش خود را به کار بـردم تـا هدف شاعر از سرودن قصیده هایش را روشن سازم و با کمک گرفتن از خدای بلندمرتبه و تکیه بر فرهنگ های اصطلاحات صوفیانه و منابع دیگر در زمینه اصطلاحات صوفیانه قصیده ها را شرح و توضیح دهم و همچنین آیات و احادیث و اعلامی را که در اشـعار بـه آن ها اشاره شده است، استخراج کردم». سپس در سه صفحه به بررسی کوتاهی از زندگی و آثار ابن عربی می پردازد. شارح تلاش کرده تا دیوان را بر اساس موضوع شعرها تنظیم کند، ولی پراکندگی مـوضوعات، شـارح را بر آن داشـته تا در ابتدای هر سروده در عبارتی کوتاه که با «قال» شروع می شود، به موضوع اشاره کند. شرح واژگـان دشوار، معرفی اعلام و اشاره به تضمین آیه و حدیث از دیگر ویژگی های این کتاب اسـت. بـا وجـود تلاش فراوانی که شارح در تدوین دیوان کرده است، هنوز اشتباه های چاپی و وزنی در آن یافت می شود.
اصطلاحات عـرفانی از پربـسامدترین عنوان های شعر ابن عربی است که به گونه ای پراکنده در دیوان یافت می شود؛ مانند: فی تـأخر الأنـوار عـن النور، فی باب النور البدوی، النور الکوکبی ، البصر المکلف، السمع المکلف، اللسان المکلف، الید المـکلفة، البطن المکلف ، الفرج المکلف، الرجل المکلف، الإنسان الکامل، النفس الناطقة، الجسم الکامل و حـالت هایی چون توبه، غنی، اسـتغنا، مـرید، مراد، متقی و نیز اصطلاحات تیمم و غسل، نماز و انواع آن، نماز مسافر و نماز وتر، نماز جماعت ، نماز عید، نماز جمعه، نماز کسوف، استسقا، استخاره، زکات، حج و... از جمله عنوان های شعری شاعر است.
wikinoor: دیوان_ابن عربی