دیه در قتل عمد

[ویکی فقه] عده ای از فقها، دیه را یک اصل در قتل عمد می دانند؛ اما مشهور، آن را تنها در صورت رضایت قاتل به پرداخت دیه، بدل از قصاص می شمارند و اصالتی برای آن قائل نیستند. در فصل دوم به بررسی ادله دو نظریه پرداخته و در نهایت پس از بیان کلام مرحوم خوئی(ره) و نقد آن، تحقیق در مطلب را که مخالف با نظریه مشهور است، بیان نموده ایم.
گاهی به قتل رسیدن و فقدان شخصی که سرپرست خانواده و تأمین کننده نیازهای اقتصادی آن ها می باشد، علاوه بر ضربه عاطفی که به نزدیکان او وارد می کند، موجب یک بحران اقتصادی برای آن ها نیز می شود.در این موارد که معمولا بر اجرای امر قصاص قاتل، فایده مهمی که جبران کننده مشکلات اقتصادی و عاطفی اولیاء مقتول باشد، وجود ندارد در حالی که گرفتن دیه مقتول، حداقل بسیاری از مشکلات مادی خانواده تحت تکفل او را برطرف می کند؛ این سؤال طرح می شود که آیا اولیاء مقتول حتی در صورت راضی نشدن قاتل به پرداخت دیه و تن دادن به قصاص، می توانند از او مطالبه دیه نمایند یا این که چنین حقی برای آن ها وجود ندارد و تنها با رضایت قاتل، دیه جایگزین قصاص می شود؟
نظرات فقها
درباره این مسأله در میان کلمات فقهای گذشته، سه نوع عبارت وجود دارد:
عبارات مصرح به قول اول
عباراتی که تصریح به اختیار قول اول (تخییر اولیاء مقتول در قصاص یا أخذ دیه) دارند.
← عبارت ابن جنید إسکافی
...