دوره میجی

دوره مِیجی ( به ژاپنی: 明治時代، روماجی: Meiji jidai ) دورانی چهل و پنج ساله از تاریخ ژاپن را در بر می گیرد که در آن امپراتور مِی جی ( بیست وسوم اکتبر ۱۸۶۸ تا سی ام ژوئیه ۱۹۱۲ ) قدرت را در دست داشت. پس از مرگ امپراتور می جی در سال ۱۹۱۲، امپراتور تای شو بر تخت نشست و دوره تای شو آغاز شد.
در سوم فوریه ۱۸۶۷ موتسوهیتو در سن چهارده سالگی جانشین پدر شد و دوران مِی جی آغاز گردید. در طول این دوره ژاپن مدرن گرایی خود را آغاز کرد. سرآغاز این اصلاحات سوگندنامه ای پنج ماده ای بود که در هفتم آوریل ۱۸۶۸ و در هنگام تاج گذاری امپراتور مِی جی اعلام شد. این سوگندنامه هدف از دگرگونی های دوران امپراتور مِی جی را روشن کرد و بنیانی قانونی برای مدرن گرایی ژاپن بنا نهاد. پنج ماده این سوگندنامه به شرح زیر بود:
• برپایی شورای مشورتی.
• دخالت همه طبقات در اداره امور مملکتی.
• الغای قانون های تجمل ستیز و حذف محدودیت های طبقاتی در استخدام.
• جایگزین کردن قانون های منصفانه طبیعی به جای سنت های نادرست.
• جستجوی جهانی دانش به منظور تقویت بنیاد حکومت امپراتوری.
با وجود مخالفت ها، رهبران مِی جی به مدرن سازی ژاپن ادامه دادند. آن ها با حمایت های دولتی به تمام شهرهای مهم کشور سیم تلگراف کشیدند. صنعت کشتی سازی، راه آهن، کارخانه های مهمات سازی، معدن و دیگر صنایع نیز از این حمایت ها برخوردار شد. نگرانی از امنیت ملی باعث توجه بسیار به نوسازی ارتش شد. به این ترتیب ارتشی کوچک با یک سیستم بزرگ پشتیبانی شکل گرفت و نظام سربازی برای همه مردان اجباری شد. سامانه های نظامی ارتش های خارجی و به ویژه سیستم فرانسوی مورد مطالعه قرار گرفت و در سیستم نظامی ژاپن به کار برده شد.
هنگامی که نیروی دریایی آمریکا به سیاست انزوا یا ساکوکو در ژاپن پایان داد، ژاپنی ها خود را در برابر فشار نظامی و بهره کشی اقتصادی قدرت های غربی بی دفاع یافتند. اگر ژاپن می خواست از دوران فئودالی بیرون بیاید و همچون دیگر کشورهای آسیایی به یکی از مستعمرات اروپایی ها تبدیل نشود، لازم بود که پایه های یک استقلال ملی واقعی را بنا گذارد. ژاپن پس از شکست دادن چین و کره و سپس پیروزی بر روسیه در منچوری به یک قدرت جهانی مبدل شد.
پس از امضای قراردادهای پنج قدرت آنسی ( ۱۸۵۸ ) و دیگر قراردادهای نابرابر ژاپن در برابر دنیای غرب در دوره باکوماتسو که آگاهی به ضعف ژاپن همه مردم را در موضعی دفاعی در برابر غرب نهاده بود، باز کسانی مانند یوشیدا شوئین داشتن پایگاهی در خاک آسیا را شرط ادامه بقای ژاپن می دانستند. گروهی از رهبران اصلاحات میجی هم با این نظر موافق بودند و تلاش های سایگو تاکاموری این گروه را در اعتقاد خود استوارتر کرد. در سال ۱۸۸۱ بازماندگان قیام سایگو و دیگر هواداران آن یک انجمن میهنی به نام گِن یُوشا برای پیشبرد هدف خود تشکیل دادند و از فرصتی برای در فشار گذاشتن دولت میجی و برانگیختن احساسات عمومی بهره برداری می کردند. در نتیجه کره هم مانند قضیه پیمان های نابرابر موضوع بحث عام شد و مردم از هر دسته و گروه اجتماعی با فکر مداخله در کره همراه شدند. چه با این انتظار که باید کره را باید به انجام اصلاحات و افتادن در راه تجدد به الگوی ژاپن وادشت تا متحد ارزنده ای در برابر سلطه جویی غرب در منطقه شود یا با اعتقاد به رسالت ژاپن برای ایجاد یک اتحاد ضد غربی که چین و کره باید خواه ناخواه در آن باشند تا ژاپن به این وسیله خود و همسایگانش را از مطامع اروپاییان حفظ کند.