دمر

[ویکی الکتاب] معنی دَمَّرَ: هلاک کرد(اعم از انسان ،جنبندگان و اموال)
تکرار در قرآن: ۱۰(بار)
هلاک شدن. در صحاح می‏گوید: دمار به معنی هلاکت است «دَمَّرَهُ وَ دَمَّرَ عَلَیْهِ» هر دو به یک معنی است. طبرسی تدمیر را هلاک کردن و راغب ادخال هلاکت در شی‏ء گفته است در اقرب گفته «دَمَرَ دُمُوراً وَ دِماراً» یعنی هلاک شد و «دَمَّرَهُمْ وَ عَلَیْهِمْ» یعنی آنها را هلاکت کرد. در نهج البلاغه خطبه 88 در صفت خدا فرموده «قاهِرُ مَنْ عَاَزَّهُ وَ مُدَّمِرُ مَنْ شاقَّهُ» یعنی غالب است بر کسیکه به فکر شراکت با اوست و هلاک کننده کسی است که با اومخالفت کرد. آنچه فرعون و ق.مش می‏ساختند هلاک و نابود کردیم ، تدمیر در تمام این آیات به معنی هلاکت کردن است و چنانکه ملاحظه می‏شود هم در انسان و هم در غیر او به کار رفته است. روشن شد که «دَمَّرَ« هم به نفسه و هم با «عَلی» متعدی می‏شود بنا بر این معنی آیه اوّلی آن است که: خدا هلاکشان کرد و بر کفّار نظیر آن است. راغب می‏گوید در این آیه مفعول دمّر محذوف است در این صورت باید تقدیر آن چنین باشد «دَمَّرَ اللّهُ عَلَیْهِمْ مَا اخْتَصَّ بِهِمْ» زمخشری نیز مانند راغب گفته است.