دگم یا باور مرکزی زیست شناسی مولکولی ( به انگلیسی: Central Dogma of Molecular Biology ) توضیحی برای جریان اطلاعات ژنتیکی در یک سیستم بیولوژیکی است که اغلب به این صورت است DNA باعث ساخت RNA شده و RNA پروتئین را می سازد[ ۱] اگر چه این معنی متفاوت از معنای ابتدایی آن است. این ایده اولین بار توسط فرانسیس کریک در سال ۱۹۵۸ مطرح شد:[ ۲]
و در مجله Nature در سال ۱۹۷۰ بدین صورت دوباره بیان شده:[ ۳]
نسخه دومی از دگم مرکزی وجود دارد که علی رغم مقبولیت بیشتر، صحیح نیست. مسیر ساده شدهٔ DNA → RNA → پروتئین است که توسط جیمز واتسون در اولین نسخه زیست شناسی مولکولی ژن ( ۱۹۶۵ ) منتشر شد. نسخه واتسون به دلیل توصیف دو مرحله ای مسیر ( DNA → RNA و RNA → پروتئین ) به عنوان قاعده مرکزی متفاوت از نظریه کریک است. قاعده ارائه شده توسط کریک هنوز معتبر است درحالیکه نسخه واتسون اینطور نیست.
این قاعده چارچوبی برای درک انتقال توالی اطلاعات بین حاملهای اطلاعاتی زیست بسپار، در معنای عمومی، در موجودات زنده است. ۳ طبقه عمده این زیست بسپارها: DNA و RNA ( اسیدهای نوکلئیک ) و پروتئین هستند. ۳×۳=۹, صورت قابل تصور از انتقال مستقیم اطلاعات می تواند در این میان رخ دهد. بر اساس قاعده این سه دسته به سه گروه تقسیم می شوند: سه انتقال عمومی ( باور بر این است که به طور معمول در اکثر سلول ها رخ می دهد ) ، سه انتقال ویژه ( به صورت معمول تنها در شرایط خاص در مورد برخی از ویروس ها یا در آزمایشگاه اتفاق می افتد ) و سه انتقال ناشناخته ( اعتقاد بر این است که هرگز رخ نمی دهد ) . به طور کلی انتقال عمومی جریان طبیعی اطلاعات زیستی را توصیف می کند: DNA به DNA بازنویسی می شود ( DNAرونویسی ) اطلاعات DNA همچنین می تواند روی mRNA ( رونویسی ) بازنویسی شده و با ترجمه اطلاعات موجود در mRNA به عنوان یک الگو ( ترجمه ) پروتئین ها ساخته می شوند. انتقال ویژه بدین صورت است که: RNA از روی RNA کپی شده ( RNA رونویسی ) و DNA با استفاده از RNA الگو ( رونویسی معکوس ) سنتز شده و در نهایت پروتئین مستقیماً و بدون استفاده از mRNA از روی DNA الگو ساخته می شود. انتقال ناشناخته اینگونه است که: یک پروتئین که از یک پروتئین بازنویسی شده، با استفاده از ساختار اولیهٔ پروتئین به عنوان RNA الگو را ساخته و DNA نیز با استفاده از ساختار اولیهٔ یک پروتئین به عنوان یک الگو - ساخته می شود، که البته به طور طبیعی رخ نمی دهد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفو در مجله Nature در سال ۱۹۷۰ بدین صورت دوباره بیان شده:[ ۳]
نسخه دومی از دگم مرکزی وجود دارد که علی رغم مقبولیت بیشتر، صحیح نیست. مسیر ساده شدهٔ DNA → RNA → پروتئین است که توسط جیمز واتسون در اولین نسخه زیست شناسی مولکولی ژن ( ۱۹۶۵ ) منتشر شد. نسخه واتسون به دلیل توصیف دو مرحله ای مسیر ( DNA → RNA و RNA → پروتئین ) به عنوان قاعده مرکزی متفاوت از نظریه کریک است. قاعده ارائه شده توسط کریک هنوز معتبر است درحالیکه نسخه واتسون اینطور نیست.
این قاعده چارچوبی برای درک انتقال توالی اطلاعات بین حاملهای اطلاعاتی زیست بسپار، در معنای عمومی، در موجودات زنده است. ۳ طبقه عمده این زیست بسپارها: DNA و RNA ( اسیدهای نوکلئیک ) و پروتئین هستند. ۳×۳=۹, صورت قابل تصور از انتقال مستقیم اطلاعات می تواند در این میان رخ دهد. بر اساس قاعده این سه دسته به سه گروه تقسیم می شوند: سه انتقال عمومی ( باور بر این است که به طور معمول در اکثر سلول ها رخ می دهد ) ، سه انتقال ویژه ( به صورت معمول تنها در شرایط خاص در مورد برخی از ویروس ها یا در آزمایشگاه اتفاق می افتد ) و سه انتقال ناشناخته ( اعتقاد بر این است که هرگز رخ نمی دهد ) . به طور کلی انتقال عمومی جریان طبیعی اطلاعات زیستی را توصیف می کند: DNA به DNA بازنویسی می شود ( DNAرونویسی ) اطلاعات DNA همچنین می تواند روی mRNA ( رونویسی ) بازنویسی شده و با ترجمه اطلاعات موجود در mRNA به عنوان یک الگو ( ترجمه ) پروتئین ها ساخته می شوند. انتقال ویژه بدین صورت است که: RNA از روی RNA کپی شده ( RNA رونویسی ) و DNA با استفاده از RNA الگو ( رونویسی معکوس ) سنتز شده و در نهایت پروتئین مستقیماً و بدون استفاده از mRNA از روی DNA الگو ساخته می شود. انتقال ناشناخته اینگونه است که: یک پروتئین که از یک پروتئین بازنویسی شده، با استفاده از ساختار اولیهٔ پروتئین به عنوان RNA الگو را ساخته و DNA نیز با استفاده از ساختار اولیهٔ یک پروتئین به عنوان یک الگو - ساخته می شود، که البته به طور طبیعی رخ نمی دهد.
