دِوالِرا، ایمون (۱۸۸۲ـ۱۹۷۵)(de Valera, Eamon)
دِوالِرا، ایمون
سیاستمدار ملی گرای ایرلندی، نخست وزیر ایرلند (۱۹۳۲ـ۱۹۴۸، ۱۹۵۱ـ۱۹۵۴، و ۱۹۵۷ـ۱۹۵۹) و رئیس جمهور آن کشور (۱۹۵۹ـ۱۹۷۳). دِوالرا در روز قیام مسیح ۱۹۱۶ شرکت داشت و رهبر حزب ملی گرای شین فین بود (۱۹۱۷ـ۱۹۲۶) و در همین زمان حزب جمهوری خواه فیانا فال را بنیاد نهاد. با پیمان انگلستان و ایرلند (۱۹۲۱) مخالف بود، اما در دهۀ ۱۹۳۰ با انگلستان رابطه برقرار کرد که این رابطه به استقلال هرچه بیشتر ایرلند انجامید. زادۀ نیویورک از پدری اسپانیایی و مادری ایرلندی بود و در طفولیت به ایرلند فرستاده شد. پس از تحصیل در کالج بلک راک و دانشگاه سلطنتی دوبلین به تدریس ریاضی، فرانسه، و لاتین در کالج های مختلف پرداخت. به سبب مشارکت در روز قیام مسیح به اعدام محکوم شد، اما حکمش به حبس ابد تخفیف یافت و چون متولد نیویورک بود در ۱۹۱۷ مشمول عفو و آزاد شد. در تدوین قانون اساسی ۱۹۳۷، که به موجب آن ایرلند جنوبی از همه لحاظ، جز اسم به جمهوری تبدیل می شد، نقشی اساسی داشت. در زمینۀ روابط با انگلستان، دولت او بلافاصله به لغو پیمان وفاداری و تعلیقِ پرداخت مستمری های مربوط به قوانین خرید زمین اقدام کرد. به موجب توافقی که در ۱۹۳۸ بین دو کشور منعقد شد انگلستان پذیرفت که با دریافت ۱۰میلیون پوند از حق خود برای ورود به بنادر ایرلند جنوبی یا ایجاد استحکامات در آن چشم پوشی کند. در طول جنگ جهانی دوم دوالرا موضعی کاملاً بی طرفانه داشت و با پیشنهاد وینستون چرچیل در ۱۹۴۰ مبنی بر به رسمیت شناختن اصل ایرلند متحد در ازای ورود آن کشور به جنگ مخالفت کرد. در انتخابات ۱۹۴۸ قدرت را واگذار کرد، ولی بعد دوباره نخست وزیر (۱۹۵۱ـ۱۹۵۴ و ۱۹۵۷ـ۱۹۵۹) و رئیس جمهور (۱۹۵۹ـ۱۹۶۶ و ۱۹۶۶ـ۱۹۷۳) شد.
دِوالِرا، ایمون
سیاستمدار ملی گرای ایرلندی، نخست وزیر ایرلند (۱۹۳۲ـ۱۹۴۸، ۱۹۵۱ـ۱۹۵۴، و ۱۹۵۷ـ۱۹۵۹) و رئیس جمهور آن کشور (۱۹۵۹ـ۱۹۷۳). دِوالرا در روز قیام مسیح ۱۹۱۶ شرکت داشت و رهبر حزب ملی گرای شین فین بود (۱۹۱۷ـ۱۹۲۶) و در همین زمان حزب جمهوری خواه فیانا فال را بنیاد نهاد. با پیمان انگلستان و ایرلند (۱۹۲۱) مخالف بود، اما در دهۀ ۱۹۳۰ با انگلستان رابطه برقرار کرد که این رابطه به استقلال هرچه بیشتر ایرلند انجامید. زادۀ نیویورک از پدری اسپانیایی و مادری ایرلندی بود و در طفولیت به ایرلند فرستاده شد. پس از تحصیل در کالج بلک راک و دانشگاه سلطنتی دوبلین به تدریس ریاضی، فرانسه، و لاتین در کالج های مختلف پرداخت. به سبب مشارکت در روز قیام مسیح به اعدام محکوم شد، اما حکمش به حبس ابد تخفیف یافت و چون متولد نیویورک بود در ۱۹۱۷ مشمول عفو و آزاد شد. در تدوین قانون اساسی ۱۹۳۷، که به موجب آن ایرلند جنوبی از همه لحاظ، جز اسم به جمهوری تبدیل می شد، نقشی اساسی داشت. در زمینۀ روابط با انگلستان، دولت او بلافاصله به لغو پیمان وفاداری و تعلیقِ پرداخت مستمری های مربوط به قوانین خرید زمین اقدام کرد. به موجب توافقی که در ۱۹۳۸ بین دو کشور منعقد شد انگلستان پذیرفت که با دریافت ۱۰میلیون پوند از حق خود برای ورود به بنادر ایرلند جنوبی یا ایجاد استحکامات در آن چشم پوشی کند. در طول جنگ جهانی دوم دوالرا موضعی کاملاً بی طرفانه داشت و با پیشنهاد وینستون چرچیل در ۱۹۴۰ مبنی بر به رسمیت شناختن اصل ایرلند متحد در ازای ورود آن کشور به جنگ مخالفت کرد. در انتخابات ۱۹۴۸ قدرت را واگذار کرد، ولی بعد دوباره نخست وزیر (۱۹۵۱ـ۱۹۵۴ و ۱۹۵۷ـ۱۹۵۹) و رئیس جمهور (۱۹۵۹ـ۱۹۶۶ و ۱۹۶۶ـ۱۹۷۳) شد.
wikijoo: دوالرا،_ایمون_(۱۸۸۲ـ۱۹۷۵)