دلیل تحریر الوسیله

[ویکی فقه] دلیل تحریر الوسیله (ابهام زدایی). دلیل تحریر الوسیلة ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • دلیل تحریر الوسیلة - احیاء الموات و اللقطة، اثر آیة الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، از کتب فقهی استدلالی و از شروح تحریر الوسیله امام خمینی• دلیل تحریر الوسیلة - الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، اثر آیة الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، از کتب فقهی استدلالی و از شروح تحریر الوسیله امام خمینی• دلیل تحریر الوسیلة - الخمس، اثر آیة الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، از کتب فقهی استدلالی و از شروح تحریر الوسیله امام خمینی• دلیل تحریر الوسیلة - الستر و الساتر، اثر آیة الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، از کتب فقهی استدلالی و از شروح تحریر الوسیله امام خمینی• دلیل تحریر الوسیلة - الصید و الذباحة، اثر آیة الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، از کتب فقهی استدلالی و از شروح تحریر الوسیله امام خمینی• دلیل تحریر الوسیلة - فقه الربا، اثر آیة الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، از کتب فقهی استدلالی و از شروح تحریر الوسیله امام خمینی• دلیل تحریر الوسیلة - ولایة الفقیه، اثر آیة الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، از کتب فقهی استدلالی و از شروح تحریر الوسیله امام خمینی
...

[ویکی نور] دلیل تحریر الوسیله (احکام الاسره). کتاب«دلیل تحریر الوسیلة - احکام الاسرة»، به قلم علی اکبر سیفی مازندرانی، در شرح و تبیین مطالب و مستندات احکام الاسرة(احکام خانواده)، از کتاب شریف«تحریر الوسیلة»، نوشته امام خمینی(ره) است. این کتاب، در سال 1419ق و به زبان عربی نوشته شده است.
کتاب، بعد از مقدمه مؤلف، از سه بخش عمده تشکیل یافته است. قسمت اول، مربوط به حقوق واجب بین زوجین می باشد که در آن، حقوقی که زن و شوهر بر گردن یک دیگر دارند، بررسی شده است. قسمت دوّم، در باره احکام کودک است و قسمت سوم، در باره ی صله ی رحم و قطع آن می باشد.
مقدمه: مؤلف، در مقدمه ی کتاب، روش خویش را در تحقیق مسائل کتاب، مبتنی بر اساس هفت مرحله دانسته است که برخی از آنها عبارتند از: 1. تتبع در اقوال و آرای فقها، به ویژه بزرگانی از متأخرین و معاصرین و تعیین قول مشهور یا اشهر. 2. ذکر ادله هر قول و موافقت مرحوم امام با یکی از آنها. 3. بررسی اجماعات محصل یا منقول در هر مسئله.
حقوق زوجین: در این قسمت، شارح، به شرح و بررسی مسئله لزوم اطاعت زن از شوهر در بیرون رفتن از خانه و ذکر ادله آن پرداخته است که از جمله آنها، صحیحه محمد بن مسلم از ابوجعفر است با این مضمون: زنی به حضرت رسول عرض کرد: حق شوهر بر زن چیست؟ حضرت فرمود: این است که او را اطاعت کند، از خانه او صدقه ندهد مگر به اجازه او و روزه مستحبی نگیرد مگر به اذن او و از خانه او بیرون نرود مگر به اذن او و...
سپس به بررسی مسئله عدم جواز دیدار از پدر و مادر بدون اذن شوهر و ذکر ادله آن پرداخته که از جمله آنها، صحیحه عبدالله بن سنان از امام صادق(ع) است به این مضمون: در زمان رسول الله، مردی از انصار که عزم سفر داشت به زنش گفت: تا من از سفر برنگشته ام، از خانه بیرون نرو. در غیاب شوهر، آن زن، برای عیادت از پدر بیمارش از حضرت رسول کسب تکلیف کرد و پیامبر به وی فرمود: درخانه ات بنشین و از شوهرت اطاعت کن. باز پس از مرگ پدر، برای نماز خواندن بر وی، کسب تکلیف کرد و پیامبر همان پاسخ را داد و بعد از دفن پدر، پیامبر، به وی پیغام داد که خدا تو و پدرت را به خاطر اطاعت کردن تو از شوهرت، آمرزید.

[ویکی نور] دلیل تحریر الوسیله (احکام الستر و النظر). دلیل تحریر الوسیلة، أحکام الستر و النظرتألیف آیت الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی است که در آن دلایل و مستندات فقهی کتاب «تحریرالوسیله» امام خمینی ارائه شده است.
دیدگاه های فقهی امام خمینی در مورد احکام پوشش و حجاب زنان و نگاه کردن به زن و رابطه زن و مرد و محرم و نامحرم که در کتاب «تحریرالوسیله» به صورت فتوایی و توضیح المسائلی آمده است را به طور مبسوط شرح نموده و ادله و مستندات فقهی آن را بیان نماید.
در ابتدا متن تحریرالوسیله و در ذیل آن مستندات و مدارک فقهی هر مسئله ارائه گردیده و شیوه آن استدلالی و با بهرهگیری از ادله اربعه (کتاب، سنت، عقل و اجماع) و دیدگاه فقهای امامیه است. چینش مطالب نیز بر اساس کتاب تحریر، و مرکب از 2 مقدمه، 3 بخش اصلی و فروع متعدد است.
در پایان کتاب نیز فهرستی تفصیلی از موضوعات و عناوین آن آمده و در پاورقی نیز آدرس مستندات فقهی مؤلف درج شده است.
در ابتدای کتاب مقدمه ای در باب زن و حجاب او در قبل و بعد از اسلام بیان شده و اهمیت ویژه زنان در اسلام و فلسفه حجاب زن بررسی گردیده و در ادامه به صورت تفصیلی احکام پوشش و حجاب زنان و مستندات فقهی آن بیان شده است

[ویکی نور] دلیل تحریر الوسیله (الامر بالمعروف و النهی عن المنکر). دلیل تحریر الوسیلة: الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر اثر آیت الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، شرح و توضیح اجمالی بر مباحث و مسایل مطرح شده درباره کتاب امر به معروف و نهی از منکر از کتاب تحریر الوسیله امام خمینی است.
هدف نویسنده تبیین مباحث مبهم و مجمل تحریر الوسیله و شناسایی ادله فقهی هر یک از مسائل آن است.
به صورت استدلالی در ذیل متن به شرح ادله و اقوال و مبانی فقهی مسایل پرداخته شده و ابعاد موضوعات تبیین شده است.
در تحریر الوسیله امر به معروف و نهی از منکر در یک باب و کتاب مستقل آمده و بر خلاف کتب استدلالی کهن تر که آن را در ذیل کتاب الجهاد طرح می کردند، امام خمینی مبحث نظارت اجتماعی را مهم دانسته و فروعات آن را بررسی کرده است.
این فریضه در لسان روایات و آیات از مهم ترین واجبات اسلامی است. چند روایت از کتب حدیثی نقل شده و بر مبنای آیات و روایات هشدارهای مبنی بر پی آمدهای منفی ترک این فریضه داده شده و دنیا طلبی مانع اصلی آن معرفی گردیده است. عذاب دنیوی یهود به دلیل ترک این فریضه بوده است.

[ویکی نور] دلیل تحریر الوسیله (فقه الربا). کتاب«دلیل تحریر الوسیلة - فقه الربا»، به قلم علی اکبر سیفی مازندرانی، در شرح و تبیین مطالب و مستندات باب ربا، از کتاب شریف«تحریر الوسیلة»، نوشته امام خمینی(ره) است. این کتاب، در سال 1416ق، به زبان عربی نوشته شده است.
مباحث کتاب، پس از یک مقدمه در اهمیت مسئله ربا، در قالب چهار عنوان کلی که هر کدام، دارای زیرمجموعه های متعددی است، تنظیم شده است.
1. اهمیة مسئلة الربا: در این مقدمه، مهم ترین مفاسد ربا(رواج تنبلی و بطالت و ترک تجارت و صنعت و کارهای تولیدی، به هدر دادن اموال و ثروت ها، تعطیل قرض الحسنة، ستم مضاعف در حق ضعیفان و محرومان) خاطرنشان شده و از تدبیر اسلام برای مقابله با آن، یاد گردیده و از شیوع این بلیه ایمان سوز، حتی در میان مؤمنان و عدم توجه علما و بزرگان قوم به آن، اظهار تأسف و شگفتی شده است و...
2. الربا المعاوضی: در این بخش، از معنای ربا، وجود و شیوع آن در میان امت های پیشین و عرب عصر جاهلیت، استدلال بر حرمت آن، حکمت های تحریم آن، وابسته بودن یا نبودن حرمت آن به حکمت های منصوص، ضابطه تفاوت میان حکمت و علت، حرمت گرفتن ربا و پرداختن آن و نوشتن آن و شهادت بر آن، تقسیم ربا به معاوضی و قرضی، تعریف ربای معاوضی، اقسام زیادت و آن زیادتی که در ربای معاوضی شرط است، ثبوت ربای معاوضی در نسیه، تفاوت بین نسیه و ربا، حکم شک در تحقق ربا به واسطه زیادت، فاسد بودن معامله ربوی از اصل، جریان ربا در همه معاوضات، جریان ربا در صلح، حکم ضمانت نسبت به ربایی که عالمانه یا جاهلانه گرفته شده است، ضامن بودن یا نبودن گیرنده ربا در صورت عالم بودن ربا دهنده به فساد معامله ربوی، صلاحیت داشتن یا نداشتن قاعده «ما یضمن بصحیحه یضمن بفاسده» برای اثبات ضمانت نسبت به اصل عوض و زیادی ای که در عقد معاوضه گرفته شده است، شرط یکی بودن جنس عوضین در ربای معاملی، شرط مکیل یا موزون بودن عوضین در تحقق ربا و... سخن گفته شده است.
3. الربا المعاوضی الصرفی: در این بخش، این مطالب بررسی شده است: تعریف صرف و دلیل مشروعیت آن، خریدن اشیایی که از طلا یا نقره ساخته شده است در برابر جنس آن اشیاء(طلا یا نقره)، افزون شدن بهای نقدی که قرض با آن صورت گرفته یا ثمن واقع شده(مثلا شخصی، نقد معینی را به عنوان قرض به زید داده یا چیزی را در برابر نقد معینی به صورت نسیه به او فروخته و ناگهان بهای آن نقد بالا رفته است.)، فروش طلا یا نقره خالص در برابر مغشوش(مثل نقره ای که داخلی دارد، ولی آن داخلی از مالیت برخوردار است.) به شرط ساختن چیزی(مثلا با خریدار شرط کند که وی از آن نقره، انگشتری برای او بسازد) و...

[ویکی نور] دلیل تحریر الوسیله (ولایه الفقیه). دلیل تحریر الوسیلة: ولایة الفقیه اثر آیت الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، شرح و تبیین مبانی فقهی و ادله استنباطی و احکام فقهی بخش ولایت فقیه از کتاب تحریر الوسیله است.
تبیین مبانی استدلالی نظام حکومت اسلامی و دلایل ولایت فقیه به ویژه با تکیه بر آرا و فتاوی امام خمینی، هدف اصلی نویسنده است.
در این کتاب طی مراحل مختلفی به تشریح مبانی ولایت فقیه پرداخته شده است. بررسی مقتضای دلیل عقلی و تبیین مفردات و مفاهیم بحث، تشریح اقوال و مقتضای ادله روایی و نحوه استدلال به آن و به دلیل عقلی و تمسک به آیات، شیوه کلی این کتاب است.
مقتضای قاعده و اصل اولیه این است که غیر از خداوند هیچ کس صاحب ولایت نیست بنا بر این اثبات ولایت برای کسی منوط به دلیل است. ولایت پیامبر اکرم و ائمه اطهار به نص صریح قرآن و روایات معتبر و متوالی ثابت است.
برای بررسی دلایل ولایت فقیه و اثبات آن باید وضعیت ولایت در عصر غیبت را بررسی کرده در این کتاب در ذیل متن تحریر این وضعیت با تبیین اصطلاحات حکم، فتوا، حکم ولایی، اقسام حکم ولایی و حکم حکومتی و تفاوت ها و تمایزهای این مفاهیم صورت گرفته، سپس ولایت فقها در حکومت و قضاوت از لحاظ فقهی بررسی شده است. نویسنده و شارح هر دو از ولایت مطلقه فقیه دفاع می کنند و برای اثبات آن به اجماع، شهرت، کلمات اصحاب، قاعده ضرورت، دلیل عقلی، بنای عقلا، آیات و روایات استدلال کرده و تقریرها و اشکال مختلف این دلایل را ارائه نموده اند. سپس در دو فرع از نقش مردم در انتخاب ولی فقیه و شرط اعلمیت بحث شده است. امام خمینی معتقد است اعلمیت فقط مربوط به مسایل شرعی فردی نیست بلکه مقصود از اعلمیت، تدبیر در حکومت و اعرفیت به رموز سیاسی بر اساس احکام دین و قوانین شریعت است.

[ویکی نور] دلیل تحریر الوسیله (کتاب الصید و الذباحه). این کتاب شرح کلمات و بیان ادلة کتاب «تحریر الوسیلة» می باشد.
"دلیل تحریر الوسیلة فی الصید و الذباحة" شرح کلمات و بیان ادلة کتاب «تحریر الوسیلة» است که خود، شرح «الوسیله» نوشته آیة الله سید ابو الحسن اصفهانی است، که امام خمینی در دو جلد، تحریر جدید و شرح کرد و تحت عنوان تحریر الوسیله به چاپ رسید.
جناب استاد علی اکبر سیفی به بررسی ادله و شرح مطالب آن مبادرت ورزید و هر باب را به صورت مستقل به زبان عربی منتشر کرد.
تحریر الوسیله یک دوره کامل مسائل و احکام فقهی است که توسط فقیهی آگاه به زمانه و جامع الشرایط به رشته تحریر درآمد و به دلیل جامعیت و دربرداشتن فتاوی امام خمینی محور تنظیم قوانین جمهوری اسلامی قرار گرفت. به اعتقاد نویسنده، امام خمینی دارای ذوق و سلیقه قوی فقهی و متناسب با مقتضای عصر حاضر و مناسب با شئون نظام اسلامی و آگاه به احکام حکومتی اسلام است و ضروری است این اندیشه مورد ترویج در حوزه های علمیه قرار گیرد و کتب فقهی امام خمینی به عنوان متن درسی در سطوح عالیه درس فقه معرفی و تدریس شود و با همین انگیزه به نگارش کتاب حاضر مبادرت کرد.
شارح بر اساس تحریر الوسیله کتاب را به ابواب مختلف تقسیم می کند و در آغاز، متن اصلی را می آورد و ذیل آن به بیان ادله هر مسئله می پردازد. او تلاش کرده است منابع و مستندات کلام خود را در پاورقی ذکر کند.
مصنف در ضمن مقدمه ای به وصف کتاب تحریر الوسیله و مؤلف آن و انگیزه تألیف این کتاب پرداخته است.

[ویکی نور] دلیل تحریر الوسیله (کتاب المضاربه). کتاب«دلیل تحریر الوسیلة - المضاربة»، به قلم علی اکبر سیفی مازندرانی، در شرح و تبیین مطالب و مستندات باب مضاربه، از کتاب شریف«تحریر الوسیلة»، نوشته امام خمینی(ره) است. این کتاب، در سال 1425ق و به زبان عربی نوشته شده است.
شارح، مهم ترین انگیزه را برای تألیف این کتاب، اهمیت فراوان مسائل مضاربه، در این دوران می داند، زیرا امروزه مردم سر و کار زیادی با مسائل مرتبط به معاملات بانکی دارند و مسئولان بانک ها مدعی هستند که بانک، به عنوان عامل مضارب، بر روی سپرده های مردم کار می کند؛ از طرفی دیده می شود که احکام مضاربه، آن گونه که باید و شاید توسط بانک ها اجرا نمی شود
کتاب، شامل سه بخش می باشد؛ بخش اول، در تعریف مضاربه، بخش دوّم، در شرایط مضاربه و بخش سوّم، در احکام مضاربه است. در سوّمین بخش، چهل و هشت مسئله از کتاب تحریر، مورد بررسی قرار گرفته است.
شارح، در ذیل تعریف مضاربه، به بررسی معنای لغوی مضاربه(و در ضمن آن، به بیان اشکال آیة الله خویی و نقد آن) و معنای اصطلاحی مضاربه(و در ضمن آن، به نقد کلام صاحب عروه) و بیان تفاوت مضاربه با بضاعت و قرض(و در ضمن آن، به نقل کلام شیخ طوسی در این باره و تعریف بضاعت و...) و پاسخ به این سؤال که آیا در مضاربه فاسد، عامل، مستحق اجرت هست یا خیر؟ پرداخته است.
وی، در ذیل شرایط مضاربه، از شرایط عقد مضاربه و از حکم مضاربه معاطاتی سخن میان آورده است.

[ویکی نور] دلیل تحریر الوسیله (کتاب الوقف). دلیل تحریر الوسیلة: کتاب الوقف اثر آیت الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی، پژوهشی تحلیلی استدلالی در مبنای مستندات و مدارک آرا و مسائل مطرح شده در کتاب تحریر الوسیله است و در بخش حاضر در حدود 650 صفحه مجموعه ای وسیع از این مبانی در فروعات مربوط به وقف و شرایط و احکام وقف شناسایی و تشریح گردیده است.
هدف اصلی نویسنده شناسایی همه نظریات و مبانی و ادله هر نظریه درباره جزییات باب وقف و تبیین دلایل و زمینه های استنباط احکام و فتاوی امام خمینی و مقایسه با مستندات و ادله فقهی و آرای دیگر فقهای شیعه است.
نویسنده به تفصیل، آرا و اقوال فقیهان شیعه را با آرای امام خمینی می سنجد و مبانی و مدارک هر مسئله را شناسایی می کند و با بررسی جنبه های سندی و دلالتی این مدارک و مستندات، ارزش فتاوی و نظریه ها را توضیح می دهد.
در تبیین نظریه ها بیشتر به آرای فقهی حضرت آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی که بیشترین اختلاف نظر را با صاحب تحریر الوسیله داشته، تکیه کرده است. نویسنده در زمینه ضعف سند روایات به نظریه و عمل مشهور معتقد است و از طرف دیگر ادله قرآنی و روایی و قواعد فقهی را صریح و مکفی در استنباط احکام می داند و حجیت اجماع و اجماعات ادعا شده از سوی برخی از فقها را زیر سؤال برده است. بنا بر این از نظر نویسنده با تکیه بر قواعد اصولی فقهی می توان کلیات و مسائل و احکام را استنباط کرد و با تعمق در روایات و آیات فقهی که پشتوانه فتاوی فقها می باشند به آسانی فروعات گسترده فقهی و مسائل مبتلابه را می توان استخراج و مبانی آنها را مستحکم ساخت و خارج از این مجموعه به ادله استحسانی و قیاسی و اجماعات که محصول ذهن بشری است نیازی نیست.
در تبیین استدلالی مباحث وقف ابتدا از تعریف وقف در انظار فقها بحث کرده سپس ضمن بررسی صیغه وقف و عبارات مختلف آن از شرایط وقف، اهمیت قصد قربت، شرط قبض، مفهوم دوام و حبس سخن گفته و مستندات روایی هر کدام از این موضوعات را به همراه فروعات متعدد فقهی آن توضیح داده است، ضمن این که در طرح مدارک و ادله روایی به بررسی وثاقت راویان و نقد سندها اهمیت داده و در تحقیقی استدلالی، میان روایات از لحاظ سندی و محتوایی مقایسه و تطبیق انجام داده است.