دماسنج مقاومتی ( به انگلیسی: Resistance thermometer ) یا آشکارساز دمای مقاومتی که در صنعت به اختصار RTD خوانده می شود، نوعی حسگر برای تشخیص دما است. این وسیله مطابق بر این اصل کار می کند که مقاومت الکتریکی فلزات با افزایش دما افزایش می یابد. به این پدیده مقاومت گرمایی گفته می شود. [ ۱] در نتیجه برای سنجش دما کافیست مقاومت الکتریکی آرتی دی اندازه گیری شود.
آرتی دی ها را از مقاومت های الکتریکی از جنس پلاتین، مس یا نیکل می سازند که البته پلاتین به علت داشتن دقت بالا، قابلیت تکرارپذیری فوق العاده، خواص خطی در گستره زیادی از دماها و تغییرات زیاد مقاومت به ازای تغییرات کم دما، با اختلاف زیادی نسبت به سایر مواد کاربرد پیدا کرده است. [ ۱]
تغییر مقاومت ترمیستور توسط مدار پل وتستون اندازه گیری می گردد.
کاربرد تمایل رساناهای الکتریکی برای افزایش مقاومت الکتریکی خود با افزایش دما برای اولین بار توسط سِر ویلیام زیمنس در سخنرانی باکریان درسال ۱۸۷۱ قبل از انجمن سلطنتی بریتانیا توضیح داده شد. روش های لازم برای ساخت توسط؛ کلندر، گریفیث، هولبورن و وین بین سال های ۱۸۸۵ و ۱۹۰۰ ایجاد شد. شاتل فضایی از دماسنج های مقاومتی پلاتینیوم استفاده زیادی کرد. تنها خاموش شدن موتور اصلی شاتل فضایی در حین پرواز - مأموریت اس تی اس - ۵۱ - اف - ناشی از خرابی های متعدد آرتی دی ها بود که به دلیل چرخه های متعدد گرما و خنک کننده شکننده و غیرقابل اعتماد شده بودند. ( خرابی های حسگرها به اشتباه نشان می دهد که مخزن سوخت به شدت بیش از حد گرم شده، و موتور به طور خودکار خاموش می شود ) پس از حادثه خرابی موتور، RTDها با ترموکوپل ها جایگزین شدند. [ ۲]
درسال ۱۸۷۱ کارل ویلهلم زیمنس آشکارساز دمای مقاومتی پلاتینیوم را اختراع کرد و یک فرمول درونیابی سه - جمله ای ارائه کرد. آرتی دی زیمنس به دلیل ناپایداری خواندن دما به سرعت از بین رفت. هیو لانگبورن کلندر اولین آرتی دی پلاتینی تجاری موفق را در سال ۱۸۸۵ توسعه داد.
مقاله ای در سال ۱۹۷۱ توسط اریکسون، کوتر و گلاتزل شش آلیاژ فلز نجیب ( 63Pt37Rh، 37Pd63Rh، 26Pt74Ir، 10Pd90Ir، 34Pt66Au، 14Pd86Au ) را با مشخصات دمایی تقریباً خطی شناسایی کرد. آلیاژ 63Pt37Rh شبیه سیم آلیاژی 70Pt30Rh است که به راحتی در ترموکوپل ها استفاده می شود. [ ۳]
اساس کار آرتی دی تغییر مستقیم مقاومت فلزات با دما می باشد که با قرار دادن آرتی دی درون یک مدار پل و محاسبات مقاومت آرتی دی با توجه به مدار پل از روی جدول استانداردها، دمای مربوط را می توان پیدا کرد. به منظور جلوگیری از خطاهای مربوط به مقاومت، سیم های رابط آرتی دی را به صورت ۲ یا ۳ سیمه استفاده می کنند. [ ۴]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفآرتی دی ها را از مقاومت های الکتریکی از جنس پلاتین، مس یا نیکل می سازند که البته پلاتین به علت داشتن دقت بالا، قابلیت تکرارپذیری فوق العاده، خواص خطی در گستره زیادی از دماها و تغییرات زیاد مقاومت به ازای تغییرات کم دما، با اختلاف زیادی نسبت به سایر مواد کاربرد پیدا کرده است. [ ۱]
تغییر مقاومت ترمیستور توسط مدار پل وتستون اندازه گیری می گردد.
کاربرد تمایل رساناهای الکتریکی برای افزایش مقاومت الکتریکی خود با افزایش دما برای اولین بار توسط سِر ویلیام زیمنس در سخنرانی باکریان درسال ۱۸۷۱ قبل از انجمن سلطنتی بریتانیا توضیح داده شد. روش های لازم برای ساخت توسط؛ کلندر، گریفیث، هولبورن و وین بین سال های ۱۸۸۵ و ۱۹۰۰ ایجاد شد. شاتل فضایی از دماسنج های مقاومتی پلاتینیوم استفاده زیادی کرد. تنها خاموش شدن موتور اصلی شاتل فضایی در حین پرواز - مأموریت اس تی اس - ۵۱ - اف - ناشی از خرابی های متعدد آرتی دی ها بود که به دلیل چرخه های متعدد گرما و خنک کننده شکننده و غیرقابل اعتماد شده بودند. ( خرابی های حسگرها به اشتباه نشان می دهد که مخزن سوخت به شدت بیش از حد گرم شده، و موتور به طور خودکار خاموش می شود ) پس از حادثه خرابی موتور، RTDها با ترموکوپل ها جایگزین شدند. [ ۲]
درسال ۱۸۷۱ کارل ویلهلم زیمنس آشکارساز دمای مقاومتی پلاتینیوم را اختراع کرد و یک فرمول درونیابی سه - جمله ای ارائه کرد. آرتی دی زیمنس به دلیل ناپایداری خواندن دما به سرعت از بین رفت. هیو لانگبورن کلندر اولین آرتی دی پلاتینی تجاری موفق را در سال ۱۸۸۵ توسعه داد.
مقاله ای در سال ۱۹۷۱ توسط اریکسون، کوتر و گلاتزل شش آلیاژ فلز نجیب ( 63Pt37Rh، 37Pd63Rh، 26Pt74Ir، 10Pd90Ir، 34Pt66Au، 14Pd86Au ) را با مشخصات دمایی تقریباً خطی شناسایی کرد. آلیاژ 63Pt37Rh شبیه سیم آلیاژی 70Pt30Rh است که به راحتی در ترموکوپل ها استفاده می شود. [ ۳]
اساس کار آرتی دی تغییر مستقیم مقاومت فلزات با دما می باشد که با قرار دادن آرتی دی درون یک مدار پل و محاسبات مقاومت آرتی دی با توجه به مدار پل از روی جدول استانداردها، دمای مربوط را می توان پیدا کرد. به منظور جلوگیری از خطاهای مربوط به مقاومت، سیم های رابط آرتی دی را به صورت ۲ یا ۳ سیمه استفاده می کنند. [ ۴]
wiki: دماسنج مقاومتی