دیار مضر

لغت نامه دهخدا

دیار مضر. [ رِ م ُ ض َ ] ( اِخ ) خانه های قبیله مضر در الجزیره. ناحیه ای در الجزیره مشتمل بر دره فرات از سمیساط ( شمشاط ) در شمال تا عانه در جنوب. شهرهای عمده اش : رقه ، حران و ادسا ( الرها ) است. و وجه این تسمیه بمناسبت قبیله مضر است. در اواخر قرن هشتم میلادی امیرتیمور آن را ویران کرد. امروز قسمتی از آن جزء خاک ترکیه و قسمتی جزء سوریه است. یاقوت نویسد شامل دره های نزدیک شرقی فرات بطرف حران و رقه و شمشاط و سروج و تل موزن است. رجوع به دائرة المعارف اسلامی و دائرة المعارف فارسی و ماده مضر و نیز رجوع به ضحی الاسلام و الوزراءو الکتاب ص 201 و اخبار الدولة السلجوقیة ص 196 و ترجمه سرزمینهای خلافت شرقی لسترنج ص 109، 94، 93 شود.

فرهنگ فارسی

خانه های قبیله مضر در الجزیره .

دانشنامه آزاد فارسی

دیار مُضَر
ناحیه ای در ولایت قدیم جزیره (الجزیره)، بر دو کرانۀ رود فرات، از سُمَیساط در شمال، تا عانه (عانات) در جنوب. شهرهای اصلی این ناحیه رَقَّه، حَرّان و اِدِسا (الُّرها) بود. دیار مضر غالباًَ جزئی از دولت جزیره و گاه جدا از آن بود. در زمان سیف الدوله، بخشی از امیرنشین حلب شد و پس از او به امیرنشین موصل پیوست و سپس به دست آل بویه افتاد. مقر سلسلۀ کوچک بنونُمَیر در آن جا قرار داشت، اما سلجوقیان به عمر این سلسله پایان دادند. دیار مضر بارها در معرض حملۀ سپاهیان روم شرقی قرار گرفت و در قرن ۱۱م امپراتوری بیزانس، ادسا و نواحی آن را به قلمرو خود افزود. در اواخر قرن ۸ق امیرتیمور آن جا را ویران کرد. امروزه قسمت شمالی دیار مُضَر جزو ترکیه و بخش جنوبی آن در قلمرو سوریه است. نام آن برگرفته از قبیله مُضَر است که پس از اسلام در آن ناحیه مستقر شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس