دماوند

/damAvand/

معنی انگلیسی:
damavand

فرهنگ اسم ها

لغت نامه دهخدا

دماوند. [ دَ وَ ] ( اِخ )کوهی بسیار مرتفع از سلسله جبال البرز که همیشه از برف پوشیده شده و واقع است مابین طبرستان و ری. ( ناظم الاطباء ). نام کوهی به حدود ری. ( شرفنامه منیری ). نام کوهی که گویند ضحاک را در آن محبوس کردند. ( از آنندراج ) ( از برهان ). کوهی است مشهور و واقع در یکی دومنزل فاصله از ری و در جانب شرقی ری ، و اصل در آن دنیاآوند است یعنی ظرف دنیا، چه که در پارسی آوند به معنی ظرف است ، گویند بر قله اش... زمین هموار است و از آن روشنی آید و گویند چاهی است که از آن روشنی برآید و شبها آن روشنی از مسافات بعیده پدیدار است و روز دود از آن متصاعد می شود... آنچه از قراین خارجه معلوم می شود کوه آتش فشان است... در حوالی آن کوه بلوکی است آباد و خرم و به نام آن کوه معروف است. ( از فهرست ابن ندیم ). نام کوهی است در شمال [ شرقی ] تهران که بلندترین قله سلسله جبال البرز می باشد و ارتفاع آن پنج هزار و هشتصد گز است. دنباوند. دباوند. بیکنی.جبل لاجورد. از «دم » به معنی گاز و «آوند» مثل مای معروف به محل جادویی و سحر بوده است. ( از یادداشت مؤلف ). نامش در مآخذ قدیم فارسی و عربی به صور مختلف آمده ، از آن جمله است دنباوند. ارتفاعش را به اختلاف حدود 5543 و 5654 و 5739 و 5988 و 6175 و 6400 متر ذکر کرده اند. قله آن با برف دایمی پوشیده و تقریباً همیشه ابرآلود است. ظاهراً در هوای خوب و روشنایی مساعد از دریای خزر پدیدار می باشد. از جنبه زمین شناسی طبیعت آتش فشانی گرانکوه دماوند حاکی از این است که این کوه در ادوار نسبتاً متأخر پیدایش یافته است. دماوند قریب 70 دهانه آتشفشانی دارد. دماوند مرکز یک منطقه زلزله است که در سراسر مازندران ممتد می باشد.گوگرد به مقدار هنگفت دارد و در دامنه آن چشمه های آب معدنی متعدد موجود است. در افسانه های ملی ایران دماوند و رشته البرز عموماً صحنه وقایعی چند است ، از جمله البرز مسکن سیمرغ و دماوند محل زندان ضحاک است و به قول عوام هنوز در آنجا زندانی است و صداهای خفه ای را که متناوباً آنجا شنیده می شود ناله های او می دانند و البته خواص آتش فشانی دماوند منشاء این افسانه ها بوده است. ( از دایرةالمعارف فارسی ) :
ز بیدادی سمر گشته ست ضحاک
که گویند او به بند است در دماوند.
ناصرخسرو.
در طره آن قند لب آویز که مژگانْش
دارد صف جادوی دماوند شکسته.بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

۱ - کوه دماوند. کوهی است از سلسله جبال البرز در شمال شرقی تهران و قله آن بلندترین قله ایرانست و ۵۶۷۱ متر ارتفاع دارد. کوه دماوند متعلق بدوران چهارم معرفه الارضی است و در دامنه های آن آب گرم معدنی وجود دارد که از همه معروفتر آب گرم لاریجان است .۲ - شهرستان دماوند. شهرستانی است جزو استان مرکزی در شمال شرقی تهران شامل بخشهای فیروز کوه گرمسارایوانکی . مرکز آن شهر دماوند است. قیسی سیب درختی سیب زمینی و لبنیات آن فراوان و پرورش زنبورعسل رایج است . در تپه ها و کوههای آن از قبیل رودهن و بومهن اسکی بازی کنند.۳ - شهر دماوند. مرکز شهرستان مذکور واقع در دره ای مصفی و حاصلخیز که از آب چشمه علی و رودهای کوچک و چشمه مشروب میشود و قریب ۹۹٠۲ تن سکنه دارد و در فصل تابستان جمعیت آن به ۱٠٠٠٠ تن میرسد.

دانشنامه عمومی

دماوند (شهر). دَماوَند یکی از شهرهای استان تهران و مرکز شهرستان دماوند است. شهرداری دماوند در سال ۱۳۱۲ تأسیس شد. [ ۳] دماوند و اطراف آن به شماره ۵۶ در آثار ملی ایران در ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ ثبت و همچنین به عنوان شهر نمونه گردشگری ایران نیز برگزیده شده است. [ ۴] این شهر از رشد و توسعه قصبه دماوند به وجود آمده است، که به خط مستقیم در فاصله ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی کوه دماوند و ۷۴ کیلومتری شرق شهر تهران قرار دارد. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۹۶۰ متر و توسط چند رود مشروب می شود، یکی از مشرق که از دریاچه تار سرچشمه می گیرد و دیگری از شمال غربی که از مشا و تیزاب سرچشمه گرفته و پس از پیوستن به یکدیگر رود دماوند را تشکیل می دهند. [ ۳] [ ۵] این شهر در شرق تهران و در فاصله ۴۶ کیلومتری از پایتخت ایران قرار دارد.
نام دماوند نامی کهن است که در طول تاریخ دچار دگرگونی های بسیار گشته است. در کارنامه اردشیر بابکان به صورت دنباوند و در کتیبه های ساسانی چون کتیبهٔ شاپور اول در نقش رستم و کتیبهٔ نرسی در پایکولی به صورت دُمباوَند و در کتاب جغرافیای موسی خورنی دُمباوَند آمده که ریشه در نام پهلوی آن دارد. [ ۶] دماوند در مورد کوه به از دم زبان پهلوی به معنی گرما یا بخار و گاز است و وند که پسوند نسبت است تشکیل شده است و دارای معنی ظرفی که دارای گرما یا بخار است می باشد اما دربارهٔ نام گذاری شهر می توان گفت که دمب، دمبال، دما و دمال به علاوه آوند یا وند به معنای شهری است که دنباله ظرف یا دنباله کوه واقع شده است؛ بنابراین اگرچه نام کوه و شهر یکی است ولی دارای بار معنایی متفاوت می باشد. دماوند برای کوه به معنی ظرف آتش یا دارنده آتش یا بخار و برای شهر به معنی دنباله ظرف یا دنباله کوه واقع شده می باشد. این شهر از گذشته تا به امروز بر دامنه کوه واقع شده است. [ ۷]
دربارهٔ این نام کسروی عقیده دارد که:
«دماوند و نهاوند شباهت زیادی به یکدیگر دارند: هر دو از دو کلمه ترکیب یافته و در کلمه وند در آخر شریک و یکسان می باشند، به علاوه در نام گذاری این دو آبادی دوری و نزدیکی را نسبت به جایی یا شهری میزان گرفته اند و آنچه که نزدیک بوده نهاوند و آن دیگری را دماوند گفته اند و نها یعنی پیش و روبرو و دما یعنی پشت و دنبال؛ بنابراین نهاوند یعنی شهر و آبادی یا قلعه ایستاده در پیش رو و دماوند یعنی شهر و آبادی یا قلعه ایستاده در دنبال و پشت»[ ۸]
عکس دماوند (شهر)عکس دماوند (شهر)عکس دماوند (شهر)عکس دماوند (شهر)عکس دماوند (شهر)عکس دماوند (شهر)
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

دماوند یعنی خواستنی یعنی تماشایی. کلمه demavand یعنی خواستگاری. کلمه demo یعنی نمایشی. کلمه demand یعنی تقاضا. این کلمات یک کلمات مشترک جا مانده از قدیم در زبانهای امروزی است. کلمه democracy نیز یعنی یک حکومت مورد تقاضای مردم.
دم و آواند دو کلمه است دیگه خیلی ساده همینطور هم هست دم و آواند یکی هست نسبتا همه جای کوه یک نوع هسش دم و آواند مثل آستر و رو میمونه
تلفظ باستانی نام دماوند " تَماوَنت " بوده
که اشاره به افسانه مرگ طهمورث در اوستا دارد
طبق اوستا ، طهمورث در سیُمین سال حکومتش
سوار بر گرده اهریمن ، از کوه دماوند بالا رفت
و قله را فتح نمود ، اما سپس هنگام بازگشتن
...
[مشاهده متن کامل]

و پایین آمدن از سراشیب کوه ،
اهریمن طهمورث را محکم به زمین کوبید
و طهمورث درجا از پا درآمد
تلفظ اوستایی باستانی نام طهمورث
" تَخمؤاروپا " یا " تَماروپا " است و
لقب وی دیوبند و " ویوَهوَنت " است
و " وَند " تغییر یافته وَنت به معنای بند است
تَماوَنت یعنی : بند طهمورث !
چه بسا که یکی از دلایل
به زنجیر کشیدن ضحاک در دماوند
شستن نحوست و جبران بدنامی و پیشینه بد آنست

این واژه در سنسکریت دماوندو dam�vandu بوده که از سه بخش ساخته شده: dam - �van - du و دَم یعنی خانه، سرا، آوَن یعنی گیرایی داشتن و du به معنی خواهش بوده که روی هم به معنی سرای گیرا، خانه ی دلنشین یا جایی
...
[مشاهده متن کامل]
که به خاطر گیرایی بسیارش انسان آرزوی بودن در آن جا را دارد بوده است. ( Williams Monier Monier. A Sanskrit - Englishe Distionary. Oxford 1964 ) از این رو می توان گفت که نخست نام روستای دماوند بوده ( که امروزه شهرستان دماوند است ) و مردم آن جا نام روستای خود را بر روی آن کوه نهاده اند. برخی گویند که دماوند از دو بخش دما وند ساخته شده و دما را به معنی رودخانه در پهلوی گرفته اند؛ ولی رودخانه در زبان پهلوی این واژه هاست که دما در میان آنها نیست: تِجِرا ( که تجریش از همین واژه است ) ، تاچان، تَچَرُمان، رُت، رُتخانَک، رُتَک، رُد، رُس، زَهاپ، ناوتاک، وَز. ( فرهنگ واژه های پهلوی، دکتر بهرام فره وشی ) *** فانکو آدینات 09163657861

با سلام . کلمه دماوند کلمه ای مازندرانی با لهجه آملی است. دال با کسره یعنی دو، ما همون ماه است و وند به آملی ون و به معنا بند است. یعنی محلی که دو ماه در سال بسته است و قابل تردد نیست.
ریشه در زبان لکی و لری داره دماوند یعنی کوهی که در پشت سر ایستاده نوا یعنی پیش دوما یعنی پشت ودر زمان هخامنشیان نامگذاری شده مناطقی مثل هویر هم داره اطراف دماوند که درزبان لکی و لری یعنی خورشید
چهارمین کوه بزرگ آتشفشان در شمال شرقی تهران
معنیه قله ی دماوند
تقویم جلالی
هرساله کوردها در دماوند گردهم میایند و کشته شدن ضحاک رو جشن میگردند. . . . .
دماوند = عقب ، انتها . مرز بین پهلوی زبانها و جهنم ( تون و توس )
دماوند کوهی در استان مازندران در شمال ایران و جنوب دریای خزر است و نزدیک به ۶۰۰۰ متر ارتفاع دارد و بلند ترین کوه ایران است و در ۲۶ کیلومتری شهرستان دماوند قرار دارد. و ۶۹ کیلو متری تهران قرار دارد و بعد از توچال نزدیک ترین قله به تهران است!
...
[مشاهده متن کامل]

این قله در صورت نبود مانع از شهرستان دماوند به خوبی قابل مشاهده و منظره بسیار خوبی دارد البته در قسمتی از این شهرستان به خاطر وجود تپه هایی این قله معلوم نیست!
قله دماوند در صورت هوا پاک و نبود مانع از شهر هایی همچون تهران، کرج و قم نیز دیده میشود.
از ما در کوهی بلند قرار بگیریم از چند استان می توانیم این قله زیبا را ببینیم! این استان ها عبارتند از:
استان مازندران
استان تهران
استان البرز
استان قم
شرق استان گیلان
شمال استان مرکزی
استان قزوین
غرب استان سمنان
شمال استان اصفهان
بخشی از استان یزد و نیز قسمتی از استان های گلستان و زنجان!
این قله از کوه های توچال و علم کوه و کرکس و شیرکوه نیز دیده میشود!

دماوند:
دکتر کزازی در مورد واژه ی " دماوند" می نویسد : ( ( ریختی کهنتر از آن دُنْباوند است ، به معنی کوهی است که دمه و دود از آن بر می خیزد . ) )
( ( همی تاختی تا دماوند کوه
کشان و دوان از پس اندر گروه ) )
...
[مشاهده متن کامل]

( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 292. )
این واژه از دو قسمت : دم / آوندساخته شده دم در آن به معنی دود و دم ( بخار ) می باشد آوند هم به معنی دارنده می باشد که در کل به معنی کوه دود خیز و کوهی که دود از آن بر می خیزد .

دما به لری یعنی عقب . وند هم پسوند اقوام لر مثل حسنوند. بیرانوند. سگوند. . . . یعنی انتهای قلمرو لرها. ابتداشم نهاوند بوده. نها به لری یعنی جلو. وندم پسوند اقوام لر. ابتدای قلمرو لرها
در زبان لری
دما::پایین. عقب. سرد
وند::انداخت.
دماوند::هوای پایین. هوای سرد. پایین انداخته

ریشه در زبان تالشی ؛ "دمو" به فتح هر سه حرف به معنای عبور نکن و "ند" پسوند مصدری درنتیجه به معنای عبور نکردنی یا غیر قابل عبور میباشد
محلی که رودخانه دارد.
دما: در پهلوی به معنی رودخانه است.
وند: محل - اشکاوند دهی در نزدیکی اصفهان که اسم آن به معنی محل اشکها است.
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٥)

بپرس