دمای انتقال شیشه

گذار شیشه - مایع ( به انگلیسی: glass–liquid transition ) ، یا گذار شیشه ای ( به انگلیسی: glass transition ) تبدیل تدریجی و برگشت پذیر مواد آمورف از یک حالت سخت و نسبتاً شکننده «شیشه ای» به بک حالت ویسکوز و لاستیکی مانند، با افزایش دما می باشد. [ ۱] [ ۲] هر ماده جامد آمورفی که در آن گذار شیشه ای اتفاق بیفتد، شیشه نامیده می شود. به عکس این واکنش، که با فراسرمایش یک مایع ویسکوز و تبدیل آن به یک حالت شیشه ای انجام می شود، شیشه شدگی یا ویتریفیکیشن می گویند. دمای انتقال - شیشه ( به انگلیسی: Glass - transition temperature ) یک ماده، محدوده دمایی است که در آن گذار شیشه - مایع رخ می دهد.
۱ ) در صورت انجماد مایع و تشکیل جامد کریستالین، یک تغییر ناپیوسته ( ناگهانی ) در حجم و در سرعت سرمایش ( مربوط به گرمای انجماد ) وجود دارد.
۲ ) در صورت عدم تبلور، مایع به حالت فوق سرد منتقل می شود و حجم با همان سرعت، بالاتر از Tm کاهش می یابد.
در دمای انتقال شیشه ( Tg ) ، شیب منحنی کاهش می یابد تا به شیب جامد کریستالی، نزدیک شود. این شکست در منحنی سرمایش، عبور از حالت یک مایع فوق سرد شده به یک شیشه را نشان می دهد. در دماهای پایین تر از Tg ساختار شیشه خیلی سریع تثبیت نمی شود، زیرا جامد است. در منطقه Tg ویسکوزیته در حدود dPa. s 1013 است. ضریب انبساط برای حالت شیشه ای معمولاً تقریباً مشابه با جامد کریستالی است. اگر از سرعت های سرمایش آهسته تری استفاده شود، به طوری که زمان برای استراحت ساختار افزایش یابد، مایع فوق سرد شده تا دماهای پایین تری وجود دارد و شیشه حاصل ممکن است چگالی بالاتری داشته باشد، همان طور که در شکل ۲۱٫۱ نشان داده شده است. فیزیک شیشه مفهوم تردی را بررسی می کند. این در واقع یک خاصیت مایعات تشکیل دهنده شیشه در دماهای بالاتر از Tg است و به مقدار استحکام پیوند بین اتمی وابسته است. [ ۳]
همچنین همه پلیمرها دارای دمای انتقال به شیشه هستند. به طور معمول هنگامی این اتفاق می افتد که پنجاه درصد کربن های موجود در ساختار در امتداد زنجیره مولکولی به طور هماهنگ حرکت کنند. به طور عملی تر، آن را به عنوان محدوده ای از درجه حرارت که در آن ساختار مولکولی از یک جامد شکننده به یک جامد انعطاف پذیر یا لاستیک تبدیل شده است تعریف می کنند. پلیمرهای گرمانرم معمولاً دارای دو نوع مورفولوژی هستند: