دنگ شیائوپینگ ( به چینی: 邓小平، DENG XIAOPING ) ( زاده ۲۲ اوت ۱۹۰۴ – درگذشته ۱۹ فوریه ۱۹۹۷ ) سیاست مدار و رهبر نخبگان نسل دوم جمهوری خلق چین که از ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۹ رهبر عالی مقام چین بود. وی در دههٔ ۱۹۲۰ به حزب کمونیست چین پیوست. او در طول فعالیت خود در حزب کمونیست چین سه بار مورد تصفیه قرار گرفت ( اما هیچ گاه از حزب اخراج نشد ) که مهم ترین آن در دوران انقلاب فرهنگی چین بود چون مائو معتقد بود دو نوع سرمایه داری وجود دارد که باید علیه آن مبارزه کرد: اول امپریالیسم به مرکزیت آمریکا و دوم سرمایه داری درون حزب کمونیسم؛ که از قضا صادق درآمد و حزب کمونیسم چین با یک حرکت به سمت سرمایه داری و سرکوب شدید مردم و فساد گسترده سران حزب و خانواده هایشان بر پیش بینی مائو صحه گذاشت. شیائوپینگ در دوران جئو ئن لای ( چوئن لای ) به عنوان معاون نخست وزیر برگزیده شد گرچه دوباره در سال ۱۹۷۶ برکنار شد.
... [مشاهده متن کامل]
بعد از درگذشت مائو تسه تونگ رهبر انقلاب کمونیستی چین و از اواخر دههٔ ۱۹۷۰ تا اوایل دههٔ ۱۹۹۰ قدرت دنگ به تدریج افزایش یافت. با آغاز رهبری دنگ شیائوپینگ بر حزب کمونیست چین، سیاست های درهای باز و حرکت به سمت کاپیتالیسم ( با عنوان رسمی سوسیالیسم خاص چین ) آغاز گشت. در سال ۱۹۷۸ دنگ شیائوپینگ با سیاست اصلاحات کشاورزی، صنعت، قوای دفاعی، علم و صنعت باعث تحول عظیمی در چین شد و مسیر این کشور را به کلی تغییر داد. اما او در سال ۱۹۸۹ در طول حرکت به سمت سرمایه داری بازار آزاد، اعتراضات دانشجویان دموکراسی خواه چین را در میدان تیان آن من به خاک و خون کشید و دست به یک سرکوب گسترده زد.
اصلاحات دنگ و متحدانش به تدریج چین را از اقتصاد دستوری و ایدئولوژی های مائوئیست خارج کرد، فرصت هایی را برای سرمایه گذاری ها و فناوری های خارجی ایجاد و نیروی کار عظیم چین را به بازار جهانی شناساند. از این رو، یک میلیارد نفر از فقر نجات یافتند و چین یکی از سریع ترین رشدهای اقتصادی جهان را داشت. دنگ و جانشینان منتخب او جیانگ زمین و هو جینتائو در دگرگونی چین به دومین اقتصاد بزرگ جهان از نظر تولید ناخالص داخلی اسمی در سال ۲۰۱۰ نقش داشتند.
اگرچه دنگ از لحاظ قد و قامت ریز نقش بود، ولی یکی از برجسته ترین رهبران به شمار می رفت. وقتی در اتاقی حضور داشت به سان فرماندهی بود که به صورتی غیرارادی تمام توجهات را به خود جلب می کند. اکثر افرادی که وی را دیده بودند در داشتن این اعتقاد مشترک بودند که دنگ به سان نیرویی کهربایی افراد حاضر در اتاق را مجذوب خود می کند. دنگ به صورت غریزی خصلت میهن پرستی داشت و به حزب کمونیست متعهد بود. از چهارده سالگی درست زمانی که امواج ناسیونالیسم کشور چین را درنوردیده بود وی به عنوان یک شرکت کننده نوجوان دبیرستانی در تظاهرات خیابانی شرکت کرده بود. پنج سال بعد در فرانسه ناامید از کار طاقت فرسا در کارخانه و محیط کثیف آن که برای چینی ها اختصاص یافته بود از وعده و قول خود صرف نظر می کند و مجبور می شود فرصت مطالعه را به کناری نهد و بدین ترتیب به شاخه فرانسوی حزب کمونیست چین می پیوندد.
... [مشاهده متن کامل]
بعد از درگذشت مائو تسه تونگ رهبر انقلاب کمونیستی چین و از اواخر دههٔ ۱۹۷۰ تا اوایل دههٔ ۱۹۹۰ قدرت دنگ به تدریج افزایش یافت. با آغاز رهبری دنگ شیائوپینگ بر حزب کمونیست چین، سیاست های درهای باز و حرکت به سمت کاپیتالیسم ( با عنوان رسمی سوسیالیسم خاص چین ) آغاز گشت. در سال ۱۹۷۸ دنگ شیائوپینگ با سیاست اصلاحات کشاورزی، صنعت، قوای دفاعی، علم و صنعت باعث تحول عظیمی در چین شد و مسیر این کشور را به کلی تغییر داد. اما او در سال ۱۹۸۹ در طول حرکت به سمت سرمایه داری بازار آزاد، اعتراضات دانشجویان دموکراسی خواه چین را در میدان تیان آن من به خاک و خون کشید و دست به یک سرکوب گسترده زد.
اصلاحات دنگ و متحدانش به تدریج چین را از اقتصاد دستوری و ایدئولوژی های مائوئیست خارج کرد، فرصت هایی را برای سرمایه گذاری ها و فناوری های خارجی ایجاد و نیروی کار عظیم چین را به بازار جهانی شناساند. از این رو، یک میلیارد نفر از فقر نجات یافتند و چین یکی از سریع ترین رشدهای اقتصادی جهان را داشت. دنگ و جانشینان منتخب او جیانگ زمین و هو جینتائو در دگرگونی چین به دومین اقتصاد بزرگ جهان از نظر تولید ناخالص داخلی اسمی در سال ۲۰۱۰ نقش داشتند.
اگرچه دنگ از لحاظ قد و قامت ریز نقش بود، ولی یکی از برجسته ترین رهبران به شمار می رفت. وقتی در اتاقی حضور داشت به سان فرماندهی بود که به صورتی غیرارادی تمام توجهات را به خود جلب می کند. اکثر افرادی که وی را دیده بودند در داشتن این اعتقاد مشترک بودند که دنگ به سان نیرویی کهربایی افراد حاضر در اتاق را مجذوب خود می کند. دنگ به صورت غریزی خصلت میهن پرستی داشت و به حزب کمونیست متعهد بود. از چهارده سالگی درست زمانی که امواج ناسیونالیسم کشور چین را درنوردیده بود وی به عنوان یک شرکت کننده نوجوان دبیرستانی در تظاهرات خیابانی شرکت کرده بود. پنج سال بعد در فرانسه ناامید از کار طاقت فرسا در کارخانه و محیط کثیف آن که برای چینی ها اختصاص یافته بود از وعده و قول خود صرف نظر می کند و مجبور می شود فرصت مطالعه را به کناری نهد و بدین ترتیب به شاخه فرانسوی حزب کمونیست چین می پیوندد.
ژیائوپینگ