دن

دن (رود). دُن ( روسی: Дон ) یکی از رودخانه های اصلی روسیه است. این رود از شهر نومسکوفسک در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر تولا شروع شده و پس از طی مسیر ۱۹۵۰ کیلومتری به دریای آزوف که بخشی از دریای سیاه است، می ریزد.
بخش هایی از این رود قابل کشتیرانی است. در جایی که رود دن در نزدیکترین فاصله به رود ولگا قرار می گیرد ( تقریباً ۱۰۵ کیلومتر ) کانال دن - ولگا احداث شده است. این کانال باعث شده تا دریای خزر و دریای سیاه به یکدیگر متصل شوند.
کرانه های رود دن در گذشته زیستگاه اقوام سکایی بوده است. نام این رود نیز از واژه سکایی دانو[ ۱] به معنای رودخانه آمده است. در دوره های بعد خزرها، تاتارها و کازاکهای دن در سواحل این رود زندگی می کرده اند. رمان دن آرام اثر شناخته شده میخائیل شولوخف نیز در مورد زندگی مردمان ساکن کناره این رودخانه است.

دن (فرعون). دِن نام هوروسی یکی از فرعون های دوره آغازین دودمانی مصر باستان بود که در دودمان یکم فرمانروایی می کرد. از میان همه فرعون های دودمان یکم، بیشترین اطلاعات باستان شناسی دربارهٔ دِن دانسته شده است. گمان بر این می رود که دن به فرمانروایی خود ثروت و نعمت فراوان آورد و شماری از ابداعات به دوره او نسبت داده می شوند. او نخستین فرعونی است که از عنوان «فرعون مصر علیا و سفلا» بهره گرفت و خود را در حال بر سر گذاشتن دو تاج سرخ و سفید به تصویر کشید. کف زمین آرامگاه او در ام القعاب از سنگ گرانیتی به رنگ سرخ و سیاه است؛ این نخستین بار در تاریخ مصر است که از این سنگ برای ساختمان سازی بهره گرفته می شد. در دوران فرمانرواییش، او بنیان بسیاری از الگوها و آیین های نمادین پادشاهی و درباری را گذاشت و دیگر فرعون های پس از دِن از او با بزرگی و احترام یاد می کردند.
تاریخ دان مصری منثو از دِن با نام "Oúsaphaîdos" یاد می کند و طول دوران فرمانروایی او را ۲۰ سال ذکر می کند. [ ۱] به دلیل آنکه فهرست پادشاهان تورین آسیب دیده است، اطلاعاتی از دوران پادشاهی این فرعون در آن دیده نمی شود. [ ۲] مصرشناسان و تاریخ دانان اغلب دوران فرمانروایی او را ۴۲ سال در نظر می گیرند. دیدگاه آن ها از روی نوشته های تاریخی بر روی سنگ پالرمو شکل گرفته است.
دن در آرامگاهی ( آرامگاه T ) در ام القعاب به خاک سپرده شد؛ جایی که بیشتر فرعون های دودمان نخست به خاک سپرده شده اند. [ ۳] این آرامگاه یکی از بزرگترین و خوش ساخته شده ترین آرامگاه های آن منطقه است و نخستین آرامگاهی به شمار می رود که پلکان و کف گرانیتی دارد. [ ۴]
در کنار این آرامگاه گور ۱۳۶ زن و مرد که در زمانی برابر با خاکسپاری شاه دفن شده بودند، دیده می شود. [ ۴] گمان بر این می رود که این کسان خدمتکاران فرعون بوده اند که با او به خاک سپرده شده اند. پژوهش ها نشان می دهند که این خدمتکاران خفه شده اند و این نشان از اجرای قربانی کردن انسان در آن دوره دارد. این کار پس از این دوره به فراموشی سپرده می شود و در دوره های بعدی انسان های زنده به خاک سپرده شده جای خود را به پیکره های اوشابتی می دهند. [ ۵]