دم اسبیان

دم اسبیان ( نام علمی: Equisetaceae ) از خویشاوندان سرخس ها هستند و در مناطق مرطوب یافت می شوند. دم اسبیان اگرچه خویشاوندی چندان نزدیکی با هر دو گروه سرخس ها و پنجه گرگیان ندارند، ولی جزء این گروه بزرگ به حساب می آیند. البته دم اسبیان شبیه آن ها نیستند. دم اسبیان ساقه های بندبندی دارند که معمولاً حلقه هایی از شاخه های ظریف در این بندها مشاهده می شود.
تولید مثل آن ها به وسیله هاگ و سلول های جنسی صورت می گیرد. هاگ ها در کیسه های کپسولی شکلی که بعداً به هاگدان نمو می یابند، تشکیل می شوند. این هاگدان ها به نوعی اندام مخروطی ویژه متّصل هستند. هر مخروط روی پایهٔ ویژه ای قرار دارد که در اوایل بهار ظاهر می شود. وقتی هاگدان ها رسیده می شوند، شکافته شده و تودهٔ سبز رنگی از هاگ ها در محیط بیرون آزاد می شوند؛ که معمولاً با باد به جاهای مختلف پراکنده و پخش می شوند. این هاگ ها، در محیط مناسب برای رشد، جوانه زده و گیاهان کوچکی پدیدمی آورند. این گیاهان کوچک یاخته های جنسی نر و ماده را تولید می کنند. این سلول ها پس از لقاح به یک دم اسبی بالغ تبدیل خواهند شد.
در جنگل های شرجی پیش از تاریخ، دم اسبیان اوّلیه به بلندی درخت بودند و در تشکیل رگه های زغال سنگ در ۳۰۰ میلیون سال پیش دخالت داشتند. معدنچیان قطعه هایی از ساقه های فسیل شدهٔ این گیاهان یافته اند که شبیه صورت های غول آسایی از دم اسبیان امروزی هستند.
دم اسبیان سلول های سیلیس دار خاصی دارند که سبب استحکام شاخه های آن ها می شود. در گذشته و به خاطر استحکام همین شاخه ها، از آن ها به عنوان سیم ظرف شویی و در تمیز کردن اشیای فلزی، مانند شمشیر و زره استفاده می شد.